Zabiegi gastroenterologiczne u psów — jak leczyć choroby układu pokarmowego u psów?

Zabiegi gastroenterologiczne u psów — jak leczyć choroby układu pokarmowego u psów?

Wymioty, biegunka, ból brzucha, brak apetytu to najczęstsze powody wizyt u lekarza weterynarii.

Niektóre schorzenia przewodu pokarmowego u naszych pupili wymagają bardziej zaawansowanego postępowania niż leki, suplementy i odpowiednia dieta. Zdarza się, że dla diagnostyka musi zostać poszerzona o badania krwi, kału, badania obrazowe, a nawet biopsję lub wycinek z narządu. W innych sytuacjach problem gastryczny można rozwiązać jedynie chirurgicznie. Poniżej przestawiamy jakie są najczęstsze badania i zabiegi dotyczące gastroenterologii.

Diagnostyka

Badanie krwi

• Morfologia

  Badanie polega na ocenie ilościowej i jakościowej elementów komórkowych zawartych w krwi: krwinek czerwonych (erytrocytów), białych (leukocytów) oraz płytek krwi (trombocytów). Ma duże znaczenie w diagnostyce anemii związanej z zaburzeniami wchłaniania oraz utraty krwi przewód pokarmowy. Badanie jest pomocne w rozpoznaniu przewlekłych i ostrych procesów zapalnych i parazytoz. Zaburzenia krzepnięcia krwi często towarzyszą chorobom wątroby i trzustki.

• Biochemia

  Analiza składników osocza krwi oznaczana jest maszynowo i umożliwia ocenę stanu poszczególnych narządów. Próbkę krwi pobiera się do specjalnej probówki następnie umieszcza w wirówce w celu oddzielenia elementów morfotycznych. Dzięki badaniu wiemy jaki obszar organizmu uległ chorobie. Szczególnie przydatne diagnostycznie są parametry dotyczące:

  - wątroby: ALT, AST, AP, albuminy, globuliny, białko całkowite, GLDH, LDH, trójglicerydy, cholesterol, bilirubina, test stymulacji kwasów żółciowych;

  - trzustki: amylaza, lipaza, insulina, glukoza, DGGR;

  - jelit: kwas foliowy(witamina B9), kobalamina(witamina B12).

  Wynik badania biochemicznego pokazuje, w jakim stopniu dany narząd jest uszkodzony oraz pozwala na kontrolowanie przebiegu leczenia.

Przed pobraniem krwi zalecana jest 8-godzinna głodówka, chyba że rodzaj badania wymaga innego przygotowania pacjenta.

Szybkie testy SNAP

Testy oparte są na metodzie ELISA, wykorzystuje się je w diagnostyce chorób trzustki (cpl), parowowirozy, koronawirozy oraz Giardii. Do wykonania badania potrzebne są próbki kału lub krwi. Wynik otrzymujemy już po kilku minutach.

Badanie kału

Flotacja pozwala na wykrycie obecności pasożytów jelitowych takich jak nicienie, tasiemce, kokcydia oraz Giardia. Ten rodzaj badania warto wykonać w przypadku wystąpienia biegunki, wymiotów i bóli brzucha.

Profilaktycznie należy wykonać badanie przynajmniej raz w roku. Próbki kału z 3 dni wielkości orzecha włoskiego należy przechowywać w warunkach chłodniczych.

Poza podstawowym badaniem kału lekarz może zlecić:

• posiew bakteriologiczny i mykologiczny;

• test na krew utajoną;

• badanie na strawność;

• poziom elastazy trzustkowej (wykrycie zewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki).

Badanie moczu

Ciemny mocz oraz obecność bilirubiny można zaobserwować w przypadku zaburzonego odpływu żółci. Taki stan powodują kamice, nowotwory, zapalenia dróg żółciowych, a także trzustki.

Wyniki badań laboratoryjnych powinny być zawsze interpretowane przez lekarza weterynarii w oparciu o objawy pacjenta oraz jego wiek, rasę i historię choroby.

USG

Dzięki badaniu ultrasonograficznemu ocenia się strukturę ściany żołądka i jelit, motorykę przewodu pokarmowego, budowę i wielkość trzustki, wątroby. Dodatkowo można rozpoznać stany patologiczne jak niedrożność spowodowaną ciałem obcym, skrętem jelit lub wgłobieniem, nowotwory, zapalenia.

Przed USG zalecana jest zwykle 8-12-godzinna głodówka.

RTG

Prześwietlenie najczęściej wykorzystywane jest do potwierdzenia obecności ciała obcego. Na zdjęciu widoczne są przedmioty dające wzmocniony cień takie jak kości i metal. Dodatkowo można wykonać badanie z kontrastem, które pozwala na zlokalizowanie niedrożności-kontrast nie przechodzi dalej przez kolejne odcinki przewodu pokarmowego. Umożliwia również stwierdzenie uchyłków, perforacji ściany narządów, skrętu, zwężenia i wgłobienia.

Endoskopia

Zabieg polega na wprowadzeniu do przewodu pokarmowego urządzenia z kamerą i źródłem światła, jakim jest endoskop. Lekarz dzięki uzyskanemu obrazowi jest w stanie ocenić budowę badanych narządów, wygląd błony śluzowej, motorykę oraz pobrać materiał do badania. Wykonanie badania wymaga znieczulenia ogólnego pacjenta.

Wskazania do endoskopii to:

• ciało obce w obrębie przełyku lub żołądka;

• przewlekłe wymioty, ulewanie;

• choroby wrzodowe i zapalne żołądka;

• krwawienia z przewodu pokarmowego;

• podejrzenie guzów nowotworowych;

• biegunki, zaparcia.

Rodzaje badania endoskopowego:

• ezofagoskopia (badanie przełyku);

• gastroskopia (żołądka);

• duodenoskopia (dwunastnicy);

• kolonoskopia (jelita grubego)

Podczas badania przez kanał roboczy urządzenia można wprowadzić narzędzia umożliwiające usunięcia ciała obcego lub pobranie biopsji ze zmian. Zabieg jest mniej inwazyjny niż laparotomia jamy brzusznej a pacjent bardzo szybko dochodzi do siebie.

Biopsja

Pobranie fragmentu zmienionej ściany przewodu pokarmowego za pomocą igły lub trepana. Wykonać ją można podczas endoskopii lub laparotomii. Pozwala na diagnostykę nowotworów, chorób zapalnych i immunologicznych. Umożliwia stwierdzenia zakażenia Helicobacter pylori.

Zabiegi chirurgiczne

Niestety często u psów zdarzają się przypadki wymagające interwencji chirurgicznej ratującej zdrowie i życie. Poniżej przestawiamy najpowszechniejsze zabiegi gastroenterologiczne.

Operacja skrętu żołądka

Skręt żołądka to nagła sytuacja bezpośredniego zagrożenia życia psa!

Choroba polega na obróceniu się żołądka wokół własnej osi o 180 do 360 stopni. Przez to zablokowany jest odpływ płynów, treści pokarmowej i gazów do jelit.

Niepokój właściciela wzbudzają bezskuteczne próby wymiotów, ślinienie, dyszenie, szybko pogarszające się samopoczucie oraz powiększający się, twardy brzuch.

W takiej sytuacji jak najszybciej należy zgłosić się do lekarza weterynarii, który wykonana zdjęcie RTG oraz przeprowadzi zabieg. Podczas operacji żołądek przyszywany jest do ściany jamy brzusznej w celu zapobiegnięcia nawrotom.

Jak zapobiec skrętowi? Po spacerze pies powinien odpocząć, zanim dostanie posiłek. Po karmieniu przez minimum pół godziny zwierzak odpoczywa, zanim zaczniemy zabawę. Warto rozłożyć porcję dzienną posiłku na przynajmniej dwa karmienia. Dla psów jedzących łapczywie należy zakupić miski spowalniające jedzenie.

Usunięcie nowotworów

Guzy nowotworowe pojawiają się zwykle u starszych psów. Jeżeli ich wycięcie jest możliwe przeprowadza się zabieg chirurgiczny, który polega na usunięciu masy guzowej wraz z marginesem otaczających tkanek. Najczęściej występują nowotwory jelit: chłoniaki, gruczolaki, gruczolakoraki oraz mięsaki. Objawami mogącymi sugerować chorobę onkologiczna są spadek masy ciała, brak apetytu, przewlekłe biegunki, apatia, niepokojące wyniki badań krwi. W takich przypadkach przeprowadzane jest USG lub badanie endoskopowe.

Po usunięciu zdrowe końce jelit są do siebie zszywane w celu przywrócenia ciągłości przewodu pokarmowego. Wycięty fragment wysyłany jest do badania histopatologicznego w celu określenia stopnia złośliwości nowotworu. Pacjent wymaga specjalnego odżywiania do czasu zagojenia jelit, pokarm musi być odpowiednio zbilansowany i zblendowany przed podaniem.

Usunięcie ciała obcego

Nie wszystkie ciała obce są możliwe do wydobycia endoskopem. Te, które utknęły w jelitach muszą zostać usunięte podczas zabiegu chirurgicznego otwarcia jamy brzusznej i przecięcia ściany jelita. Najczęściej są to fragmenty zabawek, kości i sznurki.

Pierwszymi objawami niedrożności w przewodzie pokarmowym są wymioty, niechęć do jedzenia i picia wody oraz brak oddawanego kału.

Lekarz weterynarii po wykonaniu wywiadu i badania klinicznego zaleci wykonanie badania obrazowego USG lub RTG. W przypadku potwierdzenia obecności ciała obcego zalecana jest jak najszybsza interwencja chirurgiczna, gdyż może dojść do martwicy ściany jelita.

Opieka pozabiegowa

Po zabiegu właściciel musi przestrzegać zaleceń lekarza weterynarii. Zwierzę powinno być umieszczone w spokojnym, cichym miejscu. Zalecenia dietetyczne zależą od przebiegu zabiegu i zwykle obejmują podawanie płynnego pokarmu w małych porcjach kilka razy dziennie. Zwierzę przyjmuje leki przeciwbólowe, antybiotyki oraz leki wpływające na pracę przewodu pokarmowego.