Oparzenie to reakcja organizmu na zadziałanie czynnika drażniącego, którym może być substancja chemiczna, promieniowanie lub wysoka temperatura. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach jest kluczowa, niemniej jednak wiele sytuacji skutkuje powstaniem trudno gojących się ran i wymaga interwencji lekarza weterynarii. Jak pomóc poparzonemu zwierzakowi? Podpowiadamy.
Spis treści
Kiedy i jak pies może się oparzyć?
Czynniki wywołujące oparzenia u psów można w dużym uproszczeniu podzielić na:
· termiczne - bezpośrednie działanie wysokiej temperatury,
· chemiczne - substancje chemiczne o charakterze żrącym,
· fizyczne - np. prąd elektryczny.
Rokowanie w przypadku poparzenia ustalane jest na podstawie oszacowania procentowej powierzchni ciała, która uległa urazowi. Wynika to z faktu, że dynamika rozwoju choroby jest wprost proporcjonalna do ilości uwalnianych i wchłanianych produktów rozpadu tkanek. Ustalenie średniej powierzchni ciała, która uległa poparzeniu jest zależne od rozmiarów pacjenta. W przypadku jamnika przedstawia się ono następująco: głowa - 12%, szyja - 13%, klatka piersiowa - 36%, brzuch - 17%, kończyny przednie - po 3%, kończyny tylne - po 7%, ogon - 2%. Dla owczarka niemieckiego wartości te będą nieco się różnić: głowa - 9%, szyja - 11%, klatka piersiowa - 35%, brzuch - 17%, kończyny przednie i tylne - od 17-35%.
Za poparzenie rozległe uznaje się takie, w którego przebiegu uszkodzeniu doznało ponad 10% powierzchni ciała. W jego wyniku może dojść do rozwoju uogólnionej odpowiedzi zapalnej (SIRS). Ryzyko to stanowi wskazanie do poszerzenia diagnostyki o badania laboratoryjne i obrazowe. Ma to na celu ocenę szans na przeżycie pacjenta w kontekście rozwinięcia się potencjalnej niewydolności wielonarządowej.
Należy także pamiętać o tym, że w trakcie poparzenia dochodzi do przerwania ciągłości skóry, co stanowi wrota wejścia dla wielu bakterii patogennych. W wielu wypadkach terapia musi być więc poszerzona o stosowanie antybiotyku, nierzadko celowanego (poprzedzonego badaniem mikrobiologicznym).
Jagoda Cinciała lekarka weterynarii, ekspertka zoocial.plŹródło: 123rf.com
Oparzenia słoneczne u psa
Psy są o wiele mniej narażone na oparzenia słoneczne niż ludzie. Po pierwsze, ich skóra pokryta jest w większości przypadków gęstą sierścią, która stanowi swego rodzaju "parasol słoneczny". Po drugie, czworonogi z reguły posiadają więcej melaniny, która naturalnie chroni je przed promieniowaniem UV. Nie oznacza to jednak, że są one zupełnie odporne na wysokie temperatury. Psom zagraża przede wszystkim udar cieplny.
W przypadku naszych pupili do poparzeń dochodzi najczęściej na skutek kontaktu z rozgrzanym przedmiotem lub ogniem.
Oparzenia pokrzywą u psa
Poważniejsze poparzenia pokrzywą u psa ze względu na obecność sierści zdarzają się rzadko. Mimo to, warto uważać i nie narażać zwierzaków na kontakt z tą rośliną. Najczęstszym objawem poparzenia pokrzywą jest zaczerwienienie i bolesność. W większości przypadków chłodny okład (np. z dodatkiem aloesu) w zupełności wystarcza. W przypadku pojawienia się pęcherzy warto jednak sięgnąć po pomoc weterynaryjną.
Oparzenia słoneczne u psów występują rzadko dzięki ochronnej warstwie sierści i większej ilości melaniny w skórze. Szczególną ostrożność należy jednak zachować w przypadku ras o krótkiej sierści, zwłaszcza na uszach i nosie, które są bardziej narażone na działanie promieniowania UV.
Dr. Amy Johnson (US) lekarka weterynarii, specjalistka dermatologii weterynaryjnejJak pomóc psu, który się poparzył?
Pierwsza pomoc w takiej sytuacji obejmuje przede wszystkim jak najszybsze pozbawienie kontaktu zwierzęcia ze źródłem wysokiej temperatury lub substancją chemiczną. Następnie należy stopniowo schładzać zmienione chorobowo miejsce przy pomocy letniej, a nie zimnej wody. Nadmierne obniżenie temperatury może stanowić szok dla organizmu i doprowadzić do wstrząsu. Ranę u psa po poparzeniu warto przemyć delikatnie specjalnym płynem antyseptycznym, który warto mieć w swojej apteczce pierwszej pomocy dla psa.
W następnej kolejności jak najszybciej należy udać się z psem do weterynarza, który w miarę możliwości założy odpowiedni opatrunek (np. hydrożel), zabezpieczy czworonoga przeciwbólowo i poda leki na gorączkę.
Uwaga! Jeśli twój pupil poparzył się prądem, wyłącz najpierw bezpieczniki! Jeśli nie jest to możliwe, odsuń psa od źródła poparzenia materiałem niebędącym przewodnikiem elektrycznym, np. drewnianym lub plastikowym kijem. Pamiętaj, że w tej sytuacji twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze!
Jagoda Cinciała lekarka weterynarii, ekspertka zoocial.plPostępowanie w przypadku oparzenia - podsumowanie
Pierwsza pomoc w nagłej sytuacji jest kluczowa. Pamiętaj o odizolowaniu swojego pupila od źródła niebezpieczeństwa. Następnie postaraj się schłodzić oparzone miejsce letnią wodą. Udaj się do gabinetu lekarza weterynarii aby dowiedzieć się jakie powinno być twoje dalsze postępowanie.
Pamiętaj, że lepiej zapobiegać, niż leczyć. W niebezpiecznych sytuacjach pilnuj swojego pupila i "miej oczy dookoła głowy".
Bibliografia
- "Kliniczny aspekt oparzeń termicznych u zwierząt - etiologia i terapia" - R. Aleksiewicz, Z. Budzińska, A. Fabisz; Medycyna Weterynaryjna, 2009, 65/8, 526-531
Brak komentarzy
Nikt jeszcze nie dodał komentarza do tego artykułu.