Owczarek maremma — wszystkie informacje i opis rasy

Cane da pastore maremmano abruzzese – historia rasy

Pierwsze źródła, zawierające opisy psów podobnych do owczarka z Maremma, pochodzą ze starożytnego Rzymu. Psy te najprawdopodobniej przywędrowały na Półwysep Apeniński wraz z migrującymi do Europy plemionami azjatyckimi. Były wykorzystywane do pasienia i ochrony stad przed drapieżnikami oraz przed kradzieżą. Pracowały w Abruzzach, w Maremma, a także w Lacjum.

W XIX wieku zaczęto upowszechniać sezonową zmianę pastwisk. Wraz ze stadami wędrowały oczywiście pracujące przy nich psy włoskich pasterzy. Doprowadziło to do przemieszania się lokalnych ras; w rezultacie z czasem powstała jedna rasa, będąca bezpośrednim przodkiem dzisiejszego owczarka maremmano. Podobno były podejmowane próby rozdzielenia lokalnych ras owczarków – z Abruzji i z Maremma, w celu przywrócenia i utrzymania czystości obu linii. Nie powiodły się jednak i w 1956 roku FCI uznała ostatecznie jedną rasę, której nadano numer wzorca 201 i nazwę cane da pastore maremmano-abruzzese – pies pasterski z Maremma i Abruzji.

W Polsce owczarek maremmano jest rasą właściwie nową. Pierwszy miot po suce sprowadzonej z Włoch, liczący 12 szczeniąt, przyszedł na świat w hodowli Złota Grań w Brzegu w 2016 roku. Na naszych wystawach maremmano widywany jest sporadycznie i zazwyczaj w liczbie 1-2 osobników.

Opis rasy owczarek maremmano — abruzzese

Wzorzec FCI nr 201  

MAREMMANO-ABRUZZESE

(Cane da pastore Maremmano-Abruzzese)

Kraj pochodzenia: Włochy

Użytkowość: Pies pasterski, wykorzystywany przede wszystkim do pilnowania stad owiec i stróżowania.

Klasyfikacja FCI: Grupa 1 - Psy pasterskie i zaganiające (z wyłączeniem szwajcarskich psów do bydła)  Sekcja 1 - Psy pasterskie. 

Rasa nie jest objęta obowiązkiem pracy.

WRAŻENIE OGÓLNE:  

Owczarek z Maremmano i Abruzzów jest dużym, mocno zbudowanym psem, wiejskim w stylu, ale jednocześnie majestatycznym i szlachetnym. Sprawia wrażenie psa potężnego, o prostokątnej sylwetce, harmonijnej budowie tułowia i głowie odpowiedniej do wielkości i masy. 

WAŻNE PROPORCJE:  

Długość głowy sięga 4/10 wysokości w kłębie; kufa jest nieco krótsza od mózgoczaszki; długość tułowia przekracza wysokość w kłębie o 1/18. Głębokość klatki piersiowej wynosi nieco mniej niż połowę wysokości w kłębie. 

ZACHOWANIE — TEMPERAMENT:  

Główne zadania tego psa to pilnowanie stad i stróżowanie.  Z natury dumny i niezbyt chętny do podporządkowania się, jest bardzo oddany właścicielowi i przywiązany do miejsca, w którym mieszka. 

GŁOWA:  

Duża o płynnych liniach, płaska, klinowata, przypominająca głowę niedźwiedzia polarnego.

Mózgoczaszka:  

Czaszka: zdecydowanie szeroka, po bokach lekko wysklepiona, o lekko wypukłym profilu. Linie górne czaszki i kufy lekko rozbieżne, wskutek czego profil głowy jest nieco wypukły. Łuki brwiowe umiarkowanie zaznaczone, podobnie jak bruzda czołowa. Guz potyliczny ledwo widoczny. Stop: ledwie zaznaczony, kąt między czaszką i kufą mocno rozwarty. 

Trzewioczaszka:

Nos: dość duży, jest przedłużeniem górnej linii kufy, wilgotny i zimny, zawsze czarny. Nozdrza duże, szeroko otwarte. Nos nie powinien wystawać poza linię końca kufy. Kufa: nieco krótsza od długości mózgoczaszki, a głębokość musi sięgać połowy długości. Po bokach lekko zbieżna. Szerokość kufy zmniejsza się stopniowo w stronę nosa, ale ma być ona tępo zakończona. Pod oczami kufa jest lekko wyrzeźbiona. Wargi: widziane z przodu, górne wargi w punkcie złączenia są u dołu lekko zaokrąglone, poza tym suche i krótkie, nie obwisłe, jedynie zakrywające zęby, przez co linia dolna kufy, poza przodem, wyznaczona jest nie przez wargi, lecz przez żuchwę i kąciki warg, zresztą niezbyt wyraźne. Wargi zawsze czarne. Szczęki/uzębienie: dobrze rozwinięte i mocne. Siekacze proste, równe, duże i kompletne. Zęby mocne, białe, zgryz nożycowy. Policzki: umiarkowanie rozwinięte. Oczy: niezbyt duże w stosunku do wielkości psa, tęczówka barwy ochry lub kasztana, ani nie wypukłe, ani zbyt głęboko osadzone. Wyraz żywy i bystry. Powieki, o krawędziach zawsze czarnych, nadają oku kształt migdała. Uszy: osadzone wysoko nad łukami jarzmowymi, wiszące, ale bardzo ruchliwe, trójkątnego kształtu, zakończone ostro, a nie zaokrąglone na końcach, małe w stosunku do wielkości psa – u psa średniego wzrostu ich długość nie może przekraczać 12 cm. U nasady uszy średniej szerokości. 

SZYJA:  

Lekko łukowato wygięta, zawsze krótsza od głowy. Gruba, bardzo mocna, muskularna, bez podgardla (łałoku). Długa i gęsta sierść na szyi tworzy kołnierz, wyraźny zwłaszcza u samców. 

TUŁÓW:  

Mocnej budowy. Linia górna: prosta od kłębu do zadu, który jest lekko spadzisty. Kłąb: nieco wyższy od linii grzbietu, szeroki, szczyty łopatek szeroko rozstawione. Grzbiet: prosty, o długości wynoszącej  około 32 proc. wysokości w kłębie. Lędźwie: nie wyróżniają się w linii górnej, lekko wysklepione, szerokie i muskularne. Zad: mocny, szeroki i dobrze umięśniony, nachylony pod kątem 20 stopni do poziomu, przy czym kąt ten wzrasta do 30 stopni, jeżeli uwzględni się miednicę. Z tego powodu zad musi być określony jako spadzisty. Klatka piersiowa: pojemna, o głębokości sięgającej łokcia, zaokrąglona po bokach. Ku dołowi klatka stopniowo zwęża się, ale nawet w mostku pozostaje dość szeroka. Głębokość klatki musi wynosić połowę wysokości w kłębie. Żebra dobrze wysklepione, nieco ukośnie ustawione, odstępy między żebrami szerokie, również ostatnie żebra (rzekome) długie i szeroko rozstawione. Linia dolna i brzuch: długi, nieco zaokrąglony dołem mostek płynnie przechodzi w lekko podciągnięty brzuch. 

OGON:  

Osadzony nisko ze względu na spadzisty zad, w postawie sięgający poniżej stawu skokowego i swobodnie zwisający. W ruchu noszony na wysokości linii grzbietu, z wyraźnym haczykiem na końcu. Porośnięty gęstym włosem, ale bez pióra. 

KOŃCZYNY:  

Kończyny przednie:  

Widziane z przodu i z boku proste, w całości proporcjonalne do tułowia, o właściwych proporcjach poszczególnych odcinków. Łopatka: długa, ukośnie ustawiona, muskularna, swobodna w ruchu. Jej długość wynosi około 1/4 wysokości w kłębie, a nachylenie względem poziomu od 50 do 60 stopni. Ramię: silnie umięśnione, w górnej części (około dwóch trzecich długości) dobrze przylegające do tułowia i  mniej więcej równoległe do płaszczyzny środkowej. Kąt nachylenia ramienia w stosunku do linii poziomej wynosi od 55 do 60 stopni, a jego długość  to ok. 30 proc. wysokości psa w kłębie. Kąt pomiędzy łopatką i ramieniem wynosi od 105 do 120 stopni. Łokieć: przylegający do klatki piersiowej, pokryty miękką, luźną skórą, równoległy w stosunku do płaszczyzny środkowej tułowia. Łokieć znajduje się na linii pionowej, poprowadzonej od tylnej krawędzi łopatki do podłoża. Kąt między ramieniem a przedramieniem wynosi 145-150 stopni. Przedramię: proste, pionowe, o masywnym kośćcu, nieco dłuższe od ramienia. Nadgarstek: stanowi przedłużenie przedramienia, mocny, suchy, niewyróżniający się w kończynie. Kość groszkowata wyraźnie widoczna. Śródręcze:  ani zbyt krótkie ani zbyt długie. Suche, z niewielką ilością tkanki łącznej. Widziane z boku nieco nachylone do przodu. Łapy: duże, raczej okrągłe, palce zwarte, porośnięte krótkim, gęstym włosem, pazury preferowane czarne, dopuszczalne brązowawe. 

Kończyny tylne:  

Widziane z przodu i z boku proste, proporcjonalne do tułowia, o właściwych proporcjach poszczególnych odcinków. Udo: długie, szerokie, o wyraźnie zarysowanych mięśniach, tylna krawędź lekko wypukła; kąt pomiędzy kością udową i miednicą wynosi około 100 stopni. Kolano: stabilne, w ruchu nieskierowane na zewnątrz, ani do wewnątrz. Nieprzesadnie kątowane. Podudzie: nieco krótsze od uda. Ustawione pod kątem około 60 stopni w stosunku do linii poziomej. Kościec mocny, mięśnie dobrze zarysowane i wyraźnie rozdzielone. Stawy skokowe: mocne i szerokie. Kąt od 140 do 150 stopni. Śródstopie: mocne, suche, ani zbyt długie ani zbyt krótkie. Bez wilczych pazurów. Stopy: Nieco  bardziej owalne niż łapy.

RUCH:  

Stęp i wyciągnięty kłus. 

SKÓRA:  

Przylegająca na całym ciele, dosyć gruba, trzecie powieki i wszystkie opuszki czarno pigmentowane. 

SZATA:  

Sierść: obfita, długa, twarda w dotyku, przypomina końskie włosie, przylegająca, prosta, dopuszczalna lekko falista. Dłuższy włos tworzy konieczną kryzę wokół szyi i niezbyt długie portki. Na głowie, uszach i przednich stronach kończyn włos krótki. Długość włosa na tułowiu osiąga 8 cm. Obfity podszerstek występuje szczególnie w zimie. Maść: jednolicie biała. Tolerowane odcienie kości słoniowej, bladopomarańczowe lub cytrynowe, ale w ograniczonym zakresie. 

WIELKOŚĆ:  

Wysokość w kłębie: psy od 67 do 73,5 cm, suki od 62 do 70 cm. 

Waga: psy ważą od 40 do 52 kg, suki od 35 do 45 kg. 

WADY:  

Wszelkie odchylenia od powyższego wzorca powinny być uznane za wady i oceniane w zależności od stopnia nasilenia, wpływu na zdrowie i kondycję psa oraz zdolność do wykonywania pracy, do której był tradycyjnie przeznaczony.

• Powtarzający się inochód.

WADY DUŻE:

• zbieżne linie profilu,

• ogon zakręcony nad grzbietem,

• stały inochód,

• wielkość poza podanymi limitami.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:

• agresja lub nadmierna lękliwość,

• wyraźne wady anatomiczne lub zaburzenia psychiki,

• całkowity brak pigmentacji nosa,

• kufa mocno wysklepiona lub zapadnięta,

• depigmentacja powiek, oko porcelanowe, zez,

• przodozgryz,

• brak ogona lub ogon krótki – wrodzony lub przycięty,

• sierść kędzierzawa,

• maść jednolita izabelowata, kości słoniowej lub z wyraźnymi łatami w tych kolorach. Czarne naloty.

UWAGA: samce powinny mieć dwa normalnie rozwinięte jądra, całkowicie umieszczone w worku mosznowym. Do hodowli mogą być użyte tylko funkcjonalnie i klinicznie zdrowe psy o wyglądzie typowym dla rasy.

Owczarek maremmano abruzzese – charakter psa

Owczarek z Maremma i Abruzji jest to pies spokojny i zrównoważony, bardzo przywiązany do swojej rodziny – jak ogromna większość psów pasterskich. Jest to jednak również pies stróżujący i nie należy o tym zapominać. Jeżeli brakuje mu zajęcia i możliwości wyładowania energii, może stać się zgnuśniały i otępiały, wbrew swojemu charakterowi. Dlatego owczarki maremmano abruzzese powinny mieć możliwość pilnowania posesji, tak jak niegdyś strzegły owiec.

Jak każdy dobry stróż, także i owczarek maremmano jest nieufny wobec obcych, choć jest bardzo odważny. Nie wykazuje jednak agresji i nie szczeka; zwykle intruz „odpuszcza” na sam widok potężnego psa, który jest również nieustępliwy. Ma silny charakter, który potrafi przejawiać nieposłuszeństwem, dlatego bezwzględnie wymaga szkolenia w tym zakresie i musi być umiejętnie prowadzony przez łagodnego, ale konsekwentnego opiekuna. Podczas szkolenia stosuje się pozytywną motywację i nagradzanie. Zbyt obcesowe traktowanie może wywołać stres u psa i przynieść skutki odwrotne do zamierzonych. Trzeba też przyjąć do wiadomości, że maremmano nigdy nie będzie stuprocentowo posłuszny – psy te wykształciły w sobie umiejętność samodzielnej pracy i tak już pozostało.

Psy maremmano abruzzese są wiernymi towarzyszami całej rodziny, a w stosunku do dzieci są szczególnie cierpliwe i łagodne. W kontaktach z innymi zwierzętami psy te wykazują rezerwę, choć owczarek maremmano sprawdzi się zarówno jako pierwszy, jak i drugi pies w domu.

Zdrowie, pielęgnacja i żywienie owczarka maremmano

Rasa owczarek maremmano abruzzese jest zdrowa i odporna na choroby. Jest to jednak duży pies i jak wszystkie duże rasy, także i jego może nękać dysplazja stawów biodrowych oraz łokciowych. U psów z nadwagą może dojść też do schorzeń serca. Mogą również wystąpić dolegliwości oczu i uszu oraz stany zapalne skóry. Ryzyko pojawienia się tych schorzeń można zmniejszyć, dbając o prawidłowe żywienie i dostateczną ilość ruchu.

Pielęgnacja owczarka maremmano nie nastręcza wielu trudności. Jego gęsta sierść wymaga szczotkowania co kilka dni, a w okresie linienia codziennie, w celu usunięcia martwego włosa. Trymowanie psa nie ma w przypadku tej rasy zastosowania. Kąpiel psa nie jest niezbędna. Maremmano lubią się kąpać w naturalnych warunkach i warto im to umożliwić w ciepłej porze roku.

Inne zabiegi pielęgnacyjne, które należy okresowo przeprowadzać u owczarka maremmano, to higiena jamy ustnej I obcinanie pazurów u psa. Trzeba również regularnie go odrobaczać i wykonywać szczepienie psa, nie tylko obowiązkowe przeciwko wściekliźnie, ale także przeciwko wszystkim chorobom zakaźnym.

Owczarek maremmano potrzebuje dobrej, zbilansowanej karmy, zawierającej wszystkie niezbędne składniki odżywcze, witaminowe i mineralne. Renomowani producenci oferują karmy zróżnicowane pod względem wieku, wielkości, trybu życia i stanu zdrowia psów; dla maremmano najlepsza jest karma przeznaczona dla psów dużych, a jeżeli pies na co dzień pełni obowiązki stróża lub pasterza – dla dużych ras psów rzeczywiście pracujących. Karma ta zawiera więcej białka i ma podwyższoną wartość energetyczną. Dorosły maremmano powinien otrzymywać dwa posiłki dziennie. Dawkę dobową dzieli się na połowy. Taki sposób karmienia jest bardziej bezpieczny, gdyż nie obciąża żołądka zbyt dużą ilością pożywienia na raz, co niesie ryzyko wystąpienia skrętu. Również z uwagi na niebezpieczeństwo skrętu żołądka trzeba psu pozwolić odpocząć minimum godzinę po jedzeniu.

Owczarek maremmano musi mieć zapewniony całodobowy dostęp do świeżej wody pitnej.

Owczarek maremmano abruzzese – szczeniak, hodowla, wystawy

Kupowanie rasowego psa nie jest sprawą łatwą. Trzeba mieć podstawową wiedzę o rasie i umieć ocenić, czy rasa ta będzie właściwym wyborem. W przypadku ras popularnych istnieje spore ryzyko trafienia na zwykłego oszusta. Pseudohodowla psów sprzedaje szczenięta tanio i atrakcyjna cena przyciąga, a nabywca nie jest świadomy konsekwencji.

Jeżeli chodzi o owczarka maremmano, takie ryzyko jest niewielkie; rasa ta jest u nas bardzo rzadka. Najlepiej jednak sprowadzić szczenię z zagranicy po wcześniejszym zasięgnięciu odpowiednich informacji w oddziałach Związku Kynologicznego w Polsce i nawiązaniu kontaktu z zagranicznym hodowcą. Cena szczeniaka jest indywidualnie ustalana przez hodowcę.

Uprawnienia do rozrodu owczarek maremmano otrzymuje na ogólnych zasadach, wymienionych w Regulaminie Hodowli Psów Rasowych ZKwP https://www.zkwp.pl/regulaminy.php. Nie ma obowiązku prześwietlenia psa/suki w kierunku dysplazji, choć zawsze warto to zrobić dla dobra potencjalnej pary rodzicielskiej i przyszłych szczeniąt.

Warto pokazać owczarka maremmano na wystawie. Rasa ta jest u nas w zasadzie nieznana, a pokazanie jej przedstawiciela mogłoby się przyczynić do jej popularyzacji. Obserwujący mieliby również możliwość porównania maremmano z naszym owczarkiem podhalańskim, który na wystawach jest dość często prezentowany.

Ciekawostki o owczarku maremmano abruzzese

1. Długa historia pracy na włoskich Farmach: Maremmano abruzzese ma długą historię jako pies pasterski na włoskich farmach, zwłaszcza w obszarach górskich. Jego zdolność do adaptacji do trudnych warunków sprawiła, że był cennym pomocnikiem dla rolników.

2. Właściwości stróżujące: ze względu na swoje umiejętności obronne i silne więzi z terytorium, maremmano abruzzese sprawdza się jako pies stróżujący. Potrafi być czujny i stanowczy wobec intruzów.

3. Aktywność fizyczna: to psy o dużym poziomie energii, które potrzebują regularnej aktywności fizycznej. Długie spacery, biegi czy praca na otwartym powietrzu są dla nich korzystne.

4. Zdrowie: maremmano abruzzese to zazwyczaj zdrowa rasa, ale jak wiele ras dużych, mogą być podatne na pewne schorzenia, takie jak dysplazja stawów biodrowych. Regularne kontrole zdrowotne są ważne.

5. Popularność poza włochami: współcześnie maremmano abruzzese zyskuje na popularności poza Włochami jako pies rodzinny, choć nadal jest wykorzystywany do pastwiska w niektórych obszarach.

Podsumowanie - Owczarek maremmano abruzzese

Owczarek z Maremmy i Abruzji to bardzo stara włoska rasa. Dawniej te duże, białe psy strzegły owiec na pastwiskach, a obecnie większość z nich mieszka w miastach i pilnuje domostw swoich opiekunów. Maremmano ma silny charakter i jest psem dość niezależnym. Wymaga szkolenia w kierunku posłuszeństwa. Lubi dzieci i jest w stosunku do nich łagodny i cierpliwy. Nie przepada za innymi zwierzętami, choć z drugim psem w domu dojdzie do porozumienia. Na ogół nie choruje, a odpowiednio żywiony i mając zapewnioną codzienną dawkę ruchu dożyje w zdrowiu około 12 lat.