Pies domowy — rasy, które dobrze czują się w czterech ścianach

Pochodzenie i historia psa domowego

Istnieje kilka teorii pochodzenia psa domowego. Naukowcy angielscy przeanalizowali kilkadziesiąt kompletów informacji genetycznej (genomów) wilków, wywodzących się z Eurazji i Ameryki Północnej, które żyły w ciągu minionych stu lat. Badania wykazały, że pies domowy wywodzi się od minimum dwóch populacji wilka (canis lupus), a jego udomowienie miało miejsce około 15 tysięcy lat temu.

Według badaczy amerykańskich z Uniwersytetu Cornella w USA można postawić tezę o pochodzeniu psa domowego z Afryki, skąd mogły przemieścić się na inne kontynenty wraz z człowiekiem pierwotnym. Z kolei uczeni z Uniwersytetu Stony Brook przeprowadzili badania, które wykazały pochodzenie wszystkich psów od jednej populacji wilków, udomowionej od 20 do 40 tys. lat temu. Gdyby zostało to potwierdzone, zostałaby obalona hipoteza o dwukrotnym udomowieniu psa – na wschodzie i zachodzie Eurazji.

Jedno jest pewne – bezpośrednim przodkiem psa domowego (canis familiaris lub canis lupus familiaris) jest wilk (canis lupus). Współczesne polskie nazewnictwo ssaków świata uwzględnia nazwę gatunkową pies domowy, zatem właściwszą formą łacińską powinna być canis familiaris. Tę nazwę zastosował jako preferowaną w swoim opracowaniu Karol Linneusz, który jako pierwszy opisał gatunek pies domowy jako canis familiaris, Linnaeus 1758. W tym samym opracowaniu wilk widnieje pod nazwą canis lupus, Linnaeus 1758.

Rasy psów domowych – najważniejsze cechy

Dokonując wyboru rasy psa należy uwzględnić warunki, w jakich czworonóg ma mieszkać. Większość miłośników psów trzyma je w mieszkaniu; pies domowy (dosłownie) powinien odznaczać się następującymi cechami, dzięki którym może być odpowiednim kompanem rodziny:

• Wielkość. Nie musi to być przedstawiciel małej rasy psów domowych; może być średni lub nawet duży. Jednak trzeba pamiętać, że im większy pies, tym więcej przestrzeni potrzebuje w domu.

• Niska reaktywność. Mieszkanie w mieście wiąże się z określonymi dźwiękami, hałasem, odgłosami, rozlegającymi się przez całą dobę, a także codziennym kontaktem z różnymi obcymi ludźmi i innymi psami. Nie może to być zatem pies nadpobudliwy czy nerwowy, ponieważ nieustanna ekspozycja na miejski zgiełk mogłaby narazić na szwank zdrowie psychiczne psa.

• Pozytywny stosunek do dzieci i obcych psów. Codzienne spacery oznaczają kontakty z obcymi ludźmi, dziećmi, innymi zwierzętami. Najlepiej sprawdzają się w tym psy pasterskie i zaganiające bez instynktu stróżowania, a także różne rasy psów ozdobnych i do towarzystwa. Niebagatelne znaczenie ma także socjalizacja psa, niezależnie od rasy.

• Łatwość szkolenia. Pies domowy w warunkach miejskich musi być ułożony w kierunku podstawowego posłuszeństwa. Powinien przychodzić na komendę, siadać, warować, zostać na miejscu, nie podejmować niczego z ziemi. Uwaga: w miejscach dużego ruchu nie wolno puszczać psa bez smyczy. Długie spacery wchodzą w rachubę poza miastem, gdzie pies może się wybiegać, ale musi wracać na zawołanie.

• Szczekliwość. Pies do bloku nie może być hałaśliwy, dlatego raczej nie będą tu odpowiednie rasy psów stróżujących, odznaczające się wyjątkową czujnością i alarmujące przy najmniejszym ruchu za drzwiami.

Bez względu na predyspozycje rasowe psa, opiekun powinien zadbać o jego dobre wychowanie, aby był życzliwie usposobiony do obcych osób i innych zwierząt, mieszkających w sąsiedztwie.

Psy domowe — rasy

Systematyka ras FCI uwzględnia 10 grup, do których przypisanych jest około 400 ras psów. Najwięcej grup skupia rasy myśliwskie. Rasy pasterskie i stróżujące zebrane są w dwóch grupach. Pojedyncze grupy gromadzą teriery, rasy pierwotne i ozdobne.

Pies domowy — mały

Większość ludności miejskiej mieszka w kamienicach i blokach. Do małego mieszkania najlepiej nada się pies raczej nieduży, zwłaszcza jeżeli domownicy sporą część dnia spędzają poza domem. Można wówczas przyzwyczaić psa do klatki kennelowej, aby uniknąć niespodzianek w postaci zniszczonego wyposażenia, a także narażenia psa na niebezpieczeństwo, np. jeżeli pogryzie przewód elektryczny lub zje coś szkodliwego.

Przykładowym dobrym wyborem psa do mieszkania jest cavalier king charles spaniel. To rasa psów dla rodzin z dziećmi, które bardzo lubi. Ponadto uwielbia pieszczoty, nie jest głośny, preferuje spokojny tryb życia i obce mu są zachowania agresywne. Przejawia średni poziom aktywności, jest bardzo przywiązany do swojej rodziny.

Nie jest natomiast zbyt dobrym wyborem do bloku np. sznaucer miniaturowy. Jest to rasa psów z grupy 2 FCI – sekcji pinczerów i sznaucerów, które są dość hałaśliwe, mają „kanciasty” charakter i lubią postawić na swoim. Nie są też najlepszymi towarzyszami do zabawy z dziećmi.

Do mieszkania w bloku nadają się niektóre rasy – pomocnicy myśliwych. Nie powinny one jednak być szczekliwe ani zaczepne, dlatego np. teriery zdecydowanie lepiej sprawdzą się w domu jednorodzinnym.

Ile żyje pies domowy?

Długość życia psa domowego jest różna i zależy od wielu czynników. Generalnie psy małe są długowieczne; w bytomskim oddziale Związku Kynologicznego w Polsce była zarejestrowana suczka yorkshire terriera, która przeżyła 21 lat. Jamniki żyją 14-16 lat, tyle samo cocker spaniele, ale również takiego wieku może dożyć border collie. Najkrócej żyją rasy olbrzymie: dog niemiecki czy wilczarz irlandzki. Rzadko kiedy dożywają 9-10 lat.

Dużo zależy oczywiście od warunków bytowych i opieki właściciela. Bardzo ważna jest dieta psa, regularne odrobaczanie i szczepienia, kontrola wagi psa – nadwaga zawsze skraca życie. Badania wykazują, że pozytywny wpływ na długość życia psa ma również czynnik emocjonalny, zatem kochajmy nasze psy.