Zabiegi gastroenterologiczne u kotów – jak diagnozować i leczyć choroby układu pokarmowego u kotów?

Biegunka i wymioty u kota 

Wymioty zdarzają się kotom stosunkowo często, co wynika ze zwracania sierści połkniętej w trakcie wylizywania. Oczywiście, nie należy bagatelizować takiej sytuacji, natomiast jeśli ma ona miejsce sporadycznie, a zwrócona treść to głównie włosy, warto wówczas zastanowić się nad zakupem pasty odkłaczającej. Jeśli nie wiesz, który z dostępnych na rynku produktów wybrać – skonsultuj się z lekarzem weterynarii. 

Szczególną uwagę powinny przykuć wymioty treścią pokarmową, żółcią lub pianą. W takiej sytuacji konieczna jest wizyta w gabinecie weterynaryjnym. Alarmująca jest obecność krwi w wymiotach. Może ona być świeża (czerwona) lub przetrawiona (czarna, fusowata). Jeśli zauważysz ten objaw – koniecznie poinformuj o tym lekarza weterynarii. 

Równie niepokojąca powinna być biegunka, której przyczyny mogą być bardzo różnorodne, dlatego nigdy nie próbuj leczyć jej samodzielnie. Pamiętaj, że objaw ten może sugerować wiele poważnych problemów, dlatego konsultacja z lekarzem weterynarii w tej sytuacji jest niezbędna. 

Niedrożność przewodu pokarmowego kota 

Bardzo niepokojącym objawem u kota jest zatrzymanie oddawania kału. Może ono sugerować wystąpienie niedrożności w obrębie przewodu pokarmowego. Często towarzyszy temu ból brzucha, wymioty i znaczne pogorszenie samopoczucia. 

Istnieje wiele przyczyn niedrożności jelit. Należą do nich m.in. obecność ciała obcego, wgłobienie lub skręt jelit, intensywne zarobaczenie oraz choroba nowotworowa. Niezależnie od przyczyny, brak drożności przewodu pokarmowego to bardzo niebezpieczny stan zagrażający zdrowiu i życiu zwierzęta, wymagający natychmiastowej interwencji lekarskiej. 

W przypadku kotów częstą przyczyną omawianej sytuacji jest masywne zakłaczenie. Koty wylizując swoją sierść, połykają znaczne ilości włosów, które nie są trawione w przewodzie pokarmowym. Część z nich jest wydalana przez czworonogi w postaci wcześniej wspomnianych już wymiotów. Sierść pozostała w przewodzie pokarmowym zbija się w tzw. pilobezoary, czyli kule włosowe uniemożliwiające pasaż mas kałowych. 

Metodą profilaktyki wystąpienia niedrożności przewodu pokarmowego na tle zakłaczenia jest stosowanie specjalnych past możliwych do kupienia w każdym gabinecie weterynaryjnym. 

W celu zdiagnozowania przyczyn zatwardzenia u kotów niezbędne są badania obrazowe takie jak RTG, USG oraz endoskopia. Leczenie zależy od przyczyny powodującej niedrożność i może obejmować lewatywę, terapię farmakologiczną, a nawet postępowanie chirurgiczne. 

RTG, czyli nie tylko kości i stawy! 

Wykonywanie zdjęć RTG to metoda diagnostyczna kojarzona przede wszystkim z układem ruchu. Niewielu właścicieli zdaje sobie jednak sprawę z tego, że można wykorzystać ją także do obrazowania tkanek miękkich, między innymi jamy brzusznej. Jest to bardzo pomocne narzędzie umożliwiające ocenę stopnia wypełnienia przewodu pokarmowego. Jeśli twój kot nie oddaje kału i w związku z tym postanawiasz udać się z nim do lekarza weterynarii, musisz liczyć się z wykonaniem prześwietlenia. 

U pacjentów współpracujących i nieagresywnych istnieje możliwość zrobienia zdjęć RTG bez sedacji pacjenta. Jeśli jednak kot wyrywa się, farmakologiczne uspokojenie może okazać się niezbędne. 

Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej 

Ultrasonografia, czyli USG, to badanie obrazowe pozwalające na ocenę narządów wewnętrznych. W przypadku problemów gastroenterologicznych lekarze weterynarii często decydują się na nie, ponieważ pozwala na ocenę rozmiarów, struktury, wypełnienia i ruchów perystaltycznych przewodu pokarmowego. 

USG to nieinwazyjne i niebolesne badanie, które zazwyczaj jest możliwe do wykonania bez sedacji pacjenta. Należy jednak pamiętać o odpowiednim przygotowaniu kota do tej procedury w postaci głodówki i odstawienia dostępu do wody. Nie zapomnij więc zapytać lekarza o szczegółowe zalecenia. 

Ultrasonografia często nie pozwala na postawienie ostatecznej diagnozy. Przykładowo — dowiemy się dzięki niej, że w jamie brzusznej obecny jest guz i poznamy jego wymiary. Nie jesteśmy natomiast w stanie określić czy jest to nowotwór złośliwy czy łagodny i z jakiej tkanki pochodzi. USG ma pomóc lekarzowi w ukierunkowaniu dalszej diagnostyki i dobraniu odpowiedniego leczenia lub zasugerować postępowanie chirurgiczne. 

Nieoceniona rola endoskopii przewodu pokarmowego 

Endoskopia to metoda diagnostyczna pozwalająca lekarzowi na obejrzenie wnętrza niektórych narządów kota. Umożliwia ona bezpośrednią ocenę struktur niedostępnych w trakcie badania klinicznego. Dotyczy to nie tylko przewodu pokarmowego, ale także układu oddechowego, pęcherza moczowego i układu rozrodczego. 

Aby wykonać endoskopię, pacjent musi być do niej odpowiednio przygotowany. Procedura ta powinna odbywać się w znieczuleniu ogólnym. Aby przebiegło ono bezpiecznie, zaleca się przeprowadzenie wcześniej badania krwi pozwalającego na poznanie ogólnego stanu zdrowia pacjenta. 

Endoskop to długie urządzenie posiadające na swoim końcu kamerę. Dzięki obecności źródła światła wnętrze narządów jest oświetlane, a pozyskany obraz widnieje w specjalnym programie komputerowym. 

W trakcie tego badania możliwe jest pobranie bioptatów, czyli wycinków przewodu pokarmowego i przekazanie ich do oceny histopatologicznej. 

Oprócz celów diagnostycznych endoskopia wykorzystywana jako narzędzie terapeutyczne. Służy m.in. do pozbywania się ciał obcych z żołądka i jelit. Nie zawsze jest to jednak możliwe. Jeśli przedmiot posiada ostre krawędzie i istnieje ryzyko, że w trakcie ewakuacji uszkodzi przewód pokarmowy, endoskopia nie będzie pomocna. W takiej sytuacji pacjent powinien zostać skierowany na zabieg chirurgiczny. 

Laparotomia jako metoda diagnostyczna i interwencyjna 

Laparotomia to zabieg chirurgiczny polegający na nacięciu jamy brzusznej. Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego to tylko część wskazań do jej wykonania. 

Operacja ta może zostać wykonana w celach terapeutycznych, np. aby usunąć zmieniony lub martwy fragment jelit (enterektomia). Zdarza się jednak, że pomimo wykonania licznych badań obrazowych dokładna przyczyna objawów klinicznych nie jest znana i zabieg musi zostać wykonany w celach diagnostycznych. Mówimy wtedy o laparotomii zwiadowczej. Niejednokrotnie dostarcza ona ostatecznych odpowiedzi na pytania o stan zdrowia pacjenta. 

Jak leczyć choroby przewodu pokarmowego u kotów? 

Leczenie chorób układu pokarmowego uzależnione jest od diagnozy postawionej przez lekarza weterynarii. Aby rozpoznać chorobę, niejednokrotnie wymagane jest wykonanie wielu badań dodatkowych, takich jak morfologia i biochemia krwi, RTG, USG, endoskopia czy nawet laparotomia diagnostyczna. 

Należy pamiętać o tym, że pozornie niegroźne problemy z przewodem pokarmowym takie jak biegunka lub wymioty mogą sygnalizować szereg poważnych chorób systemowych, np. FeLV, FIP czy nadczynność tarczycy. Nie można ich zatem bagatelizować. 

Istnieje możliwość, że objawy sugerujące problemy gastroenterologiczne w istocie będą powiązane z pozornie niezwiązanym narządem, dlatego kompleksowe podejście do pacjenta jest bardzo ważne. Kluczowa okazuje się współpraca lekarza weterynarii z właścicielem kota. 

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania 

Poniżej znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w kwestii zabiegów gastroenterologicznych. 

Ile trwa leczenie Giardii u kota?

Leczenie Giardii u kota zazwyczaj trwa od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od nasilenia infekcji i skuteczności zastosowanego leczenia. Weterynarz przepisuje odpowiednie leki przeciwpasożytnicze, takie jak metronidazol lub fenbendazol, które podaje się przez określony czas. W trakcie leczenia ważne jest również utrzymanie czystości w otoczeniu kota, aby zapobiec ponownej infekcji.

Jak się leczy zapalenie jelit u kota?

Leczenie zapalenia jelit u kota obejmuje przede wszystkim identyfikację i eliminację przyczyny, która może być związana z dietą, infekcjami lub innymi schorzeniami. Weterynarz może przepisać leki przeciwzapalne, antybiotyki oraz specjalistyczną dietę, która jest łatwostrawna i bogata w błonnik. W niektórych przypadkach konieczne mogą być dalsze badania, takie jak endoskopia, aby dokładnie zdiagnozować problem.

Czy narkoza jest niebezpieczna dla kota?

Narkoza niesie ze sobą pewne ryzyko dla kota, jak dla każdego pacjenta, ale nowoczesne techniki i leki anestezjologiczne znacznie zmniejszają to ryzyko. Weterynarze zazwyczaj przeprowadzają dokładne badania przed znieczuleniem, aby ocenić zdrowie kota i dostosować środki znieczulające do jego potrzeb. Monitorowanie funkcji życiowych kota podczas zabiegu pomaga w szybkim reagowaniu na wszelkie komplikacje.

Jak poprawić perystaltykę jelit u kota?

Aby poprawić perystaltykę jelit u kota, ważne jest zapewnienie mu odpowiedniej diety bogatej w błonnik. Regularne posiłki, aktywność fizyczna oraz dostęp do świeżej wody również wspierają zdrowie jelit. Weterynarz może również zalecić specjalne suplementy lub probiotyki, które pomagają utrzymać zdrową florę bakteryjną jelit i poprawić trawienie.