Shiba inu — charakter, opis rasy, cena

Niniejszy artykuł poświęcam pamięci koleżanki Jadwigi Szulc, pierwszej polskiej hodowczyni rasy shiba (przydomek Xandrina), która odeszła od nas 6 marca 2024 roku.

Pochodzenie shiba inu

Pierwotnym środowiskiem shiba były górzyste tereny u wybrzeży Morza Japońskiego, gdzie psy te były wykorzystywane do polowania na małą zwierzynę i ptactwo. Początkowo rasa ta podzielona była na trzy typy: mino shiba, shinshu shiba i sanin shiba, w zależności od miejsca pochodzenia. Różnice między nimi nie były znaczne.

Począwszy od końca lat 60. XIX wieku polowania w Japonii urosły do rangi sportu. Zaczęto sprowadzać z Anglii psy myśliwskie, jak seter angielski czy pointer, i kojarzyć je z miejscowymi shiba. Doprowadziło to do sytuacji, kiedy występowanie psów czystej rasy shiba stało się rzadkością, a tuż po roku 1910 przez kilkanaście lat można je było spotkać jedynie na obszarach, z których pochodziły. Dopiero w 1928 roku utworzono organizację, której celem była ochrona ocalałych psów czystej rasy przed wyginięciem. W 1934 roku opracowany został pierwszy wzorzec rasy, a trzy lata później, w 1937 roku, rasa shiba została w Japonii oficjalnie uznana za pomnik przyrody. Dalsze prace hodowlane prowadzono już w czystości rasy.

Kolejne załamanie nastąpiło podczas II wojny światowej, kiedy pogłowie shiba niemal całkowicie wyginęło; na szczęście nieliczne osobniki przetrwały i na ich bazie zaczęto hodowlę w zasadzie od nowa. Od tej pory stale ulepszano jej pokrój aż do dzisiejszego kształtu. FCI ostatecznie uznała rasę shiba w marcu 1964 roku.

Wygląd psów rasy shiba – wzorzec rasy

Wzorzec FCI nr 257 

SHIBA

POCHODZENIE: Japonia.

UŻYTKOWOŚĆ: Pies myśliwski do polowania na ptaki i drobną zwierzynę. Pies do towarzystwa. 

KLASYFIKACJA FCI: grupa 5. Szpice i psy ras pierwotnych. Sekcja 5. Szpice azjatyckie i rasy pokrewne.

Rasa nie jest objęta obowiązkiem pracy.

WRAŻENIE OGÓLNE: harmonijny, mały pies o mocnym kośćcu i dobrze rozwiniętej muskulaturze. Szybki, swobodny i piękny chód. 

Shiba inu — charakter

Jak każdy pies w typie pierwotnym, w tym wszystkie japońskie szpice, shiba inu to pies samodzielny i niezależny. Ma przy tym silny instynkt łowiecki, jak przystało na psa myśliwskiego. Cechy te sprawiają, że dość problematyczne jest puszczanie psa rasy shiba bez smyczy, będąc z nim w pobliżu miejsc bytowania dzikiej zwierzyny. Instynkt łowiecki może również przejawiać się w „dybaniu” na mniejsze zwierzęta w domu, o ile shiba nie jest z nimi dostatecznie zżyty. Dlatego wskazana jest jak najwcześniejsza socjalizacja psa, przyzwyczajanie go do obcowania z innymi psami i pozostałymi zwierzętami, a także – jeżeli jest takowy w gospodarstwie – z drobiem. Zaleca się zapisanie szczeniaka do psiego przedszkola, gdzie również będzie miał okazję do poznania innych psów oraz obcych ludzi.

Wychowanie shiba inu powinno być nacechowane cierpliwością i konsekwencją; psy tej rasy są na tyle samodzielne i niezależne, a przy tym inteligentne, że wychwycą wykorzystają każdą chwilową słabość opiekuna, aby wejść mu na głowę. Mimo to psy shiba są doskonałymi towarzyszami rodziny. Shiba to pies wierny, lojalny i kochający dzieci, które uważa za członków swojego stada i otacza je opieką. Trzeba jednak, zwłaszcza w przypadku zabaw z małymi dziećmi, stale nadzorować wspólne zabawy, gdyż wrodzona skłonność psa rasy shiba do dominacji może skutkować powarkiwaniem, jeżeli dziecko będzie chciało narzucić mu swój punkt widzenia. Natomiast ze starszymi dziećmi, które rozumieją potrzeby i usposobienie shiba, porozumiewają się one doskonale.

Shiba inu dobrze się sprawdzi jako pierwszy pies w domu raczej dla doświadczonego, konsekwentnego opiekuna. Dla mniej wprawnego będzie lepszym wyborem jako drugi pies w domu. Lojalny i oddany w stosunku do swojej rodziny, wobec obcych shiba jest nieufny i zachowuje rezerwę, dlatego może być dobrym psem stróżującym. Psy tej rasy najlepiej czują się w domu z ogrodem (koniecznie o solidnym ogrodzeniu), niemniej wymagają sporej dawki ruchu i uwielbiają długie spacery, dlatego trzeba pupilowi zapewnić jeden codzienny dłuższy spacer. Ważne: w lesie nie wolno psa puszczać luzem, regulują to odpowiednie przepisy. Pamiętajmy, że shiba to pies myśliwski, do tego trudno odwoływalny. Najlepszym rozwiązaniem jest dziesięcio- a nawet dwunastometrowy otok, na którym pies może swobodnie się poruszać. Przez całe życie psa rasy shiba konieczne jest powtarzanie komend posłuszeństwa; pracy wymagają nie tylko szczeniaki, ale także dorosłe psy.

Pielęgnacja i zdrowie shiba inu

Szata zabezpiecza skórę psów rasy shiba przed zabrudzeniem, który jednak zatrzymuje się na włosach. Shiba inu niczym kot dba sam o czystość sierści, potrafiąc ją starannie wylizywać miejsce przy miejscu. Dlatego nie jest potrzebne kąpanie psa, czego shiba bardzo nie lubi. Można to zrobić jedynie w sytuacjach wyjątkowych, kiedy pies np. wytarza się w nieczystościach. Po kąpieli należy go starannie osuszyć, nie zostawiając wilgotnego podszerstka, aby nie dopuścić do zatrzymania wilgoci przy skórze, co w chłodne dni może spowodować przeziębienie, a nawet zapalenie płuc u psa.

Shiba jest rasą raczej odporną i generalnie zdrową. Część populacji tych psów bywa jednak dotknięta  chorobami, do których mają one genetyczne predyspozycje, np. do niektórych chorób oczu (jaskra, postępujący zanik siatkówki). Dziedziczne choroby oczu u psa można stwierdzić lub wykluczyć badaniem DNA. Shiba miewają problemy z gospodarką hormonalną, a jej najczęstszym objawem jest niedoczynność tarczycy u psa. Zdarzają się również alergie pokarmowe, mogące skutkować zmianami skórnymi, a także zmianami zapalnymi lub grzybiczymi w uszach, dlatego ważna jest systematyczna pielęgnacja uszu u psa.

Jak każda rasa psów, także i shiba inu podlega szczepieniom ochronnym. Oprócz obowiązkowej wścieklizny wykonuje się szczepienie psa przeciwko pozostałym chorobom zakaźnym. Zawsze na tydzień przed planowanym szczepieniem przeprowadza się odrobaczanie psa; należy je wykonywać także przy wystąpieniu charakterystycznych objawów zarobaczenia, np. kiedy pies saneczkuje, aczkolwiek ten objaw może również sugerować zapalenie gruczołów okołoodbytowych. Zawsze w takich wypadkach należy skontaktować się z lekarzem weterynarii.

Żywienie shiba inu

Pies rasy shiba inu nie ma specjalnych wymagań żywieniowych. Podobnie jak inne rasy psów, shiba potrzebuje pożywienia, którego podstawowym składnikiem jest mięso. Oczywiście wszystkie składniki odżywcze, witaminowe i mineralne powinny być zbilansowane. Z tego względu najwygodniejsza w użyciu jest gotowa karma od renomowanego producenta. Dobry wytwórca karmy oferuje pożywienie dla psów zróżnicowane pod względem proporcji wszystkich składników, mając na uwadze wielkość psa, płeć, wiek, tryb życia i ogólny stan zdrowia. Szczenięta shiba inu potrzebują karmy o innym składzie niż psy dorosłe czy suki szczenne i karmiące bądź psy w starszym wieku. Karmy gotowe nie wymagają żadnych dodatków uzupełniających.

Można karmić psy rasy shiba inu posiłkami domowymi. Przygotowując jedzenie dla psa w domu należy pamiętać o uzupełnianiu go preparatami witaminowo-mineralnymi. Suplementy dla psa można nabyć w dobrych sklepach zoologicznych lub w gabinecie weterynaryjnym.

Niezależnie od metody żywienia, należy zwracać uwagę na wartość energetyczną posiłków psa i np. w przypadku stosowania przysmaków szkoleniowych odpowiednio redukować porcje jedzenia, aby nie dopuścić do nadwagi. Okresowo przydaje się kontrola wagi psa. Pies powinien mieć przez całą dobę dostęp do miski z wodą.

Czy shiba jest groźny?

Shiba inu to pies myśliwski, ale i pierwotny (jak np. akita czy inne japońskie szpice), mogący być niezbyt życzliwie usposobiony do innych psów, zwłaszcza tej samej płci. Mimo niedużych rozmiarów potrafi zachowywać się jak wielki pies, z ogromną pewnością siebie. Nigdy jednak nie powinien być agresywny, a w stosunku do swoich opiekunów jest bardzo oddany i kochający, choć nie jest przesadnie wylewny.

Shiba inu — cena

Shiba inu to rasa dość droga; cena szczeniaka z metryką zaczyna się od około 6500 zł, a może być znacznie wyższa. Zależy to od renomy hodowli, badań, jakie hodowca wykonał przed skojarzeniem danej pary rodzicielskiej, tytułów matki i ojca szczeniąt, jakości ich dotychczasowego potomstwa itp. W przypadku importu szczeniaka z zagranicy trzeba się liczyć z kosztami transportu i ewentualnego ubezpieczenia psa na czas podróży.

Shiba inu — szczeniak — jakie są?

Szczeniak shiba inu przypomina puchatą kulkę i jest wyjątkowo słodki. Uwielbia się bawić, tryska energią, która nieco się wycisza w miarę dorastania. Z wiekiem psy rasy shiba zaczynają wykazywać coraz więcej samodzielności i niezależności, dlatego znawcy rasy kładą nacisk na jak najwcześniejsze rozpoczęcie układania psa w wieku szczenięcym w kierunku posłuszeństwa. Szkolenie powinno być systematyczne, a przyswojone komendy często powtarzane; shiba jest psem dość trudnym do wyszkolenia.

Czy shiba inu jest mądry?

Shiba inu, w porównaniu z innymi rasami japońskimi, jest bardzo inteligentny, a podobnie jak one – pewny siebie, samodzielny i niezależny. To rasa pierwotnie hodowana do polowań, odznaczająca się silnym instynktem łowieckim, co może stanowić przeszkodę w nauce przychodzenia na komendę. Regularne ćwiczenia, choćby po kilka minut dziennie, powinny jednak dać pozytywne rezultaty.

Czy shiba inu dużo szczeka?

Shiba inu nie jest psem zbyt szczekliwym. Hałasuje tylko w razie potrzeby, np. kiedy zauważy lub wyczuje intruza w pobliżu posesji, której pilnuje. Może też obszczekać dzwonek do drzwi lub domofon, a jeżeli mieszka w bloku – z pewnością zareaguje na obcą osobę na klatce schodowej.

Czy shiba inu jest dobry dla dzieci?

Shiba inu jest wspaniałym psem rodzinnym, kochającym dzieci. Nie jest jednak dobrym wyborem dla rodziny z bardzo małymi dziećmi, którym jeszcze nie da się wytłumaczyć, że pies potrzebuje spokoju, czasem odosobnienia i nie zawsze ma ochotę na zabawę. Za to jest doskonałym towarzyszem dla dzieci starszych, które traktuje jak członków własnego stada.

Ciekawostki o shiba inu

Według japońskiej legendy shiba inu powstał z połączenia kota ze smokiem. Z pewnością typowo kocią cechą jest mycie się shiba, czego nie robią inne psy, oraz jego wrodzona niechęć do wody. Shiba inu nie lubi kąpieli, deszczu ani taplania się w błocie.

Shiba inu zajmuje wyjątkowe miejsce w kulturze Japonii. Rasa ta od 1937 roku uznawana jest za japoński pomnik przyrody i cieszy się powszechną sympatią Japończyków.