Nietrzymanie moczu u psa – dlaczego pies popuszcza mocz?

Nietrzymanie moczu u psa — objawy i różnicowanie 

Nietrzymanie moczu u psa może mieć charakter stały lub okresowy oraz różny stopień nasilenia - od niewielkich wypływów podczas pełnej relaksacji (np. podczas snu) po wypływ obfity, pojawiający się o różnych porach dnia z jednocześnie zachowanymi aktami prawidłowej mikcji. Popuszczanie moczu odbywa się bezwiednie bez napinania powłok brzusznych. Specyficzny zapach w okolicach zanieczyszczonych moczem prowokują do wylizywania się przez zwierzę. Nietrzymanie moczu u psa należy różnicować z nieprawidłowym oddawaniem moczu, którego podstawę stanowią zaburzenia behawioralne. Objawy nietrzymania moczu nie zawsze są jednoznaczne. Popuszczanie moczu może być łudząco podobne do jego częstego oddawania, zazwyczaj w małych ilościach. Należy zwrócić również uwagę na to, czy nietrzymanie moczu stanowi jedyny niepokojący symptom i czy nie towarzyszą mu inne objawy spoza układu moczowego. Wszelkie dodatkowe informacje pomogą lekarzowi weterynarii postawić właściwą diagnozę i wprowadzić leczenie. 

Nietrzymanie moczu u psa — przyczyny 

Nietrzymanie moczu u psa często ma podłoże chorobowe. Przyczyny nietrzymania moczu u psa dzieli się na dwie grupy – pochodzenia neurogennego i nieneurogennego. Przyczyny neurogenne (mające swoje źródło w układzie nerwowym) obejmują problemy w odcinku krzyżowym kręgosłupa, a objawy wynikają najczęściej z zaburzeń przewodnictwa nerwowego na skutek uszkodzenia rdzenia kręgowego. Zalicza się do nich m.in. złamania kości krzyżowej, urazy splotu miednicznego, choroby krążków międzykręgowych i nowotwory. Warto zaznaczyć, że nietrzymanie moczu pochodzenia neurogennego rzadko występuje jako samodzielne zaburzenie i obejmuje również inne problemy neurologiczne. 

Wśród przyczyn nietrzymania moczu spoza układu nerwowego najczęściej spotykana jest niewydolność zwieracza cewki moczowej. To dysfunkcja o nieznanym podłożu bądź nabyta, np. u suk średniej wielkości i dużych po zabiegu kastracji. Przyczyną tego problemu są m.in. zaburzenia hormonalne objawiające się spadkiem hormonów (estrogenów) po usunięciu gonad. Obserwuje się wówczas okresowe spoczynkowe popuszczanie moczu. To powikłanie może wystąpić nawet do kilku lat po kastracji. Inną częstą przyczyną tej choroby jest nadreaktywność pęcherza moczowego. Powodem nietrzymania moczu u psa jest w tym przypadku niezdolność mięśniówki ściany pęcherza do pozostania w stanie relaksacji. Objawem tej choroby jest okresowe popuszczanie moczu – samoczynne bądź o podłożu behawioralnym – w czasie pobudzenia zwierzęcia albo w trakcie wysiłku fizycznego. Zwierzę może przyjmować pozycję do oddawania moczu, dlatego ciężko odróżnić to zaburzenie od częstomoczu. Problem może pojawić się również w sytuacji przeciwnej, kiedy dojdzie do utraty napięcia szyjki pęcherza.

Infekcje dróg moczowych (bakteryjne lub aseptyczne stany zapalne pęcherza moczowego), częściowa niedrożność dróg wyprowadzających mocz, zwężenia bądź obecność przegrody przedsionka pochwy mogą skutkować nietrzymaniem moczu w późniejszym okresie. Przy nieprawidłowościach anatomicznych pochwy i gromadzeniu się moczu w pochwie u suk obserwuje się jego mimowolne wyciekanie w spoczynku lub podczas wstawania zwierzęcia, popuszczanie po mikcji oraz nawracające albo trwałe zapalenie pochwy. 

U dorosłych niekastrowanych starszych psów do nietrzymania moczu może prowadzić przerost prostaty. Natomiast młode psy wykazujące zaburzenia w oddawaniu moczu mogą cierpieć na niedorozwój cewki bądź pęcherza moczowego lub wrodzoną niewydolność zwieracza cewki moczowej. Najczęstszą przyczyną nietrzymania moczu u szczeniąt jest wrodzone przemieszczenie moczowodów, czyli tzw. ektopowe moczowody. W tym przypadku lokalizacja ujścia jednego lub obu moczowodów znajduje się poza pęcherzem moczowym, a odpływ moczu następuje bezpośrednio do cewki moczowej lub pochwy. Obserwuje się wówczas ciągły wypływ moczu począwszy od urodzenia.  

Nietrzymanie moczu u psa — diagnostyka 

Lekarz weterynarii po wykonaniu badania klinicznego i badań dodatkowych - obejmujących USG jamy brzusznej, RTG z kontrastem lub cystoskopię pęcherza moczowego, ustali przyczynę nietrzymania moczu i wprowadzi leczenie. Przy badaniu ultrasonograficznym zostaną poddane ocenie również pozostałe narządy jamy brzusznej, dzięki czemu możliwe będzie wykluczenie innych nieprawidłowości. Wykonanie RTG z kontrastem u młodego psa z problemem nietrzymania moczu pozwoli na lokalizację ujścia moczowodów. Natomiast badanie endoskopowe pęcherza moczowego wykluczy lub potwierdzi nie tylko stan zapalny, ale obecność wszelkich zmian w obrębie ściany pęcherza moczowego, takich jak nowotwory. 

Nietrzymanie moczu u psa — leczenie 

Leczenie nietrzymania moczu różni się w zależności od przyczyny. Obejmuje: 

• leki działające na zwieracz cewki moczowej i/lub terapia estrogenami, 
• u młodych psów zabieg chirurgiczny korygujący nieprawidłowe ujście moczowodów, kształt cewki moczowej, pochwy, prostaty lub pęcherza moczowego, 
• kastrację w przypadku psów cierpiących z powodu choroby prostaty, 
• podanie odpowiedniego rodzaju antybiotyku w przypadku bakteryjnego stanu zapalnego pęcherza moczowego lub cewki moczowej. 

Nietrzymanie moczu u psa — podsumowanie 

Jeśli twój pies nie trzyma moczu, niezbędna okaże się wizyta u lekarza weterynarii. Tego objawu w żadnym wypadku nie należy lekceważyć. Odpowiednio szybka reakcja i wprowadzenie właściwego leczenia pomogą zniwelować problem nietrzymania moczu.