Glonojad (zbrojnik) - opis gatunków i najważniejsze informacje

Zbrojnik pospolity

Ryba o nazwie zbrojnik pospolity znana jest również jako glonojad (Plecostomus). Jest to gatunek pochodzący głównie z Ameryki Południowej.

Zbrojnik posiada bardzo zróżnicowane ubarwienie ciała. Ma kształt spłaszczony, szeroką głowę, wypukły grzbiet i dwie szerokie masywne płetwy grzbietowe. Dzięki temu, iż jego otwór gębowy posiada przyssawkę, z łatwością czyści on szyby z glonów.

Glonojady słyną z tego, że zjadają różnorodne gatunki glonów, również te zielone, brązowe i czerwone. Do tego celu korzystają one z wydłużonych szczoteczkowatych wąsów, służącym im do skrobania glonów z różnych powierzchni w akwarium. Rozmnażanie glonojadów w środowisku nienaturalnym jest dość trudne.

Zbrojniki pospolite to przeważnie ryby bardzo łagodne i towarzyskie, które nie wykazują agresywnych zachowań. Podobnie jak neonki czy skalary glonojady to doskonałe rybki akwariowe dla początkujących akwarystów.

Jakie glonojady preferują wody?

Glonojad występuje naturalnie w tropikalnych regionach Ameryki Południowej, takich jak rzeki i strumienie w Brazylii, Wenezueli i Kolumbii. Lubi ciepłe i czyste wody o temperaturze między 22°C a 28°C. W akwarium glonojad wymaga stabilnych parametrów wody. Gwałtowne ich zmiany mogą go stresować i być przyczyną jego problemów zdrowotnych.

Jaka woda do akwarium będzie najlepsza dla glonojada? Parametry wody, jakie zbrojniki zazwyczaj lubią to pH wody między 6,5 a 7,5. Twardość wody dla nich powinna być na poziomie umiarkowanym i trzeba ją stale monitorować. Natomiast jako podłoże do akwarium najlepiej sprawdza się piasek lub bardzo drobny żwir z zaokrąglonymi krawędziami.

Rodzaje glonojadów

Glonojady to bardzo zróżnicowana grupa ryb o podobnych wymaganiach środowiskowych. Różnią się one:

• wyglądem,
• rozmiarem,
• kolorystyką,
• usposobieniem,
• dietą.

Największą popularnością cieszy się glonojad zwany zbrojnikiem pospolitym, ale ceni się również inne ich rodzaje. Do najbardziej znanych odmian należy:

• Glonojad syjamski, który osiąga do 25 cm długości. Wyróżnia się on szarym grzbietem, białym brzuchem, ciemnymi plamkami i niezwykłą skocznością.
• Glonojad złoty — niewielka ryba osiągająca około 13 cm o żółtym nieco przypominającym złoto ubarwieniu.
• Zbrojnik niebieski, który osiąga 12 cm i pokryty jest jasnymi cętkami.
• Zbrojnik lamparci — ryba, która może osiągnąć aż 50 cm długości.

Glonojad syjamski

Glonojad syjamski jest dużą rybą występującą w nizinnych wodach słodkich półwyspu indochińskiego. Najczęściej, podobnie jak razbora klinowa, spotykany jest w rzekach i jeziorach Tajlandii, ale występuje również w Laosie, Kambodży i Wietnamie.

Glonojady syjamskie mają ciało ciemniejsze na grzbiecie i jaśniejsze na brzuchu, a ich pysk pełni funkcję przyssawki służącej do zjadania glonów. Mierzą do 25 cm długości. Mogą one rywalizować o teren z innymi mieszkańcami zbiornika. Dobrze funkcjonują z rybami kąsaczowatymi i karpiowatymi, a także z takimi, które nie wchodzą na ich terytorium, bo pływają w górnej części akwarium.

Glonojad syjamski z uwagi na trudniejszą hodowlę to świetny wybór dla doświadczonych akwarystów. W jego przypadku istotny jest zakup dobrego filtra do akwarium.

Glonojad lamparci

Zbrojnik lamparci zamieszkuje na dnach rzek i strumieni Amazonii. Przebywa chętnie na zalanych terenach leśnych w pobliżu zatopionych pni drzew lub korzeni. Jego ciało jest duże i masywne pokryte jednolicie ciemnobrązowymi nieregularnymi plamkami poprzedzielanymi jasnym wypełnieniem. Głowę ma on szeroką a płetwy rozłożyste.

Glonojad ten jest rybą łagodną rybą, która większość czasu tkwi w bezruchu na dnie lub szybie zbiornika, jednak ataki innych agresywnych ryb skutecznie odpiera. Jest dość terytorialny, stąd najlepiej trzymać go pojedynczo w osobnym specjalnym akwarium. Ze względu na duży rozmiar potrzebuje zbiornika, co najmniej 200 cm długości.

Glonojad czerwony

Zbrojnik czerwony prawdopodobnie jest krzyżówką albo mutacją gatunków zbrojników pochodzących z górnej Amazonii. Dorasta do 12 cm. Posiada sylwetkę o szerszej głowie, a ciało ma ceglastoczerwone lub pomarańczowe. Jego płetwa grzbietowa jest wysoka, ostro zakończona i częściowo przezroczysta, a pysk również zakończony przyssawką.

Glonojad ten ma łagodne usposobienie i dobrze czuje się w grupie złożonej z minimum 4 sztuk. Łatwo daje się zdominować i zastraszyć innym rybom. Jest aktywny wieczorem i nocą.
Dieta zbrojnika czerwonego powinna składać się głównie z pokarmów roślinnych. Wymaga on obfitego karmienia glonami. Można mu również podawać surowe warzywa oraz tabletki z dodatkiem spiruliny, dafnię lub larwy ochotki.

Glonojad albinos

Ryba ta pochodzi z Ameryki Południowej, ale jest formą hodowlaną niewystępującą w naturze. Osiąga 11-12 cm długości.
Glonojad ten jest łagodny i spokojny, choć samce wykazują terytorializm i bywają agresywne względem siebie. Najlepiej jest trzymać je w parach lub w haremie z 2-3 samicami.

Największy glonojad

Do największych glonojadów należy zbrojnik lamparci. W naturalnych warunkach ryba ta może osiągnąć aż 50 cm długości. Wyróżnia się ona spośród innych glonojadów masywnym ciałem, dużą głową oraz szerokimi płetwami.

Glonojad usta — jak wyglądają?

Glonojad ma charakterystyczne usta przystosowane do zeskrobywania glonów. Są one szerokie, lecz płaskie, przypominające ssawkę, i znajdują się na spodniej stronie jego głowy. Mają szereg małych, ząbkowanych wyrostków, które pomagają rybom w zeskrobywaniu glonów i innego organicznego materiału z powierzchni przedmiotów oraz ścian akwariowych. Ponieważ są one elastyczne, umożliwiają zbrojnikom dokładne czyszczenie powierzchni, na której się znajdują.

Co je glonojad?

Glonojady to ryby głównie roślinożerne. Przede wszystkim lubią one glony oraz warzywa takie jak
kalafior, papryka, sałata, szpinak, czy cukinia.
Niektóre zbrojniki lubią też mięso, chociażby rybią ikrę. Nie należy jednak podawać im jej zbyt wiele.
W sklepach zoologicznych dostępny jest gotowy pokarm dla glonojadów z dodatkiem spiruliny.

Ile żyje glonojad?

Długość życia zbrojnika zależy od jego gatunku. Zbrojnik lamparci może żyć nawet ponad 20 lat. Jednakże mniejsze glonojady żyją krócej, od 12 do 13 lat. Na długość ich życia wpływa pielęgnacja, żywienie i zaspokajanie naturalnych potrzeb.

Podsumowanie — glonojad

Jak widać, glonojady to ryby, które może posiadać każdy akwarysta. Jest to gatunek bardzo zróżnicowany, od całkiem niewielkich ryb, takich jak glonojad czerwony aż do pokaźnych, z których największy jest glonojad lamparci. W większości są to stworzenia łagodne i nieagresywne w przeważającej części roślinożerne. Jak wskazuje ich nazwa, glonojady zjadają spore ilości glonów, przyczyniając się tym do czyszczenia akwariów, jednak ilość spożywanych przez nie glonów zależy od odmiany ryb. Żyją dość długo w zależności od gatunku nawet do 20 lat.