Zabiegi endoskopowe u kotów - jakie są ich zastosowania i korzyści dla pacjenta?

Wprowadzenie do endoskopii u kotów 

Endoskopia psów i kotów jest wykorzystywana zarówno w celach diagnostycznych, jak i terapeutycznych przy schorzeniach m.in. nosa, uszu, gardła, tchawicy, oskrzeli, przewodu pokarmowego, dróg moczowych, dróg rodnych czy stawów. Dzięki tej metodzie lekarze mogą szczegółowo badać narządy wewnętrzne, pobierać próbki tkankowe do badań histopatologicznych, pozyskiwać płyny do badań cytologicznych oraz wykonywać różnorodne interwencje medyczne. Zaliczamy do nich usuwanie zmian rozrostowych (guzów, polipów), wszczepienie stentów (protez naczyniowych), korekcję zwężeń (np. przy zapadzie tchawicy) czy usunięcie ciał obcych z przewodu pokarmowego, gardła czy nosa. 

Endoskopia pozwala na badanie organizmu kota przez naturalne otwory ciała lub niewielkie nacięcia (laparoskopia, arthroskopia), które goją się w zdecydowanie krótszym czasie niż rozległa rana pooperacyjna. Kiedyś w celu usunięcia ciał obcych lub szczegółowego badania niezbędne było wykonywanie operacji chirurgicznych, dzisiaj większość zabiegów z sukcesem jest przeprowadzana za pomocą endoskopu i sprawnych rąk lekarza. 

Zastosowania endoskopii u kotów 

Do badania endoskopowego używane są dwa rodzaje endoskopów - sztywne - do badania nozdrzy, uszu oraz okolicy krtani oraz giętkie — do badania przewodu pokarmowego, pęcherza czy płuc. Drugi rodzaj wymienionych endoskopów jest zbudowany z elastycznej sondy zawierającej światłowód oraz z przewodu transportującego obraz. Ten sprzęt nazywamy fiberoskopem. Każdy endoskop wyposażony jest w niezależne źródło światła. Dzięki wbudowanej kamerze lekarz może obejrzeć na monitorze odległe tkanki, a przy użyciu specjalnych kleszczyków pobrać próbki do badań czy usunąć zalegające ciała obce. Endoskop giętki wyposażony jest we włókna światłowodowe, odporne na zginanie i uszkodzenia. Endoskop sztywny musi być używany w umiejętny sposób, ponieważ jest on zbudowany z soczewek - upuszczenie go skutkuje uszkodzeniem elementów szklanych i brakiem możliwości dalszego korzystania z jego cennych właściwości technicznych. 

Przygotowanie do endoskopii 

Wszystkie zabiegi endoskopowe odbywają się w znieczuleniu ogólnym dla zachowania komfortu i bezpieczeństwa zwierzęcia. Oprócz narkozy, tam gdzie jest to wymagane, stosuje się również znieczulenie miejscowe. Najlepiej aby zwierzę przed badaniem było na czczo - jest to niezbędny warunek do wykonania badań planowanych - jedzenie w przewodzie pokarmowym może stanowić zagrożenie dla życia pacjenta.  

Po podaniu znieczulenia ogólnego część zwierząt ma nudności. Podczas wymiotów, gdy zwierzę jest pozbawione świadomości, może dojść do zakrztuszenia; w najgorszej konsekwencji do zachłystowego zapalenia płuc a nawet śmierci zwierzęcia. Dlatego tak ważne jest, aby kot nic nie jadł i nie pił na kilka godzin przed planowanym zabiegiem. Przed gastroskopią i kolonoskopią lekarz może zalecić również podanie leków, których zadaniem będzie pozbycie się gazów z jelit. Gazy utrudniają wykonanie badania i prawidłową ocenę obrazu. 

Podczas wizyty przed zabiegiem dokładnie słuchaj swojego lekarza, a jeśli o czymś zapomniałeś, nie wstydź się poprosić o przypomnienie i wydanie zaleceń na piśmie. 

Czasami zabiegi endoskopowe wykonuje się w trybie nagłym u zwierząt, które uległy wypadkowi. Gdy istnieje podejrzenie ciał obcych, a żołądek pacjenta jest pełny, lekarz stosuje inny protokół działania i próbuje jak najszybciej pomóc potrzebującemu czworonogowi. W takich sytuacjach korzyści płynące z wykonania procedury przewyższają ryzyko zachłyśnięcia. 

Badanie endoskopowe bez tajemnic - rodzaje i badane struktury. Które badanie zostanie wykonane przy krwawieniu z pęcherza, a które gdy lekarz ma podejrzenie zaburzeń czynnościowych krtani? 

Endoskopowe badanie uszu — otoskopia

Otoskopia to badanie medyczne, które polega na oglądaniu ucha za pomocą specjalnego narzędzia, zwanego otoskopem lub wziernikiem usznym. Podczas otoskopii lekarz ocenia stan przewodu słuchowego zewnętrznego, błony bębenkowej, a nawet ucha środkowego, gdy w wyniku nieszczęśliwego wypadku doszło do uszkodzenia błony bębenkowej. 

Lekarz może też sprawdzić, czy występują nieprawidłowości takie jak infekcje ucha, przepukliny błony bębenkowej lub stwierdzić obecność ciała obcego. Otoskopia jest często wykonywana w celu zdiagnozowania problemów ze słuchem, bólem ucha, potrząsaniem głową czy zawrotami głowy doprowadzającymi do utraty równowagi. 

Jeżeli Twój kot ciągle drapie się po uchu lub wykonuje dziwne ruchy głową, udaj się do lekarza w celu wykonania odpowiedniej diagnostyki. Jeśli problem będzie pochodził z ucha, lekarz z pewnością zaleci wykonanie badania otoskopowego. 

Badanie górnych dróg oddechowych — laryngoskopia 

Endoskopia weterynaryjna jest także wykorzystywana w leczeniu chorób aparatu oddechowego u kotów. 

Laryngoskopia polega na oglądaniu gardła, krtani i strun głosowych za pomocą specjalnego narzędzia, nazywanego laryngoskopem. Laryngoskop wprowadzany jest do jamy ustnej kota, a następnie przez gardło trafia do krtani. Dzięki laryngoskopii lekarz może dokładnie obejrzeć wnętrze gardła i krtani, ocenić stan błony śluzowej, strun głosowych oraz innych struktur w okolicy. W ten sposób możne zostać zbadana również jama ustna. 

Badanie laryngoskopowe wykonywane jest w celu zdiagnozowania różnych chorób tej okolicy takich jak zapalenie czy porażenie krtani, przyspieszone oddychanie, choroby nowotworowe, ale również wtedy, gdy mamy podejrzenie występowania anomalii w budowie dróg oddechowych. Podczas tego badania możliwe jest także usunięcie ciał obcych, polipów czy zmian nowotworowych. Wskazaniem do laryngoskopii jest utrata lub zmiana głosu przez kota, przewlekły kaszel, dziwny wygląd okolicy szyi (deformacja/opuchlizna z wymienionymi wcześniej symptomami, bolesność krtani) oraz możliwość pojawienia się w tej okolicy ciała obcego. Badanie krtani jest jednym z najmniej inwazyjnych i najczęściej wykonywanych badań. Odmianą tego badania obejmującą badanie nosa jest rinoskopia. Służy ona do oglądania wnętrza nosa wraz z przegrodą i oceny stanu błony śluzowej oraz znalezienia i usunięcia ewentualnych polipów lub zmian nowotworowych. W przypadku przewlekłego zapalenia nosa badanie endoskopowe pozwala na dokładne obejrzenie jamy nosowej i zatok przynosowych, co umożliwia wykonanie precyzyjnych zabiegów chirurgicznych. 

Badanie dolnych dróg oddechowych — bronchoskopia 

Bronchoskopia polega na wprowadzeniu cienkiego elastycznego endoskopu przez otwartą jamę ustną kota do drzewa oskrzelowego. Całe badanie trwa do godziny. Bronchoskop jest wyposażony w kamerę i światło, które umożliwiają dokładne obejrzenie błony śluzowej oskrzeli oraz pobranie próbek tkanki lub płynu do badania. Gdy kotu dokuczają ostre napady niewydolności oddechowej lub gdy dochodzi do zalegania wydzieliny w płucach stosuje się tą metodę, aby odprowadzić płyn i zmniejszyć obrzęk płuc. Przy problemach z układem oddechowym takie badanie przeprowadzamy, w celu sprawdzenia drożności oskrzeli, gdy mamy podejrzenie zwężeń. 

Bronchoskopia jest badaniem kotów, u których występuje chroniczny kaszel i duszności (powyżej dwóch tygodni), a w badaniu kardiologicznym nie wykazano żadnych nieprawidłowości i mamy pewność, że po wykluczeniu przyczyn sercowych zostają nam tylko schorzenia pochodzenia płucnego. Bronchoskopia pozwala na podanie leków bezpośrednio do płuc w czasie badania. 

Diagnostyka endoskopowa przełyku, żołądka i jelit — gastroskopia 

Gastroskopia u kota to inwazyjna procedura diagnostyczna, polegająca na wprowadzeniu cienkiego, elastycznego endoskopu do żołądka. Przed zabiegiem kot jest poddawany znieczuleniu ogólnemu i miejscowemu. Procedura pozwala na oglądanie wewnętrznej struktury układu pokarmowego i pobranie próbek tkanki z podejrzanego obszaru żołądka. Podczas procedury lekarz weterynarii może wyciąć guz lub wyciągnąć intrygujący obiekt, gdy mamy podejrzenie, że na terenie żołądka lub przełyku znajduje się ciało obce. Endoskopia u kota może pomóc w zdiagnozowaniu różnego rodzaju chorób przewodu pokarmowego, takich jak wrzody żołądka, zapalenie błony śluzowej żołądka, choroby zapalne jelit, obecność ciał obcych w żołądku oraz guzy żołądka. Po zabiegu kot wymaga opieki szpitalnej w celu bezpiecznego wybudzenia się po narkozie. 

Diagnostyka chorób jelita grubego — kolonoskopia 

Kolonoskopia jest procedurą diagnostyczną, która polega na wprowadzeniu cienkiego, elastycznego endoskopu przez odbytnicę kota, umożliwiając lekarzowi weterynarii dokładne obejrzenie wewnętrznej struktury jelita grubego. Kolonoskopia może pomóc w zdiagnozowaniu przyczyny, za którą stoją przewlekłe biegunki o niewyjaśnionej etiologii, sprawdzić przepustowość, gdy mamy podejrzenie niedrożności jelit, a także zasugerować możliwe choroby związane z pasażem jelitowym. Badanie to pomaga także w określeniu takich schorzeń jak wrzody jelita grubego, choroba zapalna jelit, guzy i nowotwory dystalnej części przewodu pokarmowego. Podczas procedury lekarz może również pobrać próbkę tkanki z podejrzanego obszaru jelita i wysłać ją na badanie. 

Lekarz weterynarii powinien udzielić właścicielowi informacji na temat opieki po zabiegu oraz kontroli stanu zdrowia kota po uzyskaniu wyników zleconych badań i postawieniu ostatecznej diagnozy. 

Badanie jamy brzusznej — laparoskopia 

Zastosowanie endoskopu może również przynieść wiele korzyści podczas zabiegów chirurgicznych u kotów. Endoskop pozwala na dokładne obejrzenie wnętrza jamy brzusznej, co umożliwia wykonanie precyzyjnych zabiegów chirurgicznych, takich jak: usunięcie nerek czy wycięcie guzów. Dzięki endoskopii zabiegi chirurgiczne są mniej inwazyjne i bardziej precyzyjne, co przekłada się na szybszą rekonwalescencję pacjenta. Zastosowanie endoskopii zapewnia mniejsze ryzyko powikłań pooperacyjnych oraz krótszy czas rekonwalescencji. 

Endoskopia pęcherza moczowego — cystoskopia 

Cystoskopia to badanie urologiczne, które ocenia stan cewki moczowej i pęcherza. Zabieg wiąże się z wprowadzeniem u znieczulonego pacjenta cystoskopu do cewki moczowej po uprzednim zdezynfekowaniu ujścia cewki i znieczuleniu okolicy miejscowo żelem. Badanie jest wykonywane w celu oględzin ściany pęcherza przy występowaniu krwiomoczu, a także w celu zdiagnozowania obecności guzów, kamieni moczowych i zmian nowotworowych. Część z nich udaje się usunąć podczas badania. Lekarz, chcąc uzyskać jak najlepszy obraz pęcherza, podaje do niego, podczas zabiegu, roztwór ciepłej soli fizjologicznej a po stwierdzeniu niepożądanych zmian pobiera za pomocą kleszczyków wycinki do badania histopatologicznego. Przed i po zabiegu zdarza się, że koci pacjent cierpiący na nawracające zapalenia pęcherza musi przyjmować leki przeciwbakteryjne i zwiększyć podaż płynów. Trudno leczące się zapalenia są nie lada wyzwaniem dla lekarzy zajmujących się kocimi drogami moczowymi, a to badanie ułatwia diagnostykę i przyspiesza leczenie. 

Endoskopia jest mniej inwazyjna niż tradycyjne metody chirurgiczne, co oznacza, że kot nie musi przechodzić przez tak długą i bolesną rekonwalescencję jak po operacji. Dzięki temu nasz pupil może wrócić do normalnej aktywności znacznie szybciej. Endoskopia weterynaryjna zapewnia mniejsze ryzyko powikłań i jest stosunkowo bezpieczna. 

W skrócie endoskopia jest bardzo przydatna w diagnostyce i leczeniu wielu chorób oraz zaburzeń u kotów. Jest mniej inwazyjna, powoduje mniej bólu, a dyskomfort jest krótki, co oznacza, że kot może szybciej wrócić do swoich codziennych zajęć. 

Czy endoskopia boli kota?

Badanie endoskopowe jest zazwyczaj mało inwazyjne i przeprowadzane jest pod ogólnym znieczuleniem, co ma na celu minimalizowanie stresu i dyskomfortu dla zwierzęcia. Znieczulenie ogólne zapewnia, że pies nie odczuwa bólu ani dyskomfortu podczas samej procedury. Warto jednak zauważyć, że po zakończeniu endoskopii, zwierzę może odczuwać pewien dyskomfort związany z samym znieczuleniem ogólnym, który jednak stopniowo ustępuje w miarę jego wybudzania. Weterynarze zawsze starają się minimalizować stres i nieprzyjemne doznania dla zwierzęcia, stosując odpowiednie środki przeciwbólowe i zapewniając komfortową opiekę po zabiegu.

Ile kosztuje endoskopia u kota?

Ceny endoskopii weterynaryjnych wahają się od 150 do nawet tysiąca i wiecej złotych. Koszt zalezy od szeregu czynników, takich jak lokalizacja, specjalizacja kliniki, zakres badania oraz zastosowanie zaawansowanych technologii. 

1. Lokalizacja i typ kliniki:

   • W większych miastach lub bardziej rozwiniętych regionach ceny endoskopii mogą być wyższe niż w mniejszych miejscowościach.
   • Kliniki specjalizujące się w opiece bardziej zaawansowanej, takiej jak chirurgia czy diagnostyka obrazowa, mogą pobierać wyższe opłaty za endoskopię.

2. Doświadczenie i renoma weterynarza:

   • Weterynarze z długoletnim doświadczeniem i specjalistyczne umiejętności mogą oferować bardziej zaawansowane endoskopie, co wpływa na cenę.

3. Zakres badania i dodatkowe procedury:

   • Prostota badania endoskopowego, czyli jedynie oglądanie wewnętrznych struktur, może być tańsza niż bardziej zaawansowane procedury, takie jak biopsje czy usuwanie ciał obcych.
   • Cena może wzrosnąć w zależności od ilości zbieranych próbek, zastosowania dodatkowych technologii czy ewentualnej potrzeby chirurgicznego interwencji.

4. Ubezpieczenie kota:

   • Jeśli zwierzę jest objęte ubezpieczeniem zdrowotnym, koszty endoskopii mogą być pokrywane w części lub całości przez polisę.

5. Charakter kota:

   • W przypadku konieczności zastosowania znieczulenia ogólnego, koszty endoskopii mogą wzrosnąć. Młode i zdrowe zwierzęta zazwyczaj lepiej tolerują znieczulenie niż te starsze lub z istniejącymi schorzeniami.

Podsumowanie

Podsumowując, badanie endoskopowe u kota to procedura diagnostyczna, która pozwala weterynarzowi bezinwazyjnie ocenić wnętrze organizmu kota, korzystając z endoskopu, czyli cienkiego, giętkiego instrumentu wyposażonego w kamerę. To przydatne narzędzie do zdiagnozowania różnych schorzeń i patologii, takich jak choroby przewodu pokarmowego, dróg oddechowych czy pęcherza moczowego. Badanie endoskopowe pozwala na dokładną diagnostykę, umożliwiając weterynarzowi uzyskanie obrazu wewnętrznych struktur organizmu kota bez konieczności przeprowadzania bardziej inwazyjnych procedur chirurgicznych. To ważne narzędzie w diagnostyce i leczeniu schorzeń u zwierząt domowych, umożliwiające szybką identyfikację problemów zdrowotnych i dostosowanie odpowiedniego planu leczenia.