Czyraczyca odbytu u psa - przyczyny, objawy i leczenie

Czym jest czyraczyca odbytu u psa?

Jest bolesną chorobą, która charakteryzuje się występowaniem stanu zapalnego w okolicach odbytu. Objawy kliniczne różnią się nasileniem. Początkowo są one słabo wyrażone, występuje zaczerwienienie odbytu, pies zaczyna interesować się tą okolicą ciała.

Z czasem rozwija się rumień, powstają małe pęcherzyki, które łączą się, tworząc większe cysty. Twory pękają, tworząc nadżerki i owrzodzenia. Nieleczona choroba może prowadzić do powstania rozległych wrzodów oraz przetok, a nawet do zwężenia ujścia odbytnicy.

Oddawanie kału sprawia psu dużą bolesność, a w zaawansowanych przypadkach je on mniej, aby rzadziej defekować. Kolejną z konsekwencji może być nietrzymanie kału spowodowane osłabieniem mięśni zwieraczy odbytu. Proces prowadzi do ogólnego osłabienia zwierzęcia.

U jakich psów istnieje ryzyko wystąpienia czyraczycy odbytu?

Szczególne predyspozycje do wystąpienia tej jednostki chorobowej wykazują psy o charakterystycznej budowie ogona i jego okolicy. Jest on jest szeroki u podstawy oraz spadzisty, a zwieracz zewnętrzny odbytu jest szeroki. Taka budowa uniemożliwia prawidłową cyrkulację powietrza w tym rejonie, co stwarza idealne środowisko do rozwoju czyraczycy odbytu.

Jest ona chorobą dotykającą głównie owczarki niemieckie (84% przypadków) i ich mieszańce, a inne predysponowane rasy to owczarki szkockie, setery irlandzkie, labradory oraz spaniele. Dotyka najczęściej zazwyczaj psy w średnim wieku, bez względu na płeć.

Jaka jest etiologia tej choroby?

Przyczyna tej choroby nie została ostatecznie potwierdzona. Z pewnością jednym z czynników predysponujących jest charakterystyczna budowa okolicy odbytu.

Pokarmowe alergie u psa mogą mieć wpływ na charakter wydzieliny i szybkość wypełniania się nią gruczołów okołoodbytowych, co z kolei może rzutować na szybkość rozwoju choroby.

Najnowsze badania wskazują, iż najbardziej prawdopodobną przyczyną powstawania czyraczycy odbytu jest proces o podłożu immunologicznym.

Leczenie czyraczycy odbytu

Proces terapeutyczny należy podjąć niezwłocznie po zauważeniu pierwszych objawów choroby. Im większe zaawansowanie procesu, tym mniejsze szanse na powrót do zdrowia zwierzęcia.

Na początku procesu leczenia lekarz weterynarii powinien zlecić dokładne i ostrożne wygolenie obszaru pod ogonem, by ocenić rozległość zmian i stopień rozwoju choroby. Diagnozując, sprawdza również, czy gruczoły okołoodbytowe są wypełnione, puste czy też uszkodzone.

Czyraczyce odbytu charakteryzują się przewlekłą formą występowania, a leczenie jest niezwykle skomplikowane i w ogromnej mierze zależne od systematyczności i zaangażowania opiekuna zwierzęcia.

Prawidłowa dieta jest istotnym czynnikiem wpływającym na złagodzenie objawów choroby, dlatego przy nietolerancji pokarmowej należy stosować odpowiednią dietę hypoalergiczną. Jeżeli zauważysz u swojego psa pierwsze objawy dyskomfortu, zadbaj, by jego dieta ograniczała się do produktów miękkich oraz dobrze nawodnionych, które ułatwią mu defekację.

Podstawą postępowania terapeutycznego jest odpowiednia higiena okolicy okołoodbytowej przy zastosowaniu specjalistycznych preparatów o działaniu bakteriobójczym oraz bakteriostatycznym, takich jak np. chlorheksydyna. Zabiegi należy stosować do końca życia zwierzęcia, gdyż czyraczyca ma charakter nawrotowy.

Cały proces zależny jest od kondycji zwierzęcia, ale bez względu na zaawansowanie czyraczycy, terapia farmakologiczna zawsze oparta jest na zastosowaniu leków przeciwzapalnych i immunosupresyjnych.

Często nieuniknione jest leczenie antybiotykami, by zahamować rozwój postępującego procesu bakteryjnego. Najlepsze efekty daje włączenie leczenia immunomodulującego czy immunosupresyjnego.

Na efekty leczenia należy czekać nawet do kilku tygodni, jednocześnie nie przerywając terapii, gdyż skutkuje to szybszym nawrotem choroby. Leczenie farmakologiczne daje dużą poprawę prawie we wszystkich przypadkach, jest jednak drogie, a nawroty występują u ponad 50% psów.

W mocno zaawansowanych przypadkach, po zaleczeniu stanów zapalnych okolicy odbytu, lekarz może zlecić korektę chirurgiczną okolicy okołoodbytowej, natomiast trzeba liczyć się z tym, że powikłaniem zastosowania inwazyjnych metod może być m.in. postanie trudno gojących się ran u zwierząt, uszkodzenie mięśnia zwieracza zewnętrznego odbytu, a w konsekwencji nietrzymanie kału.

Przetoka obecna po zabiegu świadczy o pozostawieniu fragmentu zatoki okołoodbytowej, natomiast pooperacyjne zwężenie odbytu występuje rzadko.

Czyraczyca to poważny problem. Niezwykle istotna jest wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie, dzięki którym pies będzie mógł funkcjonować bezboleśnie i komfortowo, przez jak najdłuższy okres czasu.