Bezdomność psów w Polsce — jak duży stanowi problem i z czego wynika?

Ile w Polsce jest bezdomnych psów?

Na początek garść informacji z raportu rocznego z wizytacji schronisk Głównego Inspektoratu Weterynarii za rok 2021.

• Liczba zarejestrowanych schronisk w skali kraju w 2021 roku to 228 placówek.
• 68 schronisk zajmuje się wyłącznie psami, a 160 psami oraz kotami.
• Liczba przebywających w placówkach psów to 82 316.
• W porównaniu do 2020 roku odsetek czworonogów w schroniskach spadł o 11%.
• W 2021 roku ze schronisk adoptowano około 60% psów.

Które państwo nie ma bezpańskich psów?

Holandia i Japonia to państwa, które słyną z bardzo niskiego wskaźnika bezpańskich psów, dzięki rygorystycznym przepisom dotyczącym rejestracji, identyfikacji i opieki nad zwierzętami domowymi oraz skutecznym programom adopcji psów i wsparciu schronisk. 

Ile psów jest w polskich schroniskach?

Liczba psów w polskich schroniskach może się zmieniać w zależności od czasu i okoliczności, ale w 2021 roku szacowano, że w polskich schroniskach przebywało około 60-70 tysięcy psów. Jednakże dokładne liczby mogą różnić się w zależności od aktualnej sytuacji i potrzeb adopcyjnych. 

Bezdomność zwierząt — przyczyny

Istnieje co najmniej kilka powodów, dla których ciągle nie udaje się rozwiązać problemu bezdomności zwierząt. Jest bardzo dużo organizacji zajmujących się pomocą czworonogom, ale liczba bezpańskich pupili ciągle wzrasta. Poniżej opisanych zostało kilka przyczyn bezdomności zwierząt w Polsce.

Nieodpowiedzialne adopcje i zakup psów

Wiele osób adoptuje bezdomne zwierzęta lub kupuje pupila, nie mając świadomości, jak ogromne jest to wyzwanie. Na opiekunie zwierzęcia spoczywa obowiązek zapewnienia czworonogowi dobrej jakości pożywienia, bezpiecznego miejsca do życia oraz opieki lekarsko weterynaryjnej. Adopcja psa ze schroniska wiąże się z tym, że pupil może np. cierpieć na lęk separacyjny. Zwierzęta pochodzące ze schronisk często wykazują zaburzenia związane z zachowaniem, więc może być potrzebny psi behawiorysta. Opieka nad pupilem jest kosztowna i czasochłonna, w dodatku wymaga cierpliwości oraz konsekwencji. Niestety nie każdy zdaje sobie z tego sprawę przed podjęciem decyzji o adopcji lub kupnie zwierzaka.

Niekontrolowane rozmnażanie zwierząt

Istnieją ludzie, którzy mimo akcji zwiększających świadomość społeczeństwa, nadal uważają, że koty i psy powinny się niekontrolowanie rozmnażać. Jedna suczka może wydać na świat nawet kilka psów. Nie zawsze szczenięta znajdują szczęśliwie domy, czasami są topione lub porzucane w lesie.

Panująca moda na określoną rasę zwierząt

W dobie mediów społecznościowych sporo osób ulega modzie na konkretną rasę psa. Ludzie widzą śmieszne filmiki z samojedami czy pudlami i bardzo chcą mieć takie zwierzaki w domu. Jednak należy mieć świadomość, że pies to nie zabawka i aktor do kręcenia filmów a żywa istota, której utrzymanie wymaga odpowiedzialności i finansowej niezależności.

Nieprawidłowa rejestracja zwierząt

Świetnym rozwiązaniem, aby zabezpieczyć czworonoga przed zgubieniem się, jest zachipowanie go. Jednak sam proces implantacji chipa pod skórę nie daje gwarancji, że ktoś powiąże psa z jego właścicielem. Oprócz zachipowania należy zarejestrować pupila do jednej z baz zwierząt oznaczonych np.:

• Safe Animal;
• Identyfikacja.pl;
• CBDZOE.

Jak zmniejszyć ilość bezdomnych psów?

Problem bezdomnych zwierząt w Polsce wymaga kompleksowego podejścia. Po pierwsze, jako społeczeństwo musimy być bardziej świadomi i szerzyć wiedzę na temat kastracji psów i kotów. Część osób posiadających zwierzęta nie zdaje sobie sprawy z tego, że rozmnażając nierasowe czworonogi, bierze się udział w zwiększeniu populacji bezdomnych zwierząt.

W zapobieganiu bezdomności zwierząt powinniśmy skupić się chipowaniu i poprawnym rejestrowaniu zwierząt w bazach. Wiele psów trafia do schronisk w okresie sylwestrowym. Kiedy strzelają petardy, wystraszone hukiem czworonogi uciekają właścicielom, a gdy nie są oznaczone i zarejestrowane, to nie można skontaktować się z ich opiekunami. W wyniku czego zwierzęta są skazane na pobyt w schronisku. Psy potrafią też wybiec przez uchylone drzwi i mieć problem z powrotem do domu. Brak schronienia i opieki doprowadza do tego, że zwierzęta są narażone na szereg niebezpieczeństw.

Hodowle certyfikowane a pseudohodowle

Według niektórych szacunków w Polsce może istnieć nawet kilka tysięcy pseudohodowli. Są to miejsca, gdzie ludzie rozmnażają zwierzęta bez rodowodów. Najczęściej czworonogi są zaniedbane, chore i wyniszczone przez obecność pasożytów wewnętrznych.

Legalne hodowle zwierząt rasowych są zarejestrowane w ZKWP (Związek Kynologiczny w Polsce). Takie hodowle muszą spełniać określone warunki. ZKWP dąży do propagowania hodowli psów rasowych i rozmnażania zwierząt tak, aby w danej rasie pojawiały się tylko osobniki o najlepszych cechach.

Dobrym rozwiązaniem przed zakupem rasowego psa jest sprawdzenie, czy hodowla znajduje się w rejestrze ZKWP. Nawet jeśli jest, to i tak trzeba nalegać na to, aby hodowca pokazał, w jakich warunkach żyje suczka wraz ze szczeniętami. Podczas odbioru pupila właściciel powinien sprawdzić rodowód psa i książeczkę zdrowia. Czworonóg musi mieć aktualne odrobaczenie, przynajmniej jedno szczepienie oraz zaimplantowany chip lub tatuaż.

Zwykle pseudohodowla psów oferuje znacznie niższą cenę za zwierzę, ponieważ nie inwestuje w opiekę weterynaryjną czy prawidłowe pożywienie suki i szczeniąt. Kupowanie rasowego psa wymaga czujności od przyszłych właścicieli. Wiele pseudohodowli podszywa się pod hodowle z ZKWP, oferując rodowód, który jest wydrukowany z internetu. Pierwsze sygnały ostrzegawcze to niska cena, brak profilaktyki weterynaryjnej oraz niechęć "hodowcy" do pokazania warunków, w jakich żyją zwierzęta.

Adopcja zwierząt bezdomnych — krok po kroku

Bezdomne psy czasami latami czekają w schroniskach, aż ktoś przygarnie je pod swój dach. Jeśli chcemy, aby w naszym życiu pojawił się czworonożny członek rodziny, to powinniśmy rozważyć adopcje pupila. Większość schronisk ma prostą procedurę adopcyjną:

• spacer zapoznawczy z psem,
• wizyta przedadopcyjna w domu przyszłych opiekunów,
• podpisanie umowy adopcyjnej,
• wizyty poadopcyjne.