Cocker spaniel amerykański — wszystkie informacje i opis rasy

Pochodzenie cocker spaniela amerykańskiego

Przypuszcza się, że psy, przypominające wyglądem spaniele, żyły już w IV wieku p.n.e. Świadczy o tym zachowana do dziś rzeźba z wizerunkiem takiego psa, pochodząca z czasów panowania ojca Aleksandra Macedońskiego – Filipa II. W wymarłym języku punickim słowo „span” miało oznaczać królika; stąd sugestie, że małe psy myśliwskie znane były także w Kartaginie, na obszarach dzisiejszej Tunezji.

Jednak większość znawców zagadnienia jest zgodna co do pochodzenia spanieli z Półwyspu Iberyjskiego, co mogłaby sugerować ich nazwa, wywiedziona od Hiszpanii (España). We wczesnym średniowieczu (VIII wiek) były tam popularne psy z dłuższym włosem i wiszącymi uszami, przybyłe prawdopodobnie wraz z Arabami.

Około X wieku psy te były już obecne także we Francji i na Wyspach Brytyjskich. Właśnie w Wielkiej Brytanii zaczęła się rozwijać hodowla płochaczy i aporterów, których używano do polowań na ptactwo. U schyłku XVI wieku dokonano podziału na spaniele wodne (water spaniels) i lądowe. Te ostatnie podzielono na większe, których zadaniem było wypłaszanie ptactwa z szuwarów; nazwano je „springer” (skoczek), oraz mniejsze, które miały pilnować złowionego w sieci ptactwa; nadano im początkowo nazwę „sitting” (siedzące, tu: warujące), następnie „cocking” (napięte, tu: w pogotowiu) i „woodcock” (angielska nazwa słonki – gatunku ptaka łownego), wreszcie cocker spaniele (tu: spanieli „wyczekiwaczy”).

Za początki planowej hodowli spanieli należy uważać koniec XIX wieku, kiedy w hodowli niejakiego Jamesa Farrowa w roku 1879 na świat przyszedł czarny pies, któremu nadano imię Obo. Kynolodzy uznają go za przodka wszystkich spanieli, zarówno angielskich, jak i amerykańskich. Początkowo obowiązywał angielski wzorzec dla wszystkich spanieli, także w Stanach Zjednoczonych, gdzie w 1881 roku powołano Klub Cocker Spaniela. Dopiero w 1943 roku został opracowany wzorzec amerykańskiego cocker spaniela, którego uznano za odrębną rasę. FCI ostatecznie uznała cocker spaniela amerykańskiego w styczniu 1965 roku.

Wzorzec cocker spaniela amerykańskiego

Wzorzec FCI 167

COCKER SPANIEL AMERYKAŃSKI  

POCHODZENIE: Stany Zjednoczone

UŻYTKOWOŚĆ: płochacz, pies do towarzystwa. 

KLASYFIKACJA FCI: grupa 8. Aportery, płochacze, psy wodne. Sekcja 2. Aportery.

Rasa nieobjęta obowiązkiem pracy.

WRAŻENIE OGÓLNE: Amerykański cocker spaniel to jeden z najmniejszych psów myśliwskich.  Jest zwartej budowy, harmonijnie zbudowany,  ma pięknie rzeźbioną, szlachetną głowę. W postawie linia górna lekko opada od wyraźnego kłębu do mocnych, muskularnych  i umiarkowanie kątowanych kończyn tylnych. Potrafi rozwinąć znaczną szybkość przy dużej wytrzymałości. Jest to pies pogodny, zawsze w dobrym humorze, wykazujący dużą chęć do pracy.

WAŻNE PROPORCJE: tułów, licząc od przedpiersia do guza siedzeniowego, jest nieco dłuższy od wysokości w kłębie. Tułów musi być wystarczająco długi, aby umożliwiał swobodny, wydajny ruch. Pies nie powinien nigdy sprawiać wrażenia długiego i krótkonogiego. 

ZACHOWANIE/TEMPERAMENT: opanowany, bez śladu tchórzliwości. 

GŁOWA: proporcjonalna,  w harmonii z całą sylwetką, wyraz inteligentny, bystry, łagodny i pełen uroku.  

MÓZGOCZASZKA: 

Czaszka: zaokrąglona, ale nieprzesadnie, nigdy niepłaska. Łuki nadoczodołowe wyraźne, podobnie jak rzeźbienie pod oczami. Stop: wyraźnie zaznaczony.

TRZEWIOCZASZKA: 

Nos: dostatecznie duży, by kufa wyglądała harmonijnie. Nozdrza dobrze rozwinięte jak u wszystkich psów myśliwskich. Nos czarny u psów czarnych, czarnych podpalanych i biało-czarnych; u psów innych umaszczeń może być brązowy, wątrobiany lub czarny; im ciemniejszy, tym lepiej. Barwa nosa odpowiada barwie powiek. Kufa: szeroka i głęboka. Głowa jest harmonijna, gdy odległość od czubka nosa do stopu wynosi połowę wartości pomiaru od stopu przez najwyższy punkt czaszki do jej postawy. Wargi: górna warga mięsista i na tyle długa, aby zakrywała żuchwę. Uzębienie: szczęki równe, kanciaste. Zęby mocne i zdrowe, niezbyt małe, zgryz nożycowy. Policzki: mało widoczne. Oczy: gałki oczne okrągłe, skierowane prosto ku przodowi; nieco migdałowaty kształt nadają oczom powieki. Oczy nie mogą być ani zapadnięte, ani wypukłe. Tęczówki ciemnobrązowe, im ciemniejsze, tym lepiej. Uszy: płatowate, długie, cienkie, dobrze owłosione, osadzone nie wyżej niż na dolnej linii oka. 

SZYJA: na tyle długa, by pies mógł bez trudu dosięgnąć nosem ziemi, umięśniona i sucha. Wysoko osadzona, z karkiem łukowato wysklepionym. 

TUŁÓW:

Linia górna: lekko opadająca ku muskularnemu zadowi. Grzbiet: mocny, równomiernie opadający od kłębu do nasady ciętego ogona. Klatka piersiowa: głęboka, najniższym punktem sięga łokcia, z przodu na tyle szeroka, aby zapewnić  dość miejsca dla serca i płuc, ale nie tak, aby utrudniać równoległą akcję kończyn przednich. Żebra długie i dobrze wysklepione. 

OGON: cięty[1], osadzony i noszony na przedłużeniu linii grzbietu lub nieco wyżej, ale nie tak wysoko, jak u teriera, ani tak nisko, że wskazywałby na lękliwość psa. Przy pobudzeniu ogon ruchliwy. 

KOŃCZYNY 

KOŃCZYNY PRZEDNIE: równolegle ustawione, proste, dobrze umięśnione, o mocnym kośćcu, dobrze przylegające do tułowia.  Łopatki: ustawione ukośnie, tworzą z ramionami kąt niemal prosty, co zapewnia swobodny i długi wykrok. Suche, nie odstające, ustawione pod kątem od kłębu, co daje miejsce na dobrze wysklepione żebra. Łokcie: widziane z boku, przy pionowo ustawionych kończynach znajdują się dokładnie poniżej kłębu. Śródręcza: krótkie i mocne. Piąte palce mogą być usunięte.

KOŃCZYNY TYLNE: widziane z tyłu równoległe wobec siebie zarówno w postawie, jak i w ruchu, dobrze umięśnione, o mocnym kośćcu. Zad: szeroki, zaokrąglony, dobrze umięśniony. Uda: mocne, dobrze rozbudowane. Kolana: umiarkowanie kątowane, mocne i stabilne. Stawy skokowe: mocne i niskie; wilcze pazury mogą być usunięte. 

ŁAPY: zwarte, duże, okrągłe, o mocnych, twardych opuszkach; nie są wykręcone na zewnątrz ani do wewnątrz. 

RUCH: mimo że amerykański cocker spaniel to najmniejszy pies myśliwski w tej grupie, porusza się równie sprawnie, jak większe z nich. Kończyny tylne zapewniają mocny napęd, a odpowiednie ustawienie łopatek i kończyn przednich pozwala  na długi wykrok. Ruch musi być skoordynowany, płynny, swobodny i  przestrzenny. Niekontrolowana ruchliwość nie powinna być uważana za dobry ruch. 

SZATA  

Sierść: na głowie krótka i delikatna, na tułowiu średniej długości, z odpowiednią ilością podszerstka. Uszy, klatka piersiowa, brzuch i nogi porośnięte długim włosem, ale nie aż tak długim, by zacierał linie ciała spaniela; nie może on utrudniać ruchu ani w żaden sposób zaburzać funkcji i zmieniać wyglądu nieprzesadnie owłosionego psa myśliwskiego. Bardzo ważna jest struktura sierści; powinna być ona jedwabista, prosta lub lekko falista i łatwa do pielęgnacji. Sierść nazbyt obfita, lokowata lub o strukturze bawełny jest zdecydowanie wadliwa. Niepożądane strzyżenie grzbietu, a trymowanie, mające na celu podkreślenie naturalnych linii sylwetki, powinno być dyskretne, aby pies wyglądał możliwie naturalnie. 

 Maść:

• Czarna: jednolicie czarna lub czarna podpalana. Czerń powinna być głęboka, jakiekolwiek naloty brązowe lub wątrobiane są niepożądane. Niewielka ilość bieli na piersi lub spodniej stronie szyi dopuszczalna, biel w jakimkolwiek innym miejscu jest dyskwalifikująca.  

• Jednolita inna niż czarna (ASCOB): od bardzo jasnej kremowej po najciemniejszą czerwoną, także czekoladowa i czekoladowa z podpalaniem. Barwa powinna być jednolita na całym ciele, dopuszczalne  rozjaśnienie na piórach. Niewielka ilość bieli na piersi lub spodniej stronie szyi dopuszczalna, biel w jakimkolwiek innym miejscu dyskwalifikuje.  

• Łaciata: dwa lub więcej jednolitych, równomiernie rozłożonych  kolorów, z których jednym jest zawsze biały: czarny z białym, rudy z białym (przy czym rudy oznacza od bardzo jasno kremowego  po bardzo ciemną czerwień, czekoladowy z białym i przesiany, lub połączenia każdego z tych umaszczeń z podpalaniem, które powinno być rozmieszczone tak samo, jak u psów czarnych lub czekoladowych. Psy przesiane w rozmaitych odmianach umaszczenia  zaliczane są do łaciatych. Kolor podstawowy nie może obejmować większości powierzchni ciała; 90 proc. lub więcej dyskwalifikuje. 

• Podpalanie: intensywność podpalania waha się od bardzo jasno kremowego po bardzo ciemny czerwony. Powinno ono obejmować nie więcej niż proc. powierzchni ciała. Bardziej rozległe podpalanie dyskwalifikuje. U psów czarnych lub czekoladowych podpalanych podpalanie rozmieszczone  jest następująco: 

1. Wyraźne znaczenie nad każdym okiem.
2. Na bokach kufy i policzkach. 
3. Na wewnętrznych stronach uszu. 
4. Na łapach i/lub nogach. 
5. Na spodzie ogona. 
6. Na klatce piersiowej, ale tam nie jest konieczne i nie ma znaczenia przy ocenie.

 Podpalanie słabo widoczne lub ograniczone do niewielkich śladów jest wadliwe, podobnie jak podpalanie rozciągające się poza kufę i połączone. Brak podpalania w którymkolwiek z wymienionych miejsc u psów, mających umaszczenie czarne lub czekoladowe podpalane powinien skutkować dyskwalifikacją. 

WIELKOŚĆ:

Idealna wysokość w kłębie dla dorosłego psa wynosi 38,1 cm (15 cali), a dla dorosłej suki 35,6  cm (14 cali), z tolerancją  w dół lub w górę o 1,27 cm (pół cala). Dyskwalifikuje się psa, którego wzrost  przekracza 39,4 cm (15,5 cala) i sukę, której wzrost  przekracza 36,8 cm (14,5 cala). Wzrost psa dorosłego mniejszy niż 36,8 cm (14,5 cala), i dorosłej suki mniejszy niż 34,2 cm (13,5 cala) stanowi wadę.

WADY: wszelkie odstępstwa od powyższego wzorca powinny być traktowane jako wady i oceniane w zależności od ich stopnia oraz wpływu na zdrowie i dobre samopoczucie psa.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:

• Agresja lub wyraźna lękliwość.

• Maść: dopuszczalne są jedynie wcześniej wymienione umaszczenia;  wszelkie inne kolory i ich kombinacje dyskwalifikują.

• Maść czarna: białe znaczenia  poza klatką piersiową i spodnią stroną szyi. 

• Maść jednolita inna niż czarna (ASCOB): białe znaczenia poza klatką piersiową i spodnią stroną szyi.

• Maść łaciata: łaty obejmujące  90% i więcej  powierzchni ciała. 

• Podpalanie: (1) obejmujące więcej od 10% powierzchni ciała, (2) brak podpalania w jakimkolwiek  miejscu u psów czarnych podpalanych lub czekoladowych podpalanych (ASCOB). 

• Wielkość: psy powyżej 39.4 cm (15.5 cala), suki powyżej 36.8 cm (14.5 cala).

Uwaga: samce muszą mieć dwa normalnie wykształcone  jądra, całkowicie wyczuwalne w mosznie.

Charakter amerykańskiego cocker spaniela

Amerykański cocker spaniel jest psem myśliwskim pełnym temperamentu, ruchliwym i wesołym. Jest to przy tym bardzo łagodny pies rodzinny, choć umiejący także spędzać czas samotnie. Pozostanie w domu na kilka godzin nie wpływa negatywnie na jego psychikę, o ile ma wygodne legowisko, zabawki i miskę z wodą do picia.

Amerykański cocker spaniel nie ma zapędów niszczycielskich, jeżeli jest wybiegany, dlatego warto zachęcić go do uprawiania psich sportów. Mimo że jest to pies o rozwiniętym instynkcie myśliwskim, nie jest obecnie wykorzystywany do polowań, ale posiadane spore zasoby energii powinien regularnie rozładowywać – podczas treningu lub na codziennym dłuższym spacerze. Uwaga: spacerując po łące lub w pobliżu lasu należy uważać na amerykańskiego cocker spaniela, który może złapać trop zwierzyny i puścić się w pogoń, dlatego powinien wcześniej być nauczony przychodzenia na komendę.

Cocker spaniel amerykański sprawdzi się zarówno jako pierwszy pies, jak i jako drugi pies w domu. Ma bowiem nieskomplikowany charakter, jest inteligentny i łatwy w układaniu. Ponadto doskonale porozumiewa się z innymi psami, a także z innymi zwierzętami w domu, nie wykazując wobec nich zamiarów łowieckich. Poleca się amerykańskiego cocker spaniela jako towarzysza zabaw dla starszych dzieci, które bardzo lubi i dobrze się czuje w ich towarzystwie. Psy tej rasy są też niepoprawnymi pieszczochami i lubią pakować się do łóżka opiekunów i ich dzieci. Są również przyjaźnie nastawione do innych ludzi, dlatego nie nadają się do stróżowania.

Dla amerykańskiego cocker spaniela nie jest wymagany dom z ogrodem. Może mieszkać w bloku, jeżeli ma zapewnione regularne spacery lub treningi sportowe na świeżym powietrzu. Nie jest hałaśliwy, nie ma więc obawy, że sąsiedzi będą się skarżyć na szczekanie psa

Cocker spaniel amerykański uczy się szybko i bez problemu pojmie komendy posłuszeństwa. Mimo to niekiedy lubi pokazać, że ma własne zdanie. Dlatego potrzebna jest konsekwencja w jego układaniu i pozytywna motywacja; stosowanie metod opresyjnych może spowodować stres u psa i zniechęcić go do dalszej nauki.

Zdrowie, pielęgnacja i żywienie amerykańskiego cocker spaniela

Cocker spaniel amerykański, jak wszystkie spaniele, ma skłonności do genetycznych chorób oczu. Najczęściej są to: postępujący zanik siatkówki (PRA), zaćma (katarakta – CAT) i podwinięcie powieki (entropium). To ostatnie powinno być leczone chirurgicznie, ponieważ pozostawione bez leczenia może prowadzić do częstego zapalenia spojówek. Oczywiście leczenie ma na celu poprawę komfortu życia psa, jednak nie można używać go do hodowli.

Dość rzadko, ale jednak może się zdarzyć u cocker spaniela amerykańskiego dysplazja stawów biodrowych. Uważa się ją za wadę dziedziczną, choć na jej wystąpienie i rozwój mają wpływ również czynniki zewnętrzne – tryb życia, żywienie, wysiłek fizyczny w wieku szczenięcym. Psów i suk, u których zdiagnozowano dysplazję stawów biodrowych, nie wolno używać do hodowli.

Oprócz powyższych przypadłości u amerykańskiego cocker spaniela mogą pojawić się alergie pokarmowe, będące objawami problemów z układem odpornościowym.

Cocker spaniel amerykański, jak wszystkie psy długowłose, wymaga określonych zabiegów pielęgnacyjnych. Już małego szczeniaka trzeba przyzwyczaić do systematycznego szczotkowania. Miękką sierść trzeba przedtem spryskać specjalnym płynem, ułatwiającym rozczesywanie i zapobiegającym elektryzowaniu się włosa. W okresie linienia konieczne jest czesanie codziennie. Po każdym spacerze należy sprawdzić, czy w sierści nie zaplątały się „skarby” z lasu lub z łąki, a także czy w zakamarkach (pod pachami, w pachwinach) nie ma kołtunów, które dość często tworzą się u psów długowłosych i trzeba je powycinać. Kąpiel psa nie jest konieczna poza przypadkami silnego zabrudzenia.

Sierść wystawowego cocker spaniela amerykańskiego wymaga systematycznej pielęgnacji groomerskiej (trymowanie psa, strzyżenie maszynką, wyskubywanie, wycinanie nadmiaru sierści spomiędzy poduszek). Ważna jest również pielęgnacja pazurów u psa, które nie mogą być zbyt długie, ponieważ utrudniają chodzenie i wyglądają nieestetycznie. Obcinanie pazurów u psa najlepiej powierzyć lekarzowi weterynarii lub zaprzyjaźnionemu doświadczonemu hodowcy.

Dbanie o zdrowie i dobrą kondycję amerykańskiego cocker spaniela obejmuje także regularne odrobaczanie (częstsze u psów wystawowych), szczepienie psa – nie tylko obowiązkowo przeciwko wściekliźnie, ale również przeciwko pozostałym chorobom. Choroby zakaźne u psa są w większości ciężkie i mają dramatyczny przebieg, nierzadko kończąc się śmiercią, jak nosówka czy parwowiroza. Oprócz odrobaczania i szczepień istotna jest profilaktyka; warto raz w roku wykonać badanie krwi u psa, aby sprawdzić, czy wszystkie parametry są prawidłowe.

Odpowiednią dla psa dietę najlepiej dobrać indywidualnie, w zależności od wieku, płci, ogólnego stanu zdrowia i trybu życia amerykańskiego cocker spaniela. Jeżeli ma on być żywiony karmą gotową, powinna ona pochodzić od uznanego producenta i być przeznaczona dla ras małych i średnich. Dorosłemu psu podaje się dwa posiłki dziennie, rano i wieczorem, po spacerze. Szczeniaka karmi się częściej, odpowiednio do etapu rozwoju. Dobra karma gotowa jest zbilansowana, zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze, witaminowe i mineralne. Natomiast posiłki przyrządzane w domu trzeba suplementować. Bez względu na metodę żywienia należy zadbać, aby pies miał stały dostęp do miski z wodą.

Cocker spaniel amerykański – szczeniak, wystawy, hodowla

W poszukiwaniu szczeniaka wymarzonej rasy wiele osób kieruje się przede wszystkim ceną. To zasadniczy błąd. Jak powinno wyglądać kupowanie rasowego psa, obszernie wyjaśniamy tutaj. Gdzie szukać szczeniaka cocker spaniela amerykańskiego? W polskich lub zagranicznych hodowlach, zarejestrowanych w organizacjach, będących członkami FCI.

Przed nabyciem szczeniaka warto udać się na kilka wystaw różnej rangi, w tym przynajmniej na jedną klubową lub specjalistyczną cocker spanieli amerykańskich. Najlepiej usytuować się w pobliżu stanowiska sędziowskiego, aby słyszeć opisy, jakie sędzia dyktuje sekretarzowi, jakie przyznaje oceny i jak ustawia psy na lokatach. Wystawa jest też znakomitą okazją do nawiązania znajomości z hodowcami i zasięgnięcia informacji o aktualnych lub spodziewanych miotach.

Jeżeli cocker spaniel amerykański ma być w przyszłości suką hodowlaną lub psem reproduktorem, konieczne jest spełnienie szeregu warunków. Są one szczegółowo opisane w Regulaminie Hodowli Psów Rasowych Związku Kynologicznego w Polsce https://www.zkwp.pl/regulaminy.php. Cocker spaniela amerykańskiego nie obowiązują żadne dodatkowe wymogi hodowlane, aczkolwiek odpowiedzialni hodowcy wykonują we własnym zakresie badania genetyczne w kierunku chorób oczu, jak również prześwietlenie stawów biodrowych pod kątem dysplazji.

Podsumowanie

Cocker spaniel amerykański to jeden z najmniejszych psów myśliwskich. Niegdyś cocker spaniele angielskie i amerykańskie miały jeden wzorzec; od kilkudziesięciu lat są oddzielnymi rasami, uznanymi przez FCI.

Mniejszy i drobniejszy od angielskiego cocker spaniela, amerykański cocker spaniel ma również długi  włos, długie uszy, stop wyraźny i proporcjonalnie nieco większe oczy. Jest psem żywym, pełnym energii, bardzo łagodnym i kochającym swoją rodzinę. Nadaje się na towarzysza zabaw dla starszych dzieci. Jest inteligentny, szybko się uczy i jest łatwy w szkoleniu. Wymaga systematycznej pielęgnacji sierści, należy także dbać o jego uszy; szczególnie po kąpieli lub spacerze w deszczu trzeba je dokładnie osuszyć.

Prawidłowo utrzymany, zadbany i dobrze odżywiany amerykański cocker spaniel może dożyć nawet do 15 lat.