Agility dla psa — wymagania, sprzęt, wskazówki

Co to jest trening agility?

Agility (z ang. zwinność) to sport kynologiczny, który powstał w Wielkiej Brytanii na wystawie Crufts w 1978 roku i od tej pory przechodzi metamorfozę, rozwijając się w niesamowitym tempie i gwarantując coraz większe bezpieczeństwo biegającym psom. Przede wszystkim zmieniają się regulaminy dotyczące bezpieczeństwa przeszkód, ale zmianom ulegają też metody prowadzenia czworonogów po torze. Agility bowiem polega na pokonaniu przez psa toru przeszkód przypominającego ten z zawodów jeździeckich, dostosowanego do możliwości fizycznych psów, w jak najkrótszym czasie. Agility to nie konkurs skoku wzwyż!

Co daje agility? 

Agility to dynamiczny sport, który nie tylko zapewnia psu intensywny trening fizyczny, ale także rozwija jego zdolności umysłowe poprzez naukę różnych poleceń i rozwiązywanie zadań na torze przeszkód. Regularne treningi agility pomagają psu w utrzymaniu zdrowia, poprawiając kondycję fizyczną, zwinność i koordynację ruchową, a także budując więź między psem a jego właścicielem poprzez współpracę i zabawę. Dodatkowo, uczestnictwo w zawodach agility może dostarczyć zarówno psu, jak i właścicielowi, satysfakcję z osiągania celów, rozwijania umiejętności i budowania pewności siebie. 

Jak wygląda pokonywanie toru agility?

Na zawodach agility dla psów, sędzia najpierw rozpisuje, a potem ustawia z pomocą tor przeszkód, przy każdej stawiając numerek. Według określonej kolejności przewodnicy uczą się toru przeszkód i muszą później pokonać go razem z psem. Ten nie zna kolejności pokonywanych przeszkód i za każdym razem ich kolejność jest inna, więc nie ma mowy o uczeniu się na pamięć. To przewodnik swoimi ruchami i komendami tzw. handlingiem ma poprowadzić psa po torze. Cała magia agility polega na tym, że obydwoje mają zrobić to jak najszybciej, jak najbezpieczniej i bezbłędnie. Czas mierzony jest od momentu skoczenia przez psa pierwszej przeszkody, do skoczenia ostatniej. Wygrane miejsca często różnią się setnymi sekund.

Tory przeszkód agility, zasady regulaminowe

Zasady według regulaminu agility FCI są takie, że dyskwalifikację dostaje się w momencie, gdy pies pokona jakąś przeszkodę w innej kolejności, np. wbiegnie do tunelu, zamiast skoczyć hopkę. Również awersyjne zachowanie wobec psa i agresywne zachowanie przewodnika poskutkuje dyskwalifikacją. Punkty karne dostaje się za zrzucone tyczki czy przeskoczone tzw. strefy kontaktu, które znajdują się na początku i końcu każdej przeszkody strefowej (palisady, kładki i huśtawki). Innym czynnikiem dającym punkty karne jest np. zeskoczenie przez psa z huśtawki, zanim dotknie ona ziemi. Punkty karne liczone są również za odmowy np. gdy pies nie skoczy hopki, omijając ją i przekraczając jej linię, ale przewodnik naprowadzi go z powrotem.

Z czego składa się zestaw agility?

W kategorii "jumping" na torze agility zobaczymy: hopki, tunele, slalom, koło i murek.

W kategorii agility na torze zobaczymy: hopki, tunele, slalom (w który pies musi wejść lewą stroną ciała), koło i murek a dodatkowo przeszkody strefowe: kładka, palisada, huśtawka.

Przeszkody strefowe pies musi przebiec tak, by dotknąć przynajmniej jedną łapą, wyznaczonej na wejściu i zejściu strefy kontaktu.

Klasy wzrostowe i zaawansowania w agility

Kategorie w agility dla psa podzielone są wedle klas wzrostowych. To wzrost psa w kłębie wyznacza wysokość hopek, które ten skacze, jak i również odpowiedniej odległości między nimi.

• S (Small): dla psów mierzących mniej niż 35 cm w kłębie.
• M (Medium): dla psów mierzących 35 cm lub więcej i mniej niż 43 cm w kłębie.
• I (Intermediate): dla psów mierzących 43 cm lub więcej i mniej niż 48 cm w kłębie.
• L (Large): dla psów mierzących 48 cm lub więcej w kłębie.

Zawody agility rozgrywane są w klasach zaawansowania 0,1,2 i 3 oraz kategorii open dostępnej dla wszystkich, której poziom przypomina tę z klasy 2. Przejście do kolejnej klasy jest możliwe tylko po zaliczeniu poprzednich.

Jak samemu zrobić przeszkody dla psa?

Można samodzielnie zrobić przeszkody dla psa, wykorzystując różne przedmioty i materiały dostępne w domu lub w sklepach budowlanych. Przykładowe przeszkody do agility można zbudować z palet, tuneli z kartonowych tub, skoczni z poduszek lub skrzynek, a także zrobić tyczki do slalomu z kijów bambusowych lub plastikowych. Istnieją również specjalne zestawy do budowy przeszkód dostępne w sklepach zoologicznych, które zawierają wszystkie niezbędne elementy do stworzenia toru agility w ogrodzie lub na podwórku. Ważne jest, aby przeszkody były stabilne, bezpieczne i odpowiednio zabezpieczone, zapewniając psu bezpieczną i przyjemną zabawę oraz trening agility.

Czy tor przeszkód dla psa domowej roboty jest bezpieczny?

Profesjonalne przeszkody dla psów, których używają szkoły specjalizujące się w agility, są nie tylko bardzo drogie, ale również wykonane z materiałów, które gwarantują maksymalne bezpieczeństwo psa i zmniejszają ryzyko jego kontuzji poprzez np. poślizgnięcie się, czy uderzenie łapą o wystającą część. Ich wielkości, szerokość i materiały wyznacza regulamin agility FCI. Dlatego trenowanie agility na domowej roboty torze przeszkód nie jest dobrym pomysłem. Nie powinno się uprawiać agility na przeszkodach strefowych jak kładka czy palisada z drewna. Potrzebny nam będzie również sztywny tunel, a nie miękki i przesuwający się wraz z psem

Agility dla psa, przeciwwskazania

Przeciwwskazaniem do trenowania agility będą wszelkie choroby układu ruchu, takie jak zwyrodnienia w stawach czy dysplazja oraz kontuzje. Inny poważnym przeciwwskazaniem będzie otyłość psa, przy skokach zbyt obciąży mu stawy. Pies powinien być zdrowy i nie cierpieć na żadnego rodzaju ból.

Agility nie trenujemy również ze szczeniętami. Pełne regulaminowe wysokości może skakać pies, który ukończy 24 miesiące.

Jaki pies do agility?

Zdecydowanie w agility prym wiodą rasy psów takie jak owczarki i terriery. Border collie, owczarek australijski, owczarek szetlandzki, owczarek pirenejski, cocker spaniel angielski, jack russel terrier, parson russel terrier, cavalier king charles spaniel, owczarek belgijski malinois, owczarek węgierski mudi, owczarek belgijski tervueren, owczarek holenderski — to rasy psów najczęściej wybierane przez zawodników agility. Niektóre rasy miniaturowe również sprawdzają się w agility np. papillon czy schipperke.

Jednak każdy sprawny fizycznie pies, również kundelek, może trenować agility i startować w zawodach.

Jak zacząć trenować agility z psem

Najlepiej rozpocząć treningi agility na kursie grupowym w szkole dla psów, która ma regulaminowe przeszkody, a trener jest czynnym zawodnikiem tego sportu. Przede wszystkim pies powinien umieć podstawowe rzeczy takie, jak chęć współpracy z przewodnikiem, chęć zabawy i pogoni za zabawką, przywołanie. Dlatego też treningi agility bez przeszkód można zacząć również ze szczeniakami, ucząc ich podstaw tego typu.

Samemu można również zacząć agility, zanim pójdziemy na kurs. Przede wszystkim warto wyrobić w psie chęć zabawy i nauczyć go zostawania. To ono jest kluczowe na starcie, kiedy zostawiamy psiaka przed pierwszą przeszkodą i dopiero na naszą komendę może ją pobiec. Inną rzeczą, którą możemy zrobić sami, jest tzw. handling na sucho. Handling polega na tym, że pies podąża za ruchami naszego ciała. Możemy ćwiczyć z nim chodzenie i bieganie przy nodze po okręgu w jedną i drugą stronę i zmiany kierunku biegu, a także szybkie przywołanie do nas.

Czy można trenować agility z psem samemu w ogródku?

Agility warto zacząć trenować pod okiem profesjonalisty w klubie agility. Wszystko dlatego, że sami możemy dużo popsuć psu i namieszać mu w głowie. Sztuka handlingu, czyli prowadzenia psa na torze, jest bardzo trudna i początkujących obom przysparza dużo problemów, szczególnie jeśli mają szybkie psy takie jak border collie. Oczywiście możemy nauczyć psa skakania jednej czy dwóch hopek w ogródku, ale bieganie całych torów na własną rękę jest ryzykowne.

Frizagility, nowy sport dla psa

Frizagility to nowa dyscyplina sportowa, która łączy w sobie frisbee i agility. Zawody z frisagility odbywają się przy okazji zawodów frisbee i nie podlegają regulaminowi FCI. Frisagility polega na tym, że pies ma w określonym czasie pokonać tor złożony z np. dwóch-trzech hopek i tunelu lub slalomu, a na końcu przewodnik rzuca mu frisbee, które musi złapać w konkretnej strefie, zaaportować i pobiec tak jak najwięcej razy.