Akita inu — charakter, opis rasy, cena

Historia rasy akita

Współczesne psy rasy akita inu (inu w języku japońskim oznacza psa) są duże, natomiast w średniowieczu i później, aż do początków XVII wieku, były one małe i średnie. Dopiero około roku 1603, w okolicach prefektury Akita, zaczęto selekcjonować osobniki większe, które mogły brać udział w walkach psów. Początkowo używano matagi inu – psów średniej wielkości, polujących na grubą zwierzynę, w tym czarnego niedźwiedzia. W połowie XIX wieku rozwój walk psów był na tyle dynamiczny, że matagi inu zaczęto kojarzyć z psami tosa i z mastifami, aby uzyskać większe gabaryty, siłę i wytrzymałość. Cel został osiągnięty, ale kolejne pokolenia już nie wyglądały jak typowe szpice azjatyckie w typie pierwotnym.

W 1908 roku walki psów zostały zakazane. Akita inu został jednak zachowany jako rasa. Co więcej, poprawiono jej typ i w rezultacie akita została jedyną dużą rasą japońską. W 1931 roku wybrano dziewięć najbardziej reprezentatywnych osobników i założono księgę rodowodową rasy. Kilka lat później opracowano dokładny jej wzorzec. Od tej pory rozpoczęła się regularna hodowla tej rasy psów.

Niestety, wraz z wybuchem II wojny światowej japońska policja wydała zarządzenie, na mocy którego wszystkie psy podlegały konfiskacie i ubojowi, a z ich futer wytwarzano mundury wojskowe dla żołnierzy, walczących w trudnych warunkach zimowych. Jedyną rasą, którą oszczędzono, był owczarek niemiecki. Niektórzy właściciele, aby uchronić akity, kojarzyli je właśnie z owczarkami, omijając  okrutne rozporządzenie, ale po wojnie liczebność rasy akita drastycznie zmalała, a ocalałe psy można było podzielić na trzy typy: matagi, walczące (i owczarkowate). Spowodowało to spore zamieszanie, ale w Japonii hodowcy postawili na kojarzenie ocalałych psów z matagi, dzięki czemu odzyskano psy w typie pierwotnym. Ich wygląd zachował się do dziś. Natomiast akity o większych gabarytach, wywodzące się ze skojarzeń z psami tosa i mastifami, trafiły do Stanów Zjednoczonych; wiele z nich zabrali ze sobą powracający do kraju żołnierze amerykańscy. Tak narodziła się odrębna rasa – akita amerykańska.

Akita japońska (jap. Nippona inu) została uznana przez FCI w roku 1964, akita amerykańska – w 1999. Obie rasy zostały  zakwalifikowane do grupy 5 – szpice i psy ras pierwotnych.

Jak wygląda akita inu – wzorzec rasy

Wzorzec FCI nr 255

AKITA

POCHODZENIE: Japonia.

UŻYTKOWOŚĆ: Pies do towarzystwa. 

KLASYFIKACJA FCI: grupa 5. Szpice i psy ras pierwotnych. Sekcja 5. Szpice azjatyckie i rasy pokrewne.                     

Rasa nie jest objęta obowiązkiem pracy. 

WRAŻENIE OGÓLNE: akita inu to mocno zbudowany, harmonijny, duży pies o dużej masie; z bardzo wyraźnym dymorfizmem płciowym i zachowaniem wielkiej szlachetności oraz dostojeństwa. 

ZACHOWANIE/TEMPERAMENT:  spokojny, wierny, posłuszny i pojętny. 

Akita — charakter

Charakter rasy akita jest typowy dla psa pierwotnego; jest dumny i pełen godności, pewny siebie, o zrównoważonej psychice. Opiekun akity powinien mieć świadomość dystansu i rezerwy swojego psa, choć bardzo lubi on przebywać w towarzystwie swojej rodziny i nie może być izolowany od człowieka. Separacja od właściciela uniemożliwi zbudowanie wzajemnej relacji i może wywołać lęk separacyjny u psa.

Jako rasa pierwotna, akita inu jest niezależny i samodzielny, żeby nie rzec samowolny. Wychowanie akita inu wymaga poświęcenia czasu i sporych pokładów cierpliwości, jednak wysiłek stokrotnie się opłaci – pies odwdzięczy się wiernością i przywiązaniem. Niezbędna jest wczesna socjalizacja psa, a także odpowiednie warunki bytowe jeszcze w okresie odchowywania przez matkę. Niesprzyjające czynniki zewnętrzne mogą spowodować u akity problemy w nawiązywaniu kontaktu z innymi psami.  Relacja z innymi zwierzętami w domu może okazać się natomiast okazać niemożliwa.

Wobec obcych ludzi pies rasy akita jest nieufny. Na ogół nie jest szczekliwy, ale kiedy już zacznie szczekać, oznacza to nietypową sytuację. Psy tej rasy nieźle sprawdzają się w roli stróża, aczkolwiek silny instynkt myśliwski może im w tym przeszkadzać, szczególnie jeżeli mieszkają poza miastem i na terenach, gdzie bytuje dzika zwierzyna. Z tego względu ogrodzenie posesji musi być solidne, a furtka zaopatrzona w solidne zamknięcie.

Akita jest psem posiadającym silnie rozwinięty węch, dlatego jeżeli ma sprawdzić się w psich sportach, najlepiej szkolić go w pracy węchowej. Generalnie nie jest to jednak rasa przepadająca za sportami, preferuje raczej dłuższe, spokojne spacery.

Czy pies akita jest groźny?

Historia rasy akita wykazuje, że jest to pies, który mimo niewielkich niegdyś gabarytów polował na niedźwiedzie. Musiał zatem mieć w sobie, obok zwinności i sprytu, określone pokłady agresji, aby sprostać o wiele silniejszemu przeciwnikowi. Kojarzenie akit z mastifami i tosa, które są psami typowo obronnymi, mogło również wpłynąć na ukształtowanie się zdystansowanego podejścia i nieufności wobec obcych.

Nie jest to jednak rasa groźna. Akita jest psem posiadającym ogromne pokłady lojalności wobec opiekuna (przykładem może być historia psa Hachiko) i całej rodziny. Niemniej wymaga jak najwcześniejszej socjalizacji, aby w przyszłości uniknąć agresywnych zachowań, spowodowanych strachem. Dlatego nie powinien to być pierwszy pies w rodzinie, a opiekun musi umieć z nim odpowiednio postępować.

Czy akita nadaje się do dzieci?

Jak już wiadomo, psy tej rasy są bardzo niezależne i układają się stosunkowo niełatwo. Akita inu nie jest więc najlepszym wyborem do domu, w którym mieszkają małe dzieci. Młodsze dziecko nie zdaje sobie sprawy, że akita nie jest typowym przytulakiem, a psem raczej zdystansowanym i kontakty z dzieckiem powinny odbywać się zawsze pod nadzorem. Nie ma natomiast przeszkód, aby pies rasy akita japońska (a także akita amerykańska) mieszkał w domu z dziećmi starszymi, które rozumieją potrzeby psa i potrafią odczytać jego zachowanie.

Akita — cena

Cena psa z metryką Związku Kynologicznego w Polsce jest pochodną wielu czynników. Na jej wysokość mają wpływ: renoma hodowli, dotychczasowe osiągnięcia wystawowe psów z danym przydomkiem hodowlanym, tytuły rodziców, jakość dotychczasowego potomstwa pary rodzicielskiej z innymi psami/sukami, wykonane badania genetyczne w kierunku chorób dziedzicznych.

Cena akity może obecnie wynosić od 4 do 6 tys. złotych; jeżeli pies ma być sprowadzony z zagranicy, należy doliczyć koszty dodatkowe, jak transport, ubezpieczenie psa itp.

Co lubi jeść akita?

Według niektórych wtajemniczonych akita należy do psów raczej wybrednych, które nie wszystko chętnie zjedzą. Jednak błędem byłoby twierdzić, że brak apetytu uwarunkowany jest rasą, bowiem w każdej zdarzają się zarówno żarłoki, jak i niejadki. Ważny jest odpowiedni dobór pożywienia: karma dla szczeniąt – do około 7-8 miesięcy życia, karma dla juniorów – do około 12-13 miesięcy, następnie karma bytowa dla dorosłych psów, wreszcie karma dla psów starszych po ukończeniu 8 lat. Dla psów uczulonych na określone białko przeznaczone są karmy hipoalergiczne, a dla psów w trakcie leczenia oraz rekonwalescentów – karmy weterynaryjne.

W żywieniu akity ważne jest, aby posiłki były zbilansowane pod względem zawartości składników odżywczych, witamin i minerałów, dlatego podawanie pełnowartościowych karm suchych lub mokrych jest najbardziej wskazane i najwygodniejsze, ponieważ nie są konieczne jakiekolwiek dodatki do karmy psa. Można przygotowywać jedzenie dla psa w domu, ale wówczas należy je suplementować preparatami witaminowo-mineralnymi. Ponadto białko dla psa musi być lekkostrawne i mieć wysoką przyswajalność; najlepiej sprawdza się mięso wołowe, drobiowe z wolnego wybiegu, królik i dziczyzna.

Na co choruje akita?

Akita to pies bardzo odporny i wytrzymały, aczkolwiek istnieją schorzenia, na które zapada tak on, jak i rasy pokrewne. Typowe choroby akita inu to dysplazja stawów biodrowych, dysplazja siatkówki oka, schorzenia tarczycy, skóry, a niekiedy także padaczka. Dlatego tak ważne jest, aby kupować szczenię ze sprawdzonej hodowli. Mimo że Związek Kynologiczny nie nakłada na hodowców akit obowiązku badań genetycznych ani prześwietlenia na dysplazję potencjalnej pary rodzicielskiej, odpowiedzialny hodowca zawsze to zrobi. I nie chodzi tylko o renomę hodowli (choć zapewne o nią także), ale przede wszystkim o zdrowie szczeniąt.

Pielęgnacja psa rasy akita nie jest skomplikowana. Wystarczy go wyczesać raz na kilka dni. Dwa razy w roku akita intensywnie linieje, pozbywając się zarówno gęstego podszerstka, jak i twardej sierści okrywowej. W tym okresie psa należy czesać codziennie, aby zapobiec filcowaniu się martwego włosa, co może źle wpłynąć na skórę psa, uniemożliwiając jej oddychanie. Powinno się również codziennie odkurzać mieszkanie, aby usunąć sierść psa, która stanowi pożywkę dla roztoczy. Kąpiel psa nie jest konieczna, poza skrajnymi przypadkami zabrudzenia. Ważna jest natomiast pielęgnacja pazurów u psa i jeżeli sam ich nie ściera, trzeba je skracać. Istotna jest także pielęgnacja uszu u psa, regularna kontrola stanu oczu i uzębienia, ponadto okresowe odrobaczanie i przestrzeganie kalendarza szczepień ochronnych.

Akita — pies potrzebujący dużej ilości ruchu?

Każdy pies potrzebuje określonej dawki ruchu. Akita inu były niegdyś japońskimi psami zaprzęgowymi, więc ruch i wysiłek miały zapewniony. Obecnie są to psy zdecydowanie rodzinne, o średniej aktywności, a za intensywnym ruchem nieszczególnie przepadają, mimo że mają silnie rozwinięty instynkt łowiecki. Lubią natomiast dłuższe spacery i chętnie będą towarzyszami np. w nordic walking.

Ciekawostki o akita

Najsłynniejszy pies rasy akita to wspomniany na początku Hachiko, którego opiekun był profesorem uniwersytetu i codziennie dojeżdżał do pracy pociągiem. Hachiko odprowadzał go rano na dworzec, a wieczorem wychodził po niego i razem wracali do domu. Któregoś dnia profesor zasłabł w pracy. Mimo pomocy nie udało się go uratować. Hachiko codziennie wieczorem wychodził na dworzec i czekał na powrót opiekuna przez następne dziesięć lat, aż do swojej śmierci. Mieszkańcy Tokio ufundowali pomnik Hachiko i ustawili go w miejscu, w którym zawsze czekał on na swojego pana. Historia ta doczekała się kilku ekranizacji; najbardziej znaną jest „Mój przyjaciel Hachiko” z Richardem Gere w roli głównej.

W 1957 roku grupa japońskich polarników zorganizowała ekspedycję na biegun południowy. Zabrali oni ze sobą dwadzieścia psów rasy akita. Ze względu na niesprzyjające warunki atmosferyczne wyprawę przerwano, polarnicy powrócili do kraju, pozostawiając psy na pastwę losu na Antarktydzie. Wywołało to powszechne oburzenie, zwłaszcza organizacji prozwierzęcych. Trzy lata później kolejna wyprawa udała się na Antarktydę, gdzie w dawnym obozie poprzedniej ekspedycji odnaleziono dwanaście żywych akit w bardzo dobrej kondycji. Oczywiście tym razem zabrano je do domu.