Czy pies rozumie ludzką mowę?

Czy pies rozumie, co mówi człowiek?

Zdaniem neurobiologa Gregory’ego Bernsa z Emory University w Atlancie psy mają reprezentacje neuronalne dla znaczeń słów, co pozwala im właściwie dekodować co najmniej cześć naszych wypowiedzi.

Nowe badania opublikowane w Current Biology wykazały, że psy, podobnie jak ludzie, używają różnych części mózgu do przetwarzania innych aspektów mowy. Ich mózgi zbadano za pomocą tomografii komputerowej i okazało się, że zwierzęta te przetwarzają mowę w sposób podobny do człowieka, lewa półkula odpowiada u nich za rozumienie znaczenia słów, a prawa – za odczytywanie emocji.

Psy rozumieją ludzką mowę lepiej niż myślimy

Badacze wykazali, że przeciętny pies potrafi zrozumieć i zapamiętać aż 200 różnych słów, a istnieją osobniki rozpoznające ich ponad 1000. W 2004 r. magazyn Science opublikował wyniki badania psa Border Collie o imieniu Rico. Nauczył się on nazw ponad 200 różnych przedmiotów, potrafił rozpoznawać je po nazwie i przynosić. Na zdobycie tej wiedzy potrzebował tylko czterech tygodni.

Niedawno wykazano natomiast, że suczka Chaser, była w stanie nauczyć się nawet ponad 1000 słów. Kiedy prosiło się ją o znalezienie zabawki, której nazwy nie znała, wiedziała ona, że nieznaną zabawkę znajdującą się wśród innych należy dopasować do nowej podanej nazwy.

Jakie słowa pies rozumie?

Z niedawnych badań opublikowanych w Current Biology wynika, że psy najprawdopodobniej przychodzą na świat z wrodzoną zdolnością pojmowania ludzkiej mowy, a za tę umiejętność odpowiadają ich geny. Badanie przeprowadzone przez naukowców Uniwersytetu Sussex w Anglii wykazało, że czworonogi rozumieją sygnały wskazujące na emocje w ludzkiej mowie i odróżniają sensowne słowa od bezsensownym mamrotania.

Rozumienie mowy — czy pies lubi jak się do niego mówi?

Na psy bardziej niż wypowiadane słowa wpływ ma intonacja. Na wyrazy mówione miłym głosem czworonóg reaguje zwykle merdaniem ogona i radością. Gdy natomiast właściciel zwierzaka jest zdenerwowany, a jego głos ostry i niezbyt przyjemny, spowoduje on niewątpliwie stres u psa. Zwierzak poczuje się wówczas skarcony, skuli ogon i będzie chciał się wycofać.

Większość psów potrafi wyłapać, że kłamiemy

Początkowo dzięki badaniu zamieszczonemu w 2012 r. roku w czasopiśmie Plos One udowodniono, że psy mogą rozumieć ludzkie sygnały społeczne do takiego stopnia, że poddają się ich wpływom. Pozytywna reakcja człowieka na miskę z mniejszą porcją karmy potrafiła bowiem przekonać zwierzaki, iż lepiej wybrać właśnie ją. Wyciągnięto z tego wniosek, iż psy są »nadspołeczne« i to właśnie dlatego trudno przychodzi im ignorowanie wskazówek człowieka, nawet gdy inne od sugerowanych przez niego rozwiązań byłyby dla nich korzystniejsze.

Z czasem jednak inne badania wykazały, że psy mogą zdawać sobie sprawę, że je okłamujemy. Zespół badaczy z Uniwersytetu Medycyny Weterynaryjnej w Wiedniu nauczył czworonogi, by podążały za sugestią osoby, która wskazywała im miskę, z ukrytym smakołykiem. Gdy nabrały zaufania do osoby wskazującej miskę, inny badacz przekładał smakołyk do drugiej miski. Wówczas psy zaczęły ignorować wskazania zaufanej osoby, albowiem 2/3 z nich przestało reagować na jej podpowiedzi. Umiejętność taką ludzkie dzieci nabywają dopiero w wieku pięciu lat.

Rozumienie emocji i mowy ciała

Badanie towarzystwa „British Royal Society” opublikowane w czasopiśmie Biology Lettres udowodniło, że psy potrafią postrzegać i rozumieć ludzkie emocje. Z czasem wiele innych eksperymentów wykazało, że robią to one poprzez:

• odczytywanie mowy ciała opiekuna,
• studiowanie jego mimiki,
• wyczuwanie emocji w jego głosie,
• wyczuwanie zmian chemicznych w ludzkim ciele,
• zmianę poziomu hormonów zachodzącą w ich organizmie pod wpływem nastroju człowieka (Badanie opublikowane w Canadian Journal of Experimental Psychology w 2020 r.).

W badaniu z roku 2012 opublikowanym w Current Biology węgierscy naukowcy stwierdzili, że psy w zakresie rozpoznawania, kiedy zwraca się bezpośrednio do nich i przekazuje im informacje, mają takie same zdolności poznawcze, jak dziecko w wieku od sześciu do dwunastu miesięcy. Z kolei doktor Hare, kierownik Canine Cognition Center na Uniwersytecie Duke w USA wykazał, że psy w reagowaniu na mowę ciała subtelne wskazówki, takie jak wskazywanie, kierunek ustawienia ciała i ruch oczu są lepsze od szympansów, a nawet od dzieci.

Jak wpływamy na to, że psy rozumieją ludzi lepiej?

Psy współistnieją z ludźmi już przez tysiące lat, a przez ten czas nauczyły się polegać na ludziach jak żaden inny gatunek. Możliwe, że jakąś rolę w tym porozumieniu odegrała również hodowla selektywna i rozmnażanie jednostek lepiej porozumiewających się z człowiekiem. Istnieją pewne rasy, które wydają się mieć większe skłonności do komunikacji z człowiekiem, choć prawdopodobnie nie ma na nią wpływu rodowód psa.

Z pewnością na to, co i jak psy rozumieją, ma wpływ wcześniejsza właściwie przeprowadzona faza socjalizacji. Psi behawioryści uważają, że czworonóg, który do dwunastego tygodnia życia spędza dużo czasu z ludźmi, ma później lepszą możliwość oceniania mimiki twarzy, mowy ciała i tonu głosu ludzkiego.
Ponadto mówienie do psa, tak samo, jak sporty kynologiczne czy nosework, każda inna czynność wykonywana wspólnie, zbliża. Pies, który często przebywa ze swoim opiekunem, jest spokojny i szczęśliwy, czuje się z nim związany, zna go znacznie lepiej i szybciej wychwytuje jego intencje.