Źródło: 123rf.com
  • Pies
  • Zdrowie
  • Leczenie

Jaskra u psa - przyczyny, objawy, leczenie

Opublikowane: 21:03 Przeczytasz w: 7 min

Jaskra (łac. glaucoma) to bardzo bolesna i trudna w leczeniu choroba oczu mogąca mieć charakter pierwotny lub wtórny. Jej patomechanizm sprowadza się do wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego spowodowanego trudnościami w odpływie cieczy wodnistej. Czym objawia się jaskra i jak wygląda jej terapia? Odpowiadamy!

Spis treści

    Anatomia oka psa

    Patofizjologia jaskry u psa jest ściśle powiązana z budową anatomiczną oka, które składa się z komory przedniej i tylnej przedzielonych od siebie soczewką i tęczówką. Tylną komorę oka zajmuje ciało szkliste nadające kształt gałce ocznej, przednią zaś - ciecz wodnista. Jest ona produkowana w tylnej komorze oka w wyrostkach rzęskowych będących elementem ciała rzęskowego okalającego tęczówkę i odpowiadającego za zmianę kształtu soczewki (a tym samym pełniącego niebagatelną funkcję w akomodacji oka). Ciecz wodnista następnie przepływa przez źrenicę do komory przedniej. Jej funkcją jest zaspokajanie potrzeb metabolicznych nieunaczynionych struktur oka: tęczówki i rogówki.

    Ciecz wodnista jest stale produkowana i odprowadzana. Zaburzenia równowagi tych procesów doprowadzają do spadku lub wzrostu ciśnienia śródgałkowego. W przebiegu jaskry ciecz wodnista produkowana jest w prawidłowy sposób, natomiast problem leży jej utrudnionym odprowadzaniu.

    Odprowadzanie cieczy wodnistej

    W prawidłowych warunkach do odprowadzania cieczy wodnistej dochodzi w sposób konwencjonalny (85%) i niekonwencjonalny (15%). Pierwszy z nich polega na przesączaniu substancji do krążenia żylnego poprzez kąt tęczówkowo-rogówkowy. Niekonwencjonalne odprowadzanie cieczy wodnistej to jej dyfuzja przez tęczówkę i ciało rzęskowe.

    Jaskrę klasyfikuje się w zależności od stanu kąta przesączania. Możemy zatem wyróżnić chorobę przebiegającą z:

    ·         zamkniętym kątem przesączania - do upośledzenia odprowadzania cieczy wodnistej dochodzi na skutek zwężenia lub całkowitego zamknięcia kąta tęczówkowo-rogówkowego,

    ·         otwartym kątem przesączania - utrudniony odpływ cieczy wodnistej wynika z upośledzenia budowy dalszych części struktur odprowadzających, przy zachowaniu kąta tęczówkowo-rogówkowego.

    Jaskra pierwotna (wrodzona)

    Jaskra pierwotna często jest dziedziczna. Wyróżnia się jej dwa rodzaje:

    ·         z otwartym kątem przesączania (ang. primary open angle glaucoma - PAOG),

    ·         z zamkniętym kątem przesączania (ang. primary angle closure glaucoma - PACG - goniodysgeneza).

    PAOG to choroba ściśle związana z rasą. Cierpią na nią głównie beagle, elkhundy i pudle. Schorzenie to ma charakter przewlekły, a w jego wyniku może dojść do woloocza lub zwichnięcia soczewki. Pomimo to, psy z zaawansowanym stopniem PAOG często zachowują wzrok.

    Goniodysgeneza występuje m.in. u amerykańskich i angielskich cocker spanieli, labradorów, golden retrieverów, bassetów, samojedów, huskych i dogów niemieckich. W wyniku zaawansowanego procesu chorobowego bardzo często dochodzi do całkowitej utraty wzroku.

    Warto zaznaczyć, że w przypadku jaskry pierwotnej zmiany z reguły obejmują zarówno lewe jak i prawe oko, chociaż zazwyczaj w jednym z nich choroba rozwija się później.

    Czym jest jaskra wtórna?

    W przebiegu jaskry wtórnej do podwyższenia ciśnienia wewnątrzgałkowego dochodzi na skutek innych chorób oka takich jak:

    • zwichnięcie soczewki,
    • zapalenie błony naczyniowej,
    • nowotwór oka (np. czerniak tęczówki),
    • inne częste choroby gałek ocznych.

    Wtórna odmiana jaskry może obejmować tylko jedno oko. Rokowanie dotyczące zachowania wzroku zależy od pierwotnej przyczyny schorzenia.

    Jagoda Cinciała lekarka weterynarii, ekspertka zoocial.pl

    123rf.com

    Objawy jaskry u psa

    Jaskra to bardzo bolesne schorzenie. Dyskomfort psa może objawiać się skurczem powiek i posmutnieniem. Warto jednak mieć świadomość, że zwierzęta często ukrywają objawy bólu. Nie oznacza to jednak, że go nie czują.

    Poza tym obserwowane są symptomy takie jak:

    ·         wolooocze, czyli znaczne powiększenie gałki ocznej,

    ·         zaczerwienienie oka,

    ·         niebieski odcień rogówki (wynikający z jej obrzęku),

    ·         rozszerzenie źrenic i stopniowa utrata ich reaktywności.

    W końcowym stadium jaskry może dojść do ślepoty, a nawet zaniku gałki ocznej.

    Rozpoznanie jaskry

    W celu rozpoznania jaskry konieczna jest konsultacja w przychodni weterynaryjnej specjalizującej się w okulistyce - nie każdy gabinet posiada bowiem narzędzia niezbędne do rozpoznania tej choroby.

    Kluczowym badaniem pozwalającym na zdiagnozowanie jaskry jest pomiar ciśnienia śródgałkowego (ang. intraocular pressure - IOP) przy pomocy tonometru. Niektóre placówki oferują także gonioskopię, czyli badanie kąta tęczówkowo-rogówkowego pozwalające na odróżnienie PAOG od PACG.

    Jaskra u psów to schorzenie prowadzące do bardzo bolesnego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Objawy, takie jak powiększenie gałki ocznej czy obrzęk rogówki, wymagają natychmiastowej konsultacji weterynaryjnej, ponieważ opóźnienia w leczeniu mogą skutkować trwałą ślepotą.

    Dr. Emily Carter (US) lekarka weterynarii, specjalistka okulistyki weterynaryjnej

    Leczenie jaskry u psa

    Leczenie farmakologiczne jaskry polega na stosowaniu leków powodujących zwiększenie odpływu cieczy wodnistej drogą niekonwencjonalną i zmniejszenie jej produkcji, co ma na celi obniżenie ciśnienia śródgałkowego. Nadrzędne znaczenie ma również przeciwbólowe zabezpieczenie pacjenta.

    Warto zaznaczyć, że w zaawansowanych przypadkach terapia zachowawcza jest niewystarczająca, a jedynym sposobem na zminimalizowanie cierpienia pacjenta jest leczenie chirurgiczne polegające na usunięciu gałki ocznej wraz z częścią nerwu wzrokowego, czyli enukleacja.

    Czym jest jaskra u psa - podsumowanie

    Jaskra jest chorobą, w której przebiegu ciśnienie w oku ulega znacznemu podwyższeniu na skutek upośledzenia odprowadzania cieczy wodnistej. To bardzo bolesne schorzenie wymagające specjalistycznej terapii prowadzonej przez lekarza weterynarii - okulistę.

    Jaskra wrodzona występuje u konkretnych ras psów i z reguły obejmuje zarówno lewe jak i prawe oko. W przypadku goniodysgenezy ryzyko ślepoty jest bardzo wysokie. Ten typ jaskry charakteryzuje się wrodzonym zamkniętym kątem przesączania tęczówkowo-rogówkowego.

    Choroba ta może mieć również podłoże wtórne i wynikać z innych zaburzeń w obrębie oka, np. zapalenia błony naczyniowej, zwichnięcia soczewki lub nowotworu u psa.

    Diagnostyka jaskry polega głównie na pomiarze ciśnienia śródgałkowego przy pomocy tonometru w zestawieniu z objawami klinicznymi, rasą i historią pacjenta. Warto również zdecydować się na gonioskopię.

    Konsekwencją jaskry jest silny ból, za zaawansowany proces chorobowy doprowadza nawet do ślepoty i konieczności usunięcia gałki ocznej. Utrata wzroku bardzo utrudnia funkcjonowanie czworonoga i wysoce negatywnie wpływa na jego zdrowie psychiczne i może doprowadzić nawet do depresji u psa.

    Pamiętaj o tym, że każdy niepokojący objaw okulistyczny zaobserwowany u twojego pupila powinien zostać skonsultowany z lekarzem weterynarii!

    Jagoda Cinciała lekarka weterynarii, ekspertka zoocial.pl
    Bibliografia
    1. "Jaskra - mechanizmy oraz zasady rozpoznawania i leczenia choroby wywołującej ślepotę i ból" - R. Ofri; Magzazyn Weterynaryjny; 12/2021
    2. "Jaskra - diagnostyczne i terapeutyczne wyzwanie dla lekarza weterynarii" - M. Pikiel; Weterynaria po Dyplomie; 06/2016

    Oceń artykuł

    Ogólna ocena: 0,0 | liczba ocen: 0
    0/400

    Brak komentarzy

    Nikt jeszcze nie dodał komentarza do tego artykułu.

    Nasi eksperci