Najczęstsze choroby powiek u psa

Rola powiek 

Powieki to fałdy skórne, które mają za zadanie chronić gałkę oczną przed czynnikami zewnętrznymi takimi jak urazy mechaniczne. Pomagają również rozprowadzać łzy po rogówce, czyli najbardziej zewnętrznej warstwie oka, co jest niezbędne dla jej prawidłowego nawilżenia. Na ich brzegach znajdują się rzęsy pełniące funkcję czuciową i ochronną oraz gruczoły Meiboma wytwarzające wydzielinę wchodzącą w skład filmu łzowego. Film łzowy zawiera głównie wodę, tłuszcz, mucynę oraz przeciwciała ochronne. Jego prawidłowy skład odgrywa kluczową rolę w odpowiednim nawilżaniu i odżywieniu gałki ocznej. 

Choroby powiek 

Entropium 

Pierwsza jednostka chorobowa, którą omówimy w tym artykule, jest związana z nieprawidłową budową anatomiczną powiek. O entropium mówimy wtedy, gdy dolna lub górna krawędź powieki zawija się do wewnątrz. Taki stan może prowadzić do zapalenia rogówki z powodu jej ciągłego mechanicznego drażnienia, a w konsekwencji nawet do uszkodzenia gałki ocznej czy powstania wrzodu.  

To, co właściciel najczęściej widzi, gdy jego zwierzę cierpi na entropium, to zaczerwienienie spojówek, mrużenie oka, intensywne łzawienie. Pojawia się również wodnisty lub ropny wypływ, a w okolicach wewnętrznego kącika oka powstają zacieki. Zapalenie rogówki, czy nawet wrzód, który jest częstym powikłaniem tej choroby, to bardzo bolesne schorzenie, dlatego zwierzak często pociera łapką drażnioną gałkę oczną. Takie objawy powinny skłonić każdego opiekuna do jak najszybszej wizyty u lekarza weterynarii, ponieważ nieleczone entropium może prowadzić nawet do utraty wzroku. 

Kuracja wyżej wymienionej wady powiek jest połączeniem leczenia farmakologicznego i zabiegu chirurgicznego. Najpierw lekarz weterynarii zaleca przygotowanie oka do operacji poprzez zastosowanie kropli leczniczych oraz nawilżających. Niestety same leki stosowane miejscowo zaleczą jedynie stan zapalny, ale nie zlikwidują przyczyny problemu. W tym wypadku niezbędny jest zabieg korekcji powiek, który polega na wycięciu fragmentu powieki wraz z mięśniem, tak aby jej brzeg nie miał już kontaktu z rogówką oka. Istnieje wiele metod przeprowadzenia tej operacji, chirurg okulista wybierze najodpowiedniejszą dla danego psa. 

Ektropium 

Ektropium to wywinięcie brzegu powieki na zewnątrz, choroba oczu dotycząca zawsze jej dolnej części. Ta wada wrodzona występuje najczęściej u ras molosowatych np. bernardynów, mastifów lub basetów i nadaje im charakterystyczny wygląd "psa o smutnym spojrzeniu". Przy ektropium powieki nie zamykają się prawidłowo, co sprawia, że nie pełnią one swojej funkcji obronnej. Powieka jest nieustannie odchylona i narażona na czynniki zewnętrzne takie jak pyłki, bakterie czy urazy mechaniczne, co sprzyja powstawaniu powikłań jak na przykład zapalenie spojówek. 

W przypadku zdiagnozowanego ektropium leczenie farmakologiczne jest jedynie terapią objawową. Podawanie do worka spojówkowego kropli zawierających substancje sterydowe i przeciwbakteryjne niweluje stan zapalny, ale nie usuwa przyczyny schorzenia. Terapią z wyboru jest zabieg chirurgiczny, czyli korekcja powieki dolnej.  

Nieprawidłowości związane z rzęsami 

Jak już wiemy, najczęstsze choroby oczu u psów związane są z problemami dotyczącymi nie tylko gałki ocznej, ale również aparatu okalającego narząd wzroku. Dwurzędowość rzęs polega na obecności dodatkowych włosków na linii powiek, które rosną w kierunku oka, drażnią rogówkę i powodują wiele szkód polegających na przerwaniu ciągłości rogówki oka. Niepokojące objawy, które powinny zwrócić uwagę właściciela, to mrużenie, łzawienie, tarcie łapką po oczach. Jeżeli badanie okulistyczne wykaże obecność rzęs nadliczbowych lub tych rosnących w niewłaściwym miejscu, leczeniem z wyboru jest epilacja, czyli usunięcie włoska wraz z jego cebulką po to, aby nie odrastał. Zabieg ten wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. 

Trzecia powieka 

Niewiele osób wie, że u psa występuje migotka, czyli fałd śluzówki znajdujący się w przyśrodkowym kącie oka. Po co zwierzętom trzecia powieka? Pełni ona funkcje ochronne, a przy każdym mrugnięciu rozprowadza łzy po gałce ocznej. Niestety i ta struktura może sprawiać kłopoty zdrowotne. 

Wypadnięcie gruczołu trzeciej powieki 

Najgroźniejszą chorobą z nią związaną jest wypadnięcie gruczołu trzeciej powieki. Struktura ta produkuje około 50 procent całego filmu łzowego, który odpowiada za prawidłowe nawilżenie i odżywienie gałki ocznej. Jej uszkodzenie może powodować zespół suchego oka, groźną i bolesną chorobę polegającą na powolnym wysychaniu gałki ocznej. Dlatego też bardzo ważne jest leczenie schorzenia, polegające na chirurgicznym wszyciu gruczołu w fałd powieki po to, aby zachować jego fizjologiczne działanie. Zdiagnozowanie problemu nie przysparza większych trudności, ponieważ wypadnięty gruczoł ma charakterystyczny wygląd owocu wiśni. 

Zapalenie trzeciej powieki  

Zapalenie trzeciej powieki może powstawać przez uraz mechaniczny bądź mieć podłoże bakteryjne, wirusowe, czy nawet pasożytnicze. Schorzenie to powoduje podobne objawy jak inne problemy okulistyczne - zaczerwienienie spojówki oraz wypływ z oka to najczęstsze symptomy. 

Diagnostyka zapalenia polega na odwinięciu i obejrzeniu wewnętrznej strony trzeciej powieki, ponieważ w tym miejscu często znajdują się ciała obce, np. kłosy czy drzazgi powodujące uszkodzenie rogówki oka. 

Zastosowanie kropli przeciwzapalnych i przeciwbakteryjnych jest zazwyczaj skuteczną metodą leczenia. 

Grudkowe zapalenie trzeciej powieki 

Pod trzecią powieką mieszczą się również grudki chłonne odpowiadające za miejscową ochronę gałki ocznej przed patogenami. Zdarza się, szczególnie u psów młodych, że grudki te ulegają powiększeniu, przez co zwierzę odczuwa dyskomfort. Grudkowe zapalenie trzeciej powieki objawia się najczęściej nadmiernym łzawieniem, silnym zaczerwienieniem spojówek, tarciem łapakami pyszczka lub ocieraniem głowy o przedmioty. W przebiegu choroby może pojawić się również wypływ, wodnisty lub ropny, który zalega w przyśrodkowym kąciku oka. 

Leczenie polega na podawaniu kropli przeciwzapalnych, przeciwbakteryjnych oraz odpowiednim nawilżaniu oka. Jeżeli kuracja farmakologiczna nie przynosi efektu, konieczne będzie chirurgiczne pozbycie się grudek chłonnych. Zabieg ten polega na mechanicznym usunięciu zmian z trzeciej powieki za pomocą specjalistycznych narzędzi. Odpowiednie leczenie zapalenia daje bardzo dużą szansę na pełne wyzdrowienie bez obaw o pogorszenie wzroku. 

Choroby powiek — częsty psi problem 

Choroby oczu u psów to nie tylko problemy dotyczące gałki ocznej. Aparat okalający w postaci powiek również może być przyczyną wizyt u lekarza weterynarii. Pamiętajmy, że nigdy nie należy lekceważyć objawów takich jak: nadmierne łzawienie, mrużenie czy zaczerwienienie oczu, ponieważ nawet krótko trwające symptomy ze strony narządu wzroku mogą prowadzić do poważnych konsekwencji takich jak całkowita utrata wzroku.