Bulterier

Bulterier to rasa, która budzi skrajne emocje i często pada ofiarą stereotypów. Charakterystyczna jajowata głowa, umięśnione ciało i groźny wygląd czynią go jednym z najbardziej rozpoznawalnych psów. Choć w obiegowej opinii bulterier nie cieszy się dobrą sławą i często uważany jest za agresywnego, rzeczywistość jest zupełnie inna. Ten energiczny, inteligentny i oddany czworonóg to przede wszystkim wrażliwy i pogodny towarzysz, który w odpowiednich rękach staje się wspaniałym przyjacielem. Poznaj bliżej tę niezwykłą rasę o charakterystycznym wyglądzie i przekonaj się, czy bulterier mógłby być psem dla Ciebie.

Historia rasy bulterier

Korzenie bulteriera sięgają wczesnego średniowiecza i wiążą się z walkami psów z niedźwiedziami i innymi zwierzętami, które były popularne na Wyspach Brytyjskich już w XI i XII wieku. Te pierwotne psy bojowe uznaje się za przodków dzisiejszych bulterierów.

W XIV wieku w Anglii popularne stało się szczucie byków przez psy. Na potrzeby tego procederu hodowano specjalne psy nazwane buldogami (bull dog – pies na byki), które przypominały nieco dzisiejszego buldoga angielskiego, choć były lżejszej budowy, bardziej zwinne i niezwykle odporne na ból.

Przełomowym momentem był rok 1835, kiedy królowa Wiktoria zakazała walk z bykami. Ludność zastąpiła je konkursami tępienia szczurów i walkami psów między sobą. Ponieważ tradycyjne buldogi nie sprawdzały się w tych konkurencjach, zaczęto szukać lepszych krzyżówek. Tak powstały mieszańce buldoga i białego teriera angielskiego, nazwane bull terrier dog.

Za właściwego twórcę rasy uważa się Jamesa Hinksa (1829-1878), który w swoich hodowlach użył domieszek dalmatyńczyka, a prawdopodobnie również pointera i greyhounda. Wyhodowana przez niego para psów – suka Puss i pies Madman – stała się podstawą do opracowania pierwszego, nieformalnego wzorca rasy. Obydwa osobniki były białe, wysokonożne i stosunkowo lekkiej budowy.

Kolejnym znaczącym hodowcą był Raymond Oppenheimer, który prowadził hodowlę Ormandy. To dzięki niemu bulterier zyskał swój obecny wygląd z charakterystyczną jajowatą głową. Oppenheimer wyhodował także mniejszą odmianę – bulteriera miniaturowego.

FCI (Międzynarodowa Federacja Kynologiczna) uznała ostatecznie rasę bulterier dopiero w czerwcu 1993 roku, natomiast bulterier miniaturowy (wzorzec nr 359) został uznany w lipcu 2011 roku.

Wzorzec rasy bulterier

Zgodnie z wzorcem FCI nr 11, bulterier należy do grupy 3 (teriery), sekcji 3 (teriery typu bull). Jest to pies mocno zbudowany i muskularny, ruchliwy, o dobrych proporcjach. Jego wygląd emanuje żywotnością, pewnością siebie i inteligencją.

Cechy charakterystyczne bulteriera

Najbardziej charakterystyczną cechą bulteriera jest jajowata głowa z opadającą linią profilu (tzw. down face). Widziana od przodu jest idealnie wypełniona, bez wklęsłości i załamań. Linia profilu tworzy łagodny łuk opadający ku czubkowi nosa.

Inne charakterystyczne cechy bulteriera to:

• czaszka między uszami niemal płaska,
• nos czarny, z opadającym końcem, o dobrze rozwartych nozdrzach,
• oczy wąskie, trójkątne, skośnie osadzone, ciemne, o przeszywającym spojrzeniu,
• uszy nieduże, cienkie, osadzone blisko siebie, ustawione pionowo,
• szyja mocna, długa, umięśniona, łukowato wygięta,
• tułów zaokrąglony z widocznie wysklepionymi żebrami i głęboką klatką piersiową,
• ogon krótki, osadzony nisko, noszony poziomo,
• sierść krótka, przylegająca, jednakowej długości na całym ciele, lśniąca i twarda w dotyku.

Waga i wymiary bulteriera

Wzorzec FCI nie określa konkretnych wymiarów czy wagi bulteriera. Wskazuje jedynie, że pies musi sprawiać wrażenie, że przy swoim wzroście ma maksymalną masę ciała, odpowiadającą typowi i płci.

W praktyce dorosły bulterier waży zazwyczaj od 20 do 30 kg (zalicza się zatem do ras psów średnich), a wysokość w kłębie wynosi około 40-55 cm. Bulterier miniaturowy natomiast waży do 15 kg i nie przekracza 35,5 cm wzrostu.

Umaszczenie bulteriera może być białe (czysto białe) lub kolorowe, gdzie kolor podstawowy przeważa nad bielą. Najbardziej pożądana maść to pręgowana. Dopuszczalne są także czarne pręgowane, płowe, rude oraz trójkolorowe. Niepożądane są cętki na białym tle, a umaszczenie błękitne i czekoladowe jest wysoce niepożądane.

Charakter bulteriera i jego usposobienie

Bulterier to pies o wyjątkowym charakterze, który znacznie odbiega od stereotypowych wyobrażeń na jego temat. Jest to czworonóg wesoły, zrównoważony, o umiarkowanym temperamencie, który przy odpowiedniej socjalizacji staje się wspaniałym towarzyszem.

Czy bulterier jest agresywny?

Wbrew powszechnej opinii, bulterier nie jest psem agresywnym z natury. Nie znajduje się również na polskiej liście ras niebezpiecznych. Prawidłowo wychowany i socjalizowany bulterier jest przyjacielski wobec ludzi i zrównoważony.

Zgodnie ze wzorcem FCI, temperament bulteriera określa się jako "szalenie odważny, pełen temperamentu, skłonny do zabaw, zrównoważony, potrafiący być zdyscyplinowany". Bulterier jest uparty, ale ma bardzo dobre nastawienie do ludzi.

Warto pamiętać, że każdy pies, niezależnie od rasy, może stać się agresywny przy niewłaściwym wychowaniu. Kluczowa jest wczesna i właściwa socjalizacja, szczególnie jeśli w domu są inne zwierzęta lub małe dzieci.

Bulterier jako pies rodzinny

Bulterier to pies typowo przywiązujący się do jednego człowieka. Kocha wszystkich członków rodziny, ale zwykle wybiera jedną osobę, którą uznaje za przewodnika i dla której jest w stanie się poświęcić.

Wobec dzieci bulterier jest tolerancyjny i przyjacielski, jednak może być niedelikatny. Nie z powodu agresji, ale raczej z powodu swojej siły i energii – jak mówi powiedzenie, bulterier przeszkodę raczej staranuje niż ominie. Z tego powodu nie powinno się pozostawiać małych dzieci sam na sam z bulterierem bez nadzoru osoby dorosłej.

Bulterier dobrze dogaduje się ze starszymi dziećmi, które są świadome zasad obcowania z psem i nie będą wobec niego natarczywe. Jest to pies lojalny, zabawny i pełen energii, który potrafi wnieść dużo radości do życia rodzinnego.

Wychowanie i socjalizacja bulteriera

Wychowanie bulteriera powinno rozpocząć się jak najwcześniej. To pies inteligentny, ale jednocześnie uparty, dlatego wymaga konsekwentnego prowadzenia i cierpliwości. Kluczowe jest, aby od samego początku ustalić jasne zasady i granice.

Socjalizacja jest szczególnie ważna w przypadku bulteriera. Należy zadbać o to, aby szczeniak miał kontakt z różnymi ludźmi, psami i sytuacjami. Zaleca się uczęszczanie na zajęcia do psiego przedszkola, gdzie pies nauczy się właściwych zachowań wobec innych czworonogów.

Bulterier potrzebuje stymulacji zarówno fizycznej, jak i umysłowej. Dobrze sprawdza się w sportach takich jak agility dla psa, flyball czy obedience. Można również szkolić go w kierunku obrony (IPO), gdyż mimo średniej postury, bulteriery dobrze sprawdzają się jako psy obronne.

Bardzo ważne jest, aby nauczyć bulteriera przebywania samemu w domu. Ze względu na silne przywiązanie do właściciela, pies może cierpieć na lęk separacyjny, jeśli nie zostanie odpowiednio do tego przyzwyczajony. Pomocne może być używanie klatki kennelowej, w której pies będzie miał swoje bezpieczne miejsce.

Pielęgnacja bulteriera

Bulterier jest stosunkowo nieskomplikowany w pielęgnacji, co jest dobrą wiadomością dla osób preferujących psy niewymagające długich zabiegów pielęgnacyjnych.

Codzienna higiena i zdrowie

Krótka sierść bulteriera wymaga minimalnej pielęgnacji. Wystarczy wyczesywać ją dwa razy w tygodniu za pomocą zwilżonej gumowej rękawicy lub szczotki. W okresie wiosennym, gdy psy z podszerstkiem go gubią, zaleca się codzienne wyczesywanie.

Kąpiel nie jest niezbędna, można psa kąpać jedynie w razie potrzeby, używając szamponu dla psów o wrażliwej skórze. Regularnej kontroli wymagają uszy, oczy, zęby i pazury psa. Uszy bulteriera należy regularnie czyścić, aby zapobiec infekcjom.

Bulterier powinien być okresowo odrobaczany, a przed szczepieniem zaleca się odrobaczenie na tydzień wcześniej. Szczepienia przeciwko wściekliźnie wykonuje się obowiązkowo co rok, natomiast przeciwko pozostałym chorobom zakaźnym – co dwa lata.

Najczęstsze choroby bulteriera

Bulterier generalnie jest psem zdrowym i odpornym, jednak, jak każda rasa, ma pewne predyspozycje genetyczne do określonych schorzeń. Do najczęstszych chorób występujących u bulterierów należą:

• dysplazja u psa (rzadziej niż u innych ras),
• zwichnięcia rzepki kolanowej,
• problemy skórne, głównie na tle alergicznym,
• choroby nerek i układu krążenia,
• problemy ze stawami.

Szczególnym problemem białych bulterierów jest genetycznie uwarunkowana głuchota. Jest to spowodowane plejotropowym działaniem genu warunkującego biały kolor sierści, który wpływa również na rozwój komórek słuchowych. Nie jest jednak regułą, że głuchota wystąpi u każdego białego psa. Osobniki głuche nie mogą być dopuszczone do rozrodu.

Warto pamiętać, że bulterier jest niezwykle odporny na ból, co może utrudniać rozpoznanie wczesnych objawów choroby. Właściciel powinien uważnie obserwować swojego psa, aby nie przeoczyć symptomów problemów zdrowotnych.

Żywienie bulteriera

Prawidłowe żywienie ma fundamentalne znaczenie dla zdrowia i kondycji bulteriera. Ta rasa ma tendencję do szybkiego przybierania na wadze, dlatego ważne jest kontrolowanie ilości podawanego pokarmu.

Można karmić bulteriera gotową, mokrą lub suchą karmą dla psa, zwracając uwagę na jej jakość. Karma powinna pochodzić od renomowanego producenta i być dostosowana do wieku, wagi i poziomu aktywności psa. Gotowe karmy zazwyczaj zawierają wszystkie niezbędne składniki odżywcze w odpowiednich proporcjach i nie wymagają suplementacji.

W przypadku białych bulterierów, które mają bardziej wrażliwą skórę i są podatniejsze na choroby nerek, zaleca się karmy o zmniejszonej zawartości białka. Najlepsze są karmy weterynaryjne dla psa z problemami nefrologicznymi, które chronią nerki przed nadmiernym obciążeniem.

Niezależnie od wybranej metody żywienia, pies zawsze powinien mieć dostęp do świeżej wody. Zaleca się również konsultację z lekarzem weterynarii w kwestii diety, szczególnie jeśli pies ma problemy zdrowotne lub specjalne potrzeby żywieniowe.

Bulterier miniaturowy - różnice i podobieństwa

Bulterier miniaturowy (mini bulterier) to mniejsza odmiana standardowego bulteriera, która została oficjalnie uznana przez FCI dopiero w 2011 roku. Główna różnica między obydwiema odmianami to rozmiar – mini bulterier nie przekracza 35,5 cm wzrostu i waży do 15 kg.

Poza rozmiarem, bulterier miniaturowy ma takie same cechy charakterystyczne jak standardowy bulterier. Ma tę samą jajowatą głowę, umięśnioną sylwetkę i krótką, przylegającą sierść. Również charakter i temperament są bardzo zbliżone – mini bulterier jest równie odważny, energiczny i oddany jak jego większy krewny.

Bulterier miniaturowy może być nieco łatwiejszy w utrzymaniu ze względu na mniejsze rozmiary, szczególnie dla osób mieszkających w niewielkich mieszkaniach. Niemniej jednak, podobnie jak standardowy bulterier, wymaga odpowiedniej socjalizacji i konsekwentnego wychowania.

Obie odmiany bulteriera są podatne na podobne choroby, choć u mini bulterierów częściej występują problemy z uzębieniem i zwichnięciami rzepki kolanowej, co jest typowe dla psów małych ras.

Bulterier a inne rasy typu bull

Bulterier często bywa mylony z innymi rasami psów typu bull, takimi jak american staffordshire terrier (amstaff), staffordshire bull terrier (staffik) czy pitbull. Wszystkie te rasy mają wspólnych przodków wywodzących się z psów używanych do walk z bykami, jednak różnią się zarówno wyglądem, jak i temperamentem.

Najbardziej charakterystyczną cechą bulteriera, odróżniającą go od innych psów typu bull, jest jajowaty kształt głowy i opadająca linia profilu. Psy takie jak staffordshire bull terrier mają bardziej kwadratowe głowy i wyraźniejszy stop.

Jeśli chodzi o temperament, bulterier jest zwykle mniej terytorialny niż amstaff czy staffik. Jest bardziej nastawiony na jednego człowieka, podczas gdy staffy są zazwyczaj bardziej rodzinne. Bulterier bywa też bardziej uparty i niezależny, co może stanowić wyzwanie w szkoleniu.

Warto pamiętać, że wszystkie te rasy, przy odpowiednim wychowaniu i socjalizacji, mogą być wspaniałymi towarzyszami. Stereotyp o ich agresywności wynika głównie z niewłaściwego traktowania przez nieodpowiedzialnych właścicieli.

Dla kogo jest bulterier?

Bulterier nie jest rasą dla każdego i z pewnością nie nadaje się na pierwszego psa dla rodziny. To pies wymagający, który potrzebuje doświadczonego właściciela znającego specyfikę rasy.

Idealny opiekun bulteriera to osoba:

• konsekwentna i cierpliwa, potrafiąca ustalić jasne granice,
• aktywna, lubiąca spędzać czas na świeżym powietrzu,
• mająca doświadczenie z psami i rozumiejąca potrzeby terierów,
• dysponująca czasem na właściwą socjalizację i szkolenie,
• zdolna zapewnić psu odpowiednią stymulację fizyczną i umysłową,
• świadoma specyficznych potrzeb zdrowotnych rasy.

Bulterier będzie dobrym wyborem dla osób szukających lojalnego, oddanego towarzysza o silnej osobowości. Jest to pies, który wnosi do domu dużo radości i energii. Dobrze sprawdzi się u aktywnych singli lub par, a także w rodzinach ze starszymi dziećmi.

Nie jest natomiast polecany dla rodzin z małymi dziećmi, osób nieaktywnych fizycznie ani tych, którzy nie mają czasu na intensywne szkolenie i socjalizację. Również osoby mieszkające w blokach powinny dokładnie przemyśleć decyzję o zakupie bulteriera, choć warto zaznaczyć, że jest to pies raczej mało szczekliwy.

Długość życia bulteriera wynosi przeciętnie 10 do 14 lat, choć zdarzają się osobniki starsze, jeżeli są dobrze utrzymane i zadbane. Decydując się na tę rasę, warto kupować szczenię wyłącznie z zarejestrowanej hodowli, gdzie psy są badane pod kątem chorób genetycznych, a szczenięta są odpowiednio socjalizowane od pierwszych dni życia.

Autor: Iwona Czechowska

Bibliografia:

1. Wojciech Korecki: Bulterier. Agencja Wydawnicza Egros, Warszawa 2006
2. https://fci.be/en/Nomenclature/
3. https://www.zkwp.pl/wzorce.php