Alergia jest nieprawidłową odpowiedzią organizmu na czynnik, przebiegająca z udziałem układu immunologicznego. Najczęściej występuje w postaci nadwrażliwości typu I, w której objawy pojawiają się do 15-30 minut po kontakcie z alergenem. Alergia rozwija się zawsze po wtórnym kontakcie z substancją uczulającą. Przy pierwszym kontakcie z przyszłym alergenem, komórki układu immunologicznego są stymulowane do produkcji swoistych przeciwciał. Po powtórnej interakcji dochodzi do natychmiastowej odpowiedzi układu immunologicznego i w konsekwencji wystąpienia objawów.
Spis treści
Różnica między alergią pokarmową a nietolerancją pokarmową
Alergie pokarmowe objawiają się po kolejnym spożyciu cząsteczki białka i przebiega z udziałem komórek układu odpornościowego. Nietolerancja zawsze przebiega bez reakcji immunologicznej i przy pierwszym kontakcie z czynnikiem. Objawy dotyczą zaburzeń przewodu pokarmowego i utrzymują się tak długo, do kiedy nie wyeliminujemy niepożądanej substancji. Nietolerancje pokarmowe mogą być wywołane przez konserwanty, aromaty i węglowodany, stąd dodatek warzyw, zbóż lub sztucznych barwników może wywołać niestrawność.
Kiedy można diagnozować alergię u psa?
Pierwsze objawy mogą wystąpić już u szczeniąt między 4 a 6 miesiącem życia.
Objawy nadwrażliwości mogą pojawić się także u psów dorosłych, a nawet powyżej 10 roku życia. Dynamika funkcjonowania układu immunologicznego wiąże się z możliwością rozwinięcia alergii na kolejne pokarmy. Najczęstsze symptomy to zaburzenia przewodu pokarmowego w postaci przewlekłej biegunki, wzdęć, spadku masy ciała. W przypadku zmian skórnych obserwuje się: rumień, świąd, utratę włosów, wtórne bakteryjne lub grzybicze zapalenie skóry, kanałów słuchowych i zwiększoną podatność na choroby pasożytnicze. Diagnostyka opiera się na konsultacji dermatologicznej i wymaga kilku wizyt w przychodni weterynaryjnej. Testy w kierunku alergenów pokarmowych z krwi są niewystarczająco wiarygodne, by jednoznacznie określić alergen wywołujący objawy.
Jak diagnozuje się alergię pokarmową u psa?
Podczas wizyty lekarz weterynarii przeprowadza dokładny wywiad, szczególnie uwzględniając żywienie psa. Każdy właściciel przed konsultacją powinien spisać nazwy karm stosowanych przez kilka ostatnich miesięcy, zwracając szczególną uwagę na te, po których było wyciszenie lub zaostrzenie objawów. Należy zanotować, jak wygląda kał oraz jak często pies się wypróżnia. Jeśli pupil ma zmiany skórne, zwróćmy uwagę na ich charakter, miejsce występowania oraz czy się nasilają i czy towarzyszy im świąd. Ważna jest sezonowość zmian, czy występują tylko o danej porze roku, czy są niezwiązane z aurą. Jeśli pupil był już diagnozowany pod kątem alergii w innej przychodni, warto zabrać dokumentację medyczną z wcześniejszych wizyt oraz ostanie wyniki badań krwi, wykonane nie później niż 2 miesiące. Po przeprowadzeniu badania klinicznego i dodatkowych jak niezbędne parametry krwi ocena cytologiczna czas na wybór diety eliminacyjnej.
Psy z alergią skórną, a właściwie z objawami skórnymi alergii pokarmowej wymagają wielokierunkowego leczenia, które opiera się na leczeniu ogólnym, miejscowym i dietoterapii.
Jagoda Bulińska lekarka weterynarii, ekspertka zoocial.plŹródło: 123rf.com
Jaka karma dla psa z alergią?
Karma dla psa z alergią powinna zawierać składniki, które nie wywołują reakcji alergicznych u zwierzęcia. Oto kilka wskazówek dotyczących wyboru karmy dla psa z alergią -
- Wybierz karmę hipoalergiczną — wybierz karmę, która została specjalnie opracowana dla psów z alergią. Te karmy często zawierają ograniczoną liczbę składników, co ułatwia identyfikację potencjalnych alergenów.
- Unikaj potencjalnych alergenów — staraj się unikać karm, które zawierają składniki, które mogą być potencjalnymi alergenami dla psa, takimi jak drożdże, pszenica, soja, kukurydza, sztuczne barwniki i konserwanty.
- Skonsultuj się z weterynarzem — skonsultuj się z weterynarzem, który może zalecić odpowiednią karmę dla psa z alergią, biorąc pod uwagę indywidualne potrzeby i reakcje alergiczne psa.
- Przeprowadź eliminację — jeśli podejrzewasz, że twój pies ma alergię pokarmową, możesz przeprowadzić test eliminacyjny, podając mu jedynie jedną formę białka i węglowodanów przez określony czas, aby określić, na co reaguje.
Na czym polega dieta eliminacyjna u psa?
Dieta eliminacyjna trwa od 6 do 12 tygodni. Wybór diety należy do prowadzącego lekarza weterynarii i może być to karma sucha lub mokra. Dostępne są diety hydrolizowane, monoproteinowe hipoalergiczne, z białkiem atypowym lub konsultacja i ułożenie diety przez specjalistę. W trakcie diagnostyki nie dopuszcza się stosowania żadnego innego pokarmu niż wybrana żywność. Niestety, przez ten okres nie można dawać pupilowi smaczków, leków doustnych aromatyzowanych oraz pasty i gryzaków do zębów. Należy pamiętać, że na każdym spacerze psiak powinien być pod kontrolą i na smyczy oraz by w domu nie zjadał karmy innych zwierząt. Diagnostyka alergii pokarmowej jest długotrwała i wymaga zaangażowania oraz cierpliwości opiekuna czworonoga.
Co oznacza, że karma jest hipoalergiczna?
Karma hipoalergiczna oznacza, że została opracowana w celu minimalizowania ryzyka wystąpienia alergii u zwierząt. Zawiera starannie dobrane składniki, często o niskim potencjale alergizującym, i zazwyczaj unika powszechnych alergenów, takich jak niektóre białka zwierzęce, zboża czy sztuczne dodatki. Jest przeznaczona dla zwierząt z wrażliwością pokarmową lub alergiami.
Czy karma hipoalergiczna może uczulać?
Karma hipoalergiczna rzadko uczula, ponieważ jest zaprojektowana, aby zminimalizować ryzyko reakcji alergicznych. Jednakże, w niektórych przypadkach może wystąpić reakcja uczuleniowa, jeśli zwierzę ma alergię na jeden z jej składników. Ważne jest monitorowanie reakcji zwierzęcia na nową karmę i konsultacja z weterynarzem w razie potrzeby.
Czy hipoalergiczna karma dla psów jest dobra?
Karma hipoalergiczna to taki rodzaj żywności, który nie wywołuje reakcji uczuleniowej po zjedzeniu. Ze względu na to, że objawy wywołuje najczęściej białko zwierzęce, to karma hipoalergiczna zawiera mięso od jednego gatunku i nie powinna zawierać nawet minimalnych ilości białka zwierzęcego innego pochodzenia. Dlatego dla psów cierpiących na alergię stosujemy diety hipoalergiczne monobiałkowe, inaczej nazywane monoproteinowymi. Możemy znaleźć daną karmę dla psów małych ras w postaci drobnych granulek jak i dostosowaną dla dużych czworonogów. Nawet najlepsza karma hipoalergiczna samodzielnie nie rozwiąże problemów psa. Priorytetem jest wyleczenie powikłań, profilaktyka przeciwpasożytnicza i odpowiednia higiena zmian skórnych.
Jaka jest najlepsza karma hipoalergiczna dla psa?
Oto lista niektórych popularnych marek karm hipoalergicznych:
- Royal Canin Veterinary Diet Hypoallergenic
- Hill's Prescription Diet z/d Ultra
- Purina Pro Plan Veterinary Diets HA Hydrolyzed
- Acana Singles Limited Ingredient Dry Dog Food
- Taste of the Wild PREY Limited Ingredient Diet
- Natural Balance L.I.D. Limited Ingredient Diets
- Wellness Simple Limited Ingredient Diet
- Blue Buffalo Basics Limited Ingredient Diet
Czy zdrowy pies może jeść karmę hipoalergiczną?
Tak, zdrowy pies może jeść karmę hipoalergiczną. Karmy hipoalergiczne są opracowane w taki sposób, aby minimalizować ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych u psa, ale mogą również być odpowiednie dla psów bez alergii. Karmy te często zawierają ograniczoną liczbę składników oraz składniki łatwo przyswajalne, co może wspierać zdrowie układu pokarmowego i ogólny stan zdrowia psa. Jednakże zawsze ważne jest zapewnienie zrównoważonej diety, dlatego warto skonsultować się z weterynarzem w celu wyboru odpowiedniej karmy dla psa.
Hipoalergiczna karma monobiałkowa
Karma monoproteinowa zawiera białko zwierzęce pochodzące z jednego gatunku. Dlatego w składzie znajdziemy przykładowo tylko mięso z indyka, kaczki, dorsza lub wieprzowiny. Najczęściej dieta monobiałkowa jest równocześnie bezzbożowa/bezglutenowa. W ten sposób unikniemy ryzyka niepożądanej reakcji na białko zbóż lub gluten. Na rynku dostępnych jest wiele karm, także z egzotycznych składników jak mięso z kangura czy strusia. Jeśli szukamy bardziej tradycyjnych smaków dla naszego psa alergika, warto zwrócić uwagę na karmę z królika lub przepiórki, jeśli do tej pory twój przyjaciel ich nie próbował. Starajmy się unikać białka zwierzęcego gatunkowo spokrewnionego z alergenem, czyli pupil uczulony na wołowinę może również nieprawidłowo reagować na jagnięcinę. Dieta domowa monobiałkowa jest alternatywą dla karm komercyjnych. Warto pamiętać, że poszczególne tkanki zwierzęce różnią się między sobą kalorycznością, zawartością tłuszczy, witamin i minerałów, stąd dobrze zbilansowana dieta dla psa alergika powinna być skomponowana przez specjalistę żywienia.
Karma hydrolizowana dla psa
Karma hydrolizowana zawiera białko rozbite do drobin o masie cząsteczkowej poniżej 10 kDa, które nie są rozpoznawane przez układ immunologiczny jako zagrożenie. Dieta hydrolizowana jest dobrze tolerowana przez psiaki. Stwierdzono przypadki pacjentów, którzy wykazywani niepożądane objawy w trakcie stosowania specjalistycznej karmy zawierającej mieszaninę aminokwasów białka, na które pierwotnie byli uczuleni. Część ekspertów uważa, że hydrolizaty powinno wykorzystywać się na samym końcu poszukiwań właściwej diety ze względu na ich unikatową strukturę złożoną z mieszaniny aminokwasów i brak dostępnej na rynku mniej uczulającej formuły.
Karma wegetariańska dla psa z alergią na białka zwierzęce
Dieta wegetariańska dla psa bez białek pochodzenia zwierzęcego jest wyzwaniem do skomponowania. Jednak skomponowanie diety z białek roślinnych i dobranie suplementacji tak, by pokryć zapotrzebowanie na wszystkie aminokwasy i substancje odżywcze, nie jest niemożliwe, zwłaszcza.
Dodatkowo taka dieta musi mieć odpowiednią strawność i wchłanialność. Niestety dostępne analizy karm wegetariańskich wykazały nieprawidłowe zbilansowanie składników i w konsekwencji wystąpienie niedoborów.
Jagoda Bulińska lekarka weterynarii, ekspertka zoocial.plHipoalergiczna karma z owadów dla psa
Coraz częściej białko insektów jest proponowane jako alternatywa dla mięsa. Badania nad możliwością produkcji karm monobiałkowych z owadów dla psów dowiodły, że najlepszym pod względem zbilansowania aminokwasów i jednocześnie zawartości tłuszczy jest pokarm z larw much. Uwzględniając ochronę środowiska i emisję śladu węglowego, produkcja pożywienia z białkiem owadzim jest lepszym wyborem w porównaniu do tradycyjnego pokarmu dla zwierząt. Karma z insektów jest dostępna w gabinetach weterynaryjnych, w internecie i w wielu sklepach zoologicznych, a jej cena jest coraz bardziej przystępna.
Karma bezzbożowa dla psa
Wybór karmy bezzbożowej dla czworonoga jest uzasadniony z dwóch powodów — nasz pies ma nietolerancje glutenu lub jest uczulony na białko danego rodzaju zboża. Nieprawidłowa reakcja na gluten u psów występuje dość rzadko i znamy kilka ras predysponowanych do nietolerancji jak w przypadku seterów irlandzkich. Po zjedzeniu produktów zawierających gluten pupil ma silne bóle brzucha, którym towarzyszy biegunka. Objawy ustępują po wyeliminowaniu żywności z glutenem. Bezpiecznie można wprowadzić do diety ryż, kukurydzę, grykę, ziemniaki, maniok lub amarantus. W przypadku alergii na białko roślinne, psy najczęściej uczula pszenica, soja, groch lub kukurydza.
Czy pies może całe życie być na jednej diecie?
Czy po przeprowadzeniu wszystkich etapów diagnostyki i dobraniu odpowiedniej karmy lub diety dla psa możemy czuć się już spokojni, że objawy nie powrócą? Niestety alergia jest dynamicznym schorzeniem i mogą pojawić się reakcje na kolejne pokarmy. Jeśli nasz czworonóg cieszy się już zdrową skórą i brakiem symptomów z przewodu pokarmowego, nie ma konieczności zmiany czy urozmaicenia diety. Badania wykazały, że psy nie potrzebują zmiany smaku i potrzeba wprowadzenia innej karmy jest personifikacją ich potrzeb. Natomiast koty potrafią „znudzić się” jednym rodzajem pożywienia.
Czy można stosować suplementy u psa z alergią?
Odpowiednio zbilansowana dieta zawiera odpowiednią ilość składników odżywczych, w tym witaminy, minerały oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe i nie wymaga podawania dodatkowo suplementów, jeśli nie zostały wskazane przez lekarza weterynarii lub psiego dietetyka. Wręcz nie powinno się na „własną rękę” manipulować składem ze względu na ryzyko reakcji alergicznej.
O czym warto pamiętać u psa z alergią?
Bardzo ważna obok diety jest profilaktyka przeciwpasożytnicza, chorób zakaźnych i właściwa higiena jamy ustnej. U psów zawsze należy zachować ciągłość ochrony przeciwko ektopasożytom a w szczególności u czworonogów z pchlim zapaleniem skóry. Odrobaczanie i badanie kału są kluczowe przy różnicowaniu dolegliwości, a także stanowią klucz do profilaktyki chorób przewodu pokarmowego. Regularne badanie krwi i USG przewodu pokarmowego często pozwoli wyprzedzić objawy i zmienić postępowanie. U psów alergików mamy bardzo często do czynienia z chorobami współistniejącymi. Żywienie musi uwzględniać wszystkie potrzeby zwierzęcia, stąd proces dobrania diety wymaga cierpliwości i rzetelnej współpracy ze specjalistą.
U psów z alergiami szczególnie istotne jest regularne stosowanie profilaktyki przeciwpasożytniczej oraz dbanie o higienę, w tym ochronę przeciw pchłom, które mogą nasilać objawy alergiczne. Pielęgnacja zdrowia jamy ustnej oraz badania kontrolne również odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu wtórnym infekcjom.
Dr. Laura Müller (DE) Lekarka weterynarii, specjalistka ds. chorób skóry u psówBibliografia
- Kurosad A., 2022, O żywieniu Twojego psa praktycznie, pod red. Wilczak J. ,Warszawa: Dog and sport, s. 47-69;
- Mueller RS, Olivry T, Prélaud P. Critically appraised topic on adverse food reactions of companion animals (2): common food allergen sources in dogs and cats. BMC Vet Res. 2016 Jan 12;12:9. doi: 10.1186/s12917-016-0633-8. PMID: 26753610; PMCID: PMC4710035.
Brak komentarzy
Nikt jeszcze nie dodał komentarza do tego artykułu.