Co zrobić, gdy pies zje czekoladę?

Metyloksantyny 

Zagrożenie dla psów stanowią zawarte w czekoladzie metyloksantyny - głównie teobromina i kofeina. Substancje te znajdują się także w kawie, herbacie czy yerba mate. U zwierząt wywołują zaburzenia krążenia krwi i funkcjonowania układu nerwowego oraz problemy z poruszaniem się.

Co się stanie jeśli pies zje czekoladę?

Kofeina wchłania się już 30-60 minut po spożyciu, natomiast teobromina pojawia się we krwi w ciągu dwóch godzin od zjedzenia. Obie metyloksantyny metabolizowane są w wątrobie. Z łatwością przechodzą przez błony komórkowe. Mogą przenikać przez łożysko i przedostawać się do mleka - warto o tym pamiętać, gdy zatruciu ulega ciężarna lub karmiąca suczka. 

Kofeina i teobromina powodują nadmierne pobudzenie układu nerwowego, przyspieszenie pracy serca i wzrost wydzielania moczu. Stymulują wydzielanie katecholamin, głównie noradrenaliny. Wpływają także na stężenie wapnia w komórkach mięśniowych, co prowadzi do wzrostu ich pobudliwości i częstości skurczów.   

Objawy zatrucia 

Do najczęstszych objawów zatrucia należą:

• biegunka,
• wymioty,
• większe pragnienie,
• przyspieszenie pracy serca i wzrost ciśnienia krwi,
• gorączka,
• częstsze oddawanie dużych ilości moczu,
• nerwowość,
• pobudzenie, 
• sztywność mięśni,
• niezborność ruchowa,
• drgawki,
• zaburzenia świadomości.  

Postępowanie 

Prawidłowa reakcja opiekuna jest kluczowa dla uratowania zdrowia, a nawet życia psa. Zjedzenia czekolady nie wolno bagatelizować i zawsze należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem weterynarii. 

Co? Ile? Kiedy? 

Efekty toksyczne zależne są od przyjętej dawki oraz czasu, jaki upłynął od jej spożycia. Przed wizytą u lekarza warto ustalić, jaki produkt zjadł pies, w jakiej ilości i kiedy to nastąpiło.  

Łagodne objawy występują przy spożyciu 20 mg/kg m.c. teobrominy. Przy dawce 40-50 mg/kg m.c. pojawia się silne pobudzenie i nieprawidłowa praca serca, a przyjęcie 60 mg/kg m.c. skutkuje drgawkami i zaburzeniami świadomości. Przypadki śmiertelne stwierdza się już po przekroczeniu 100 mg/kg m.c.  

Poniższa tabelka prezentuje przybliżoną zawartość teobrominy w popularnych produktach czekoladowych.  

Przykładowo u dziesięciokilowego psa 200 mg teobrominy wywoła łagodne objawy kliniczne. Jest to dawka obecna w około 100 gramach czekolady mlecznej i 20 g czekolady gorzkiej. Zagrożenie życia pojawi się przy przekroczeniu 1000 mg teobrominy - zawartej w 500 g czekolady mlecznej i 100 g czekolady gorzkiej.  

Czy pies może przeżyć zatrucie czekoladą bez leczenia?

Niestety nie istnieje skuteczna odtrutka na teobrominę. Leczenie skupia się na wsparciu i podtrzymywaniu funkcji życiowych, zmniejszeniu wchłaniania metyloksantyn oraz łagodzeniu objawów klinicznych.  

Wywoływanie wymiotów 

Usunięcie czekolady z żołądka może wydawać się najlepszym sposobem uniknięcia zatrucia. Wywołanie wymiotów ma jednak ścisłe ograniczenia czasowe - najlepiej przeprowadzić je w ciągu dwóch godzin od spożycia czekolady.  

Bezpiecznymi i najczęściej używanymi substancjami są apomorfina oraz ropinirol. Ze względu na duże ryzyko podrażnień przewodu pokarmowego wywoływanie wymiotów wodą utlenioną nie jest zalecane.  

Płukanie żołądka 

Płukanie żołądka jest innym sposobem usunięcia toksyny, stosowanym gdy wywołanie wymiotów nie przynosi rezultatów. W tym przypadku również obowiązują ograniczenia czasowe. Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym. 

Węgiel aktywny 

Węgiel aktywny wiąże teobrominę, ograniczając jej wchłanianie z przewodu pokarmowego. Jego kilkukrotne podanie może z powodzeniem zmniejszyć ryzyko poważnego zatrucia. Przeciwwskazaniami do zastosowania węgla aktywnego są odwodnienie, zaburzenia gospodarki elektrolitowej, drgawki i inne zaburzenia neurologiczne.  

Płynoterapia 

Leczenie objawowe 

Przyspieszona akcja serca może prowadzić do pojawienia się arytmii. W takich przypadkach stosuje się najczęściej propranolol lub inne leki z grupy beta-blokerów. Gdy arytmia jest pochodzenia komorowego, konieczne może być zastosowanie lidokainy w powolnym wlewie dożylnym.  

Do opanowania drgawek najczęściej wykorzystuje się diazepam lub midazolam. Jeśli pacjent nie reaguje na leki, wprowadza się go w znieczulenie ogólne. 

Monitoring 

Pies po zatruciu czekoladą wymaga stałego nadzoru ze względu na ryzyko nasilenia objawów. Zawsze należy przestrzegać zaleceń lekarza i w razie potrzeby zgodzić się na przedłużenie hospitalizacji.  

Działanie w przypadku zatrucia 

W sytuacji zatrucia psa czekoladą, podstawą jest zachowanie spokoju przez opiekuna. Warto ustalić, jaką dawkę toksyny przyjęło zwierzę i ile czasu upłynęło od jej spożycia. Zawsze należy skontaktować się z lekarzem weterynarii, który profesjonalnie oceni stan psa i wybierze najlepsze możliwości terapii.  

Zapobieganie 

Aby zminimalizować ryzyko zatrucia czekoladą, warto maksymalnie ograniczyć psu dostęp do wszelkich słodkich przekąsek. Wskazane jest nauczenie pupila jedzenia w wyznaczonych miejscach, aby uniknąć żebrania przy stole. W tym przypadku kluczowa jest konsekwencja - pies nie może dostawać resztek z talerza od żadnego z domowników. Pomocna bywa nauka komendy “zostaw” i wymiany znalezionych przez pupila “pyszności” na zdrowe przysmaki lub ulubioną zabawkę.