Bezdomność kotów w Polsce — jak duży stanowi problem i z czego wynika?

Bezdomne koty w Polsce — statystyka

Zgodnie z raportem rocznym Głównego Lekarza Weterynarii z wizytacji schronisk z 2022 roku w placówkach przebywało 34 050 kotów. Liczba ta zwiększyła się w stosunku do lat ubiegłych o 2%. Adoptowanych zostało prawie 60% mruczków przebywających w schroniskach.

Mówiąc o bezdomności kotów, należy uwzględnić nie tylko zwierzęta w placówkach, ale też czworonogi wolnożyjące. Nie ma dokładnych danych dotyczących liczby dzikich kotów na wolności. W 2022 roku miasto Poznań próbowało za pomocą algorytmu, w przybliżeniu określić ile zwierząt żyje na ulicy, wtedy liczba ta wyniosła prawie 77 000. Są to orientacyjne dane, tylko z jednego miasta w Polsce. Jednak przedstawiają skalę problemu, z jakim mierzą się fundacje oraz samorządy.

Ile jest kotów w całej Polsce?

Dokładna liczba kotów w całej Polsce jest trudna do oszacowania, ale szacuje się, że może być to kilka milionów, biorąc pod uwagę popularność tych zwierząt w polskich domach. Liczba ta może się różnić w zależności od źródła i metodologii szacowania.

Skąd się biorą bezdomne koty?

Niekontrolowane rozmnażanie zwierząt

W naszym społeczeństwie niestety nadal pokutuje przekonanie, że kotka czy suczka przynajmniej raz w życiu powinna mieć potomstwo, aby była zdrowa. Dla niektórych osób kastracja to działanie wbrew naturze. Natomiast lekarze weterynarii podkreślają, że z medycznego punktu widzenia lepiej, aby zwierzęta zostały wykastrowane, ponieważ zapobiega to chorobom dróg rodnych oraz przypadkowym pokryciom, które powiększają ilość bezdomnych zwierząt w Polsce.

Nieodpowiedzialne adopcje

Adopcja kota ze schroniska wiąże się z dużą odpowiedzialnością. Czworonogowi należy zapewnić opiekę weterynaryjną, prawidłowe pożywienie oraz odpowiednie warunki do końca życia, czyli czasami nawet kilkanaście lat. Niestety są ludzie, którzy adoptowali zwierzę pod wpływem chwili, albo jako prezent dla dziecka i szybko zrezygnowali z opieki nad pupilem. Kot trafia wtedy na ulicę lub wraca do schroniska. Jeśli zostanie wyrzucony i nie jest wysterylizowany, to znów dochodzi do rozmnażania się zwierząt bez kontroli.

Porzucanie zwierząt

Duży problem stanowi porzucanie zwierząt. Niestety w polskim prawie są luki i w rzeczywistości ukaranie właściciela za porzucenie czworonoga jest mało realne. Ludzie, zamiast oddać zwierzę do przytuliska, wywożą je do lasu lub do odległej miejscowości, aby kot nie był w stanie samodzielnie wrócić do domu. Zwykle brak pożywienia oraz brak schronienia doprowadza do zdziczenia zwierzaka lub jego śmierci. Powodów porzucenia jest dużo. Często koty są obwiniane o złośliwość, kiedy np. oddają mocz poza kuwetą. To przeszkadza właścicielom, którzy zamiast szukać pomocy u specjalisty, jakim jest lekarz weterynarii czy koci behawiorysta, to wolą oddać zwierzaka lub go porzucić.

Moda na określoną rasę zwierząt

W dobie mediów społecznościowych łatwo dotrzeć do ludzi i promować nowe rasy czworonogów. Niestety po początkowym zachwycie nad ładnie wyglądającym kotem, przychodzi proza życia z pupilem. Trzeba posprzątać mu kuwetę, załatwić opiekę na czas dłuższej nieobecności w domu, zapewnić regularne wizyty u lekarza weterynarii i pożywienie. Niektóre osoby nie zdają sobie z tego sprawy i po kilku tygodniach czy miesiącach następuje porzucenie zwierzęcia.

Jak zapobiegać bezdomności kotów?

Rejestracja zwierząt w Polsce

Każde zwierzę powinno mieć czip, który będzie przypisany do opiekuna. Aktualnie czipowanie czworonogów w Polsce nie jest regulowane prawnie. Ograniczenie bezdomności zwierząt byłoby realne, gdyby ustawa o ochronie zwierząt obligowała właścicieli do zaczpiowania czworonoga i przypisania numeru czipa do swoich danych w ogólnopolskiej bazie. Niestety aktualnie nie istnieje taki wymóg i jest to wyłącznie dobra wola opiekuna. Kupowanie rasowego kota tylko ze względu na jego ładny wygląd to zachowanie bardzo nieodpowiedzialne.

Kastracja kotów

Część osób posiadających zwierzęta nie zdaje sobie sprawy z tego, jak duże znaczenie ma kastracja kotów oraz psów. Kiedy niewysterylizowane zwierzę ucieka opiekunowi, to nawet jeśli właściciel znajdzie czworonoga, mógł on już mieć kontakt z innymi zwierzętami i doprowadzić do powstania kolejnych, bezdomnych istnień. Oprócz tego istnieje szansa, że jeśli drugi kot w domu nie jest wykastrowany, to zwierzaki też się rozmnożą.

Hodowle zwierząt rasowych i pseudohodowle a bezdomność kotów

Niestety rynek hodowli w Polsce nie jest prawnie uregulowany. Ludzie często nie zauważają różnic między zarejestrowaną w Polskim Związku Felinologicznym hodowlą a pseudohodowlą. Hodowle certyfikowane są zrzeszone w PZF, a koty posiadają rodowód. Czworonóg, którego chcemy kupić, powinien mieć też wszczepiony mikroczip oraz książeczkę zdrowia z aktualnymi szczepieniami i odrobaczeniem. Pseudohodowla kotów to duży biznes, przez który zwierzęta mnożą się w sposób niekontrolowany, ludzie pobierają za koty wysokie opłaty, a część czworonogów jest obarczona genetycznymi chorobami i innymi problemami zdrowotnymi.

Bezdomność zwierząt — najważniejsze informacje

• Adopcja zwierząt znacznie wpływa na zmniejszenie ilości bezdomnych psów i kotów.
• Należy kupować tylko zwierzęta pochodzące z hodowli zrzeszonych w Polskim Związku Felinologicznym.
• Powinno się zgłaszać bezdomne koty do organizacji zajmujących się ich kastracją.
• Trzeba uświadamiać osoby, które niekontrolowanie rozmnażają zwierzęta, że przyczyniają się do bezdomności czworonogów.
• Jeśli widzisz bezdomne zwierzę, które potrzebuje pomocy, to skontaktuj się z najbliższym schroniskiem dla zwierząt lub strażą miejską.

Podsumowując, bezdomnym kotom można pomóc na wiele sposobów. Jednak tylko rozwiązania systemowe dotyczące całego obszaru kraju mogłyby realnie wpłynąć na pomoc bezdomnym zwierzętom.