Anatomia psa — czym charakteryzuje się budowa ciała psa?

Budowa szkieletu kostnego psa

Układ kostny psa składa się z około 320 kości połączonych stawami, które tworzą szkielet, będący ramą ciała zwierzęcia. Każda z nich jest ważna, ponieważ posiada określoną funkcję w ruchu psiego ciała i przystosowania go do wykonywania różnych aktywności.

Kręgosłup psa

Kręgosłup psa przebiega przez całą długość grzbietu zwierzęcia. Nie tylko chroni rdzeń kręgowy, ale także zapewnia psu wsparcie dla ruchu. Jest to silna, ale i elastyczna struktura, która składa się z kilku odcinków:

• Odcinek szyjny – złożony z kręgów szyjnych, odpowiedzialnych za ruchy głowy i szyi. Pierwszy krąg (nazywany atlasem) umożliwia ruchy w górę i w dół, natomiast drugi (obrotnik) pozwala na ruchy obrotowe.
• Odcinek piersiowy – zbudowany z przyczepionych do żeber kręgów piersiowych, które chronią narządy klatki piersiowej i wspierają ciężar ciała.
• Odcinek lędźwiowy – wchodzące w jego skład kręgi lędźwiowe zapewniają elastyczność dolnej części pleców, dając zwierzęciu mobilność niezbędną do biegów i skoków.
• Odcinek krzyżowy – tutaj kręgi krzyżowe nie są już oddzielnymi strukturami. Tworzą jedną, zrośniętą całość, która za pomocą stawów łączy kręgosłup z miednicą.
• Odcinek ogonowy – zbudowany z różnej liczby kręgów ogonowych, zależnej od rasy psa. Jest to element kręgosłupa, który nie występuje u człowieka.

Kończyny

Kończyny przednie psa różnią się od tylnych budową i funkcją.

• Kończyny przednie: składają się z łopatki, kości ramiennej, łokciowej, promieniowej oraz kości nadgarstka, śródręcza i paliczków. Kostny stelaż zapewnia przednim łapom zwierzęcia  stabilizację i amortyzację podczas ruchu.
• Kończyny tylne: każda z nich zbudowana jest z kości udowej, piszczelowej, strzałkowej oraz kości stępu, śródstopia i paliczków. Szkielet tylnych łap jest silnie rozwinięty, dzięki czemu pies może wykonywać wysokie skoki i szybko biegać.

Czaszka

Budowa czaszki psa może być bardzo różna, w zależności od rasy zwierzęcia i stylu życia, do którego została ona stworzona. Dla przykładu u chartów czaszki są długie i wąskie, zapewniając lepszą aerodynamikę, przydatną podczas biegu zwierzęcia. Buldogi natomiast posiadają krótkie i szerokie głowy, zapewniające im specyficzny wygląd i skutkujące zmianą stylu oddychania. Czaszka składa się z dwóch głównych elementów:

• Mózgoczaszki, której zadaniem jest ochrona mózgu. Stanowi ona też punkt zaczepienia dla mięśni twarzy.
• Twarzoczaszki, zawierającej zęby i kości twarzy, tworzące aparat gryzący i stanowiące wsparcie dla narządów zmysłów.

Anatomia psa – mięśnie

Układ mięśniowy psa jest szczególnie istotnym elementem jego budowy. Dobrze rozwinięte mięśnie, zbudowane z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej szkieletowej zapewniają zwierzęciu wyjątkowe zdolności ruchowe.

Mięśnie kończyn – są odpowiedzialne za zginanie i prostowanie łap, co jest podstawą każdego biegu, zwodu i skoku psa. Szczególnie silne mięśnie tylnych kończyn można zauważyć u ras sportowych i pracujących, na przykład wyżłów i owczarków niemieckich. Dzięki nim zwierzęta te w krótkim czasie potrafią rozwijać wysokie prędkości.

Mięśnie tułowia – to między innymi prostownik grzbietu. Pomaga on w utrzymaniu stabilności i elastyczności kręgosłupa, chroniąc go i odciążając oraz umożliwiając zwierzęciu wykonywanie płynnych, zwinnych ruchów. Mięśnie brzucha natomiast, na przykład mięsień prosty brzucha i mięśnie skośne brzucha – pomagają chronić narządy wewnętrzne i wspierają ciało podczas intensywnych aktywności fizycznej.

Mięśnie głowy – mięsień skroniowy i mięśnie żwacze są kluczowe dla poruszania żuchwą. Umożliwiają szczekanie psu, gryzienie dla obrony, zabawy i przyjmowania pokarmu. Mięśnie kontrolujące ruchy uszu są bardzo istotnym elementem komunikacji niewerbalnej psów. Pomagają im także lokalizować dźwięki z otoczenia.

Anatomia organów wewnętrznych psów

Układ wewnętrzny psa składa się z wielu narządów, które pełnią różne, kluczowe dla życia zwierzęcia funkcje. Układy organów nierzadko współpracują ze sobą, zapewniając psu sprawność oraz zdrowie. Są to między innymi:

Układ oddechowy - składa się z nosa, gardła, krtani, tchawicy i płuc. Umożliwia zwierzęciu wymianę gazową oraz termoregulację, co jest istotne ze względu na fakt, że psy się nie pocą. Niektóre rasy psów, zwłaszcza te zaliczane do brachycefalicznych mogą mieć problemy z oddychaniem. Wynika to ze skrócenia i spłaszczenia ich pysków oraz wynikających z tego zmian w układzie oddechowym. Nos jest też ważnym narządem zmysłu, tak czułym, że umożliwia zwierzęciu nosework.

Układ pokarmowy – zaczyna się w jamie ustnej zwierzęcia, w której rozdrabnia on pokarm. Zęby psów są przystosowane do rozrywania mięsa, dlatego wyjątkowo uwydatnione są silne kły i zęby trzonowe. Po przełknięciu pokarmu, przechodzi on przez przełyk do żołądka, gdzie zostaje strawiony za pomocą soków żołądkowych i enzymów trawiennych oraz dzięki ruchom mięśniówki. W jelitach zachodzi końcowy etap trawienia, a także wchłanianie składników odżywczych oraz wydalanie niestrawionych resztek pokarmu. Krótki czas trawienia u psów stanowi dowód na ich przystosowanie do diety bogatej w białko.

Układ krążenia - serce psa to pompa złożona z dwóch komór i dwóch przedsionków. Lewa strona serca za pomocą tętnic rozprowadza krew po ciele, następnie żyłami krew wraca do serca prawego, które prowadzi ją dalej do płuc. Mechanizm działania serca zapewnia docieranie bogatej w tlen i składniki odżywcze krwi do wszystkich komórek ciała. Układ krążenia jest wydajny, co umożliwia dynamiczną aktywność i szybkie reagowanie na stres u psa.

Ponadto, wyróżnia się też układ chłonny, złożony m.in. z naczyń limfatycznych, węzłów chłonnych, śledziony, grasicy; układ nerwowy – mózg, rdzeń kręgowy i liczne nerwy obwodowe; układ wydalniczy, na które składają się wszystkie struktury tworzące i wyprowadzające mocz; oraz układ rozrodczy – inny w zależności od płci zwierzęcia.

Podsumowanie – anatomia psa

Silny układ kostny, dobrze rozwinięte mięśnie i efektywne narządy wewnętrzne to cechy zdrowego psa. Każdy aspekt budowy ciała tych zwierząt jest przystosowany do zapewnienia im siły i sprawności. Niezależnie od rasy, każdy osobnik posiada cechy czyniące go wyjątkowym towarzyszem.