Owczarek niemiecki to jedna z najpopularniejszych ras na świecie. W Polsce zyskała sławę w latach 60. XX wieku dzięki dwóm serialom telewizyjnym: „Czterej pancerni i pies”, z udziałem Szarika – członka załogi czołgu 102, oraz „Przygody psa Cywila” – o historii przyjaźni podoficera ówczesnej milicji i jego psa służbowego. Od tej pory owczarek niemiecki nieco zmienił się wizerunkowo, ale wciąż jest popularny jako pies wszechstronny – pracujący i rodzinny. Poznajmy owczarka niemieckiego i jego cechy.
Spis treści
Źródło: 123rf.com
Jak kiedyś wygladal owczarek niemiecki? Historia rasy owczarek niemiecki.
Prawdopodobnie praprzodkami owczarków niemieckich są krótkowłose psy, które towarzyszyły na terenie Niemiec pasterzom owiec. Najstarsze ślady psów tej rasy pochodzą z VII wieku naszej ery. Psy te wykorzystywane były także do pilnowania gospodarstw.
Udokumentowana historia owczarka niemieckiego rozpoczyna się jednak dopiero w wieku XIX. Za twórcę rasy uznany jest oficer armii pruskiej, kapitan Max von Stephanitz, który w 1871 roku w Karlsruhe rozpoczął planową hodowlę. Celem było otrzymanie psa pojętnego, inteligentnego, posłusznego i łatwego do układania, który mógłby pracować w policji i wojsku. Max von Stephanitz kojarzył psy pasterskie i gospodarskie o różnym rodzaju sierści, zwiezione z różnych regionów Niemiec, głównie Bawarii, Wirtembergii i Turyngii. W rezultacie otrzymał pogłowie psów długowłosych i krótkowłosych. Długowłose psy zostały po raz pierwszy zaprezentowane w 1882 roku na wystawie w Hanowerze, natomiast krótkowłose – w 1889 roku w Berlinie. Wtedy też Max von Stephanitz założył Klub Owczarka Niemieckiego (Verein für Deutsche Schäferhunde). Pierwszym psem zarejestrowanym w VDS był samiec o imieniu Horand von Grafrath. Von Stephanitz właśnie od niego rozpoczął celową hodowlę psów tej rasy. Drugim psem, który dał początek kolejnym pokoleniom, był Luchs von Sparwasser, a matką ich potomstwa była suka Mari von Grafrath. Najwięcej współczesnych owczarków niemieckich wywodzą się z tej właśnie linii.
W 1907 roku owczarki niemieckie znalazły się na statku płynącym do Stanów Zjednoczonych, a już rok później American Kennel Club (AKC) uznał tę rasę.
Von Stephanitz osiągnął niebywały sukces hodowlany – uzyskał elastycznego psa, odznaczającego się odwagą, wiernością, wytrzymałością, podatnością na szkolenie i posłuszeństwem. Wkrótce owczarki niemieckie rozpoczęły służbę w wojsku i policji, również poza granicami Niemiec. Pozytywne cechy rasy wykorzystała następnie hitlerowska propaganda, nazywając je „niemieckimi cnotami”, a owczarek niemiecki był symbolem psa – towarzysza nowego, narodowosocjalistycznego Niemca. Przykład szedł z samej góry; Adolf Hitler był właścicielem suki Blondi, na której zresztą w 1945 roku wypróbował działanie przygotowanej dla niego trucizny. Niestety, skutecznie…
Po II wojnie światowej, wobec antyniemieckich resentymentów, nazwa rasy została zmieniona na „owczarek alzacki” i funkcjonowała aż do roku 1977, kiedy powrócono do obecnie obowiązującej – owczarek niemiecki. Udało się odtworzyć mocno przetrzebione wojną pogłowie i rasa znów stała się popularna w służbach mundurowych. Stała się też rasą rodzinną i dzięki temu stała się jeszcze bardziej popularna.
Przeczytaj więcej o pochodzeniu owczarków niemieckich tutaj: Owczarek niemiecki — pochodzenie — skąd wzięła się ta rasa psów? - Zoocial.pl
Owczarek niemiecki leżący na polnej drodze
Owczarek niemiecki – wzorzec rasy
Współautorem pierwszego wzorca owczarka niemieckiego był Max von Stephanitz. Wzorzec ten został przyjęty na pierwszym Zgromadzeniu Ogólnym Verein für Deutsche Schäferhunde (Stowarzyszenia Owczarka Niemieckiego, SV), które odbyło się we Frankfurcie nad Menem w dniu 20 września 1899 roku. Wzorzec ten był kilkakrotnie modyfikowany. Ostateczne uznanie rasy owczarek niemiecki przez FCI nastąpiło 1 stycznia 1955 roku, choć zmian we wzorcu dokonywano także i po tej dacie. Obecnie obowiązujący wzorzec pochodzi z 11 sierpnia 2010 roku.
Wzorzec FCI nr 166
OWCZAREK NIEMIECKI
(Deutscher Schäferhund - German Shepherd Dog)
Kraj pochodzenia: Niemcy
Użytkowanie: Wszechstronny pies użytkowy, pasterski i służbowy.
Klasyfikacja FCI:
Grupa 1 - Psy pasterskie i zaganiające.
Sekcja 1 - Psy pasterskie.
Rasa objęta obowiązkiem pracy.
WRAŻENIE OGÓLNE:
Owczarek niemiecki to dość duży pies o zwartej, nieco wydłużonej sylwetce, dobrze umięśniony.
WAŻNE PROPORCJE:
Wzrost w kłębie: pies - 60 do 65 cm, suka - 55 do 60 cm. Długość tułowia jest o 10 – 17 proc. większa od wzrostu w kłębie.
CHARAKTER:
Owczarek niemiecki jest zrównoważony, wierny i oddany właścicielowi, ale pewny siebie. Jest łagodny, o ile nie zostanie sprowokowany. Uważny i czujny, łatwy do ułożenia. Z drugiej strony jest cięty, odważny i twardy. Dzięki połączeniu tych cech jest psem wszechstronnie użytkowym – obrońcą, stróżem, psem policyjnym, pasterskim i towarzyszem rodziny.
GŁOWA
Klinowata, proporcjonalna w stosunku do tułowia, o długości około 40% wzrostu w kłębie. Sucha, średnio szeroka między uszami; nigdy ciężka ani za długa. Czoło, widziane z przodu i z boku, jest tylko nieco zaokrąglone, z nieznaczną lub niewidoczną bruzdą czołową. Mózgoczaszka i trzewioczaszka są tej samej długości. Szerokość i długość mózgoczaszki są mniej więcej równe, oglądana z góry mózgoczaszka zwęża się w kierunku kufy. Stop łagodny, nieostro zaznaczony. Kufa klinowata, szczęki mocne, grzbiet nosa prosty, bez wygarbień i wklęsłości. Wargi suche, przylegające i ciemne.
NOS
Zawsze czarny.
UZĘBIENIE
Mocne, zdrowe i kompletne – 42 zęby. Zgryz nożycowy, to znaczy siekacze szczęki znajdują się ciasno przed siekaczami żuchwy. Wadliwe są inne zgryzy (cęgowy, przodozgryz i tyłozgryz), jak również ustawienie siekaczy w linii prostej i znaczne odstępy między zębami. Szczęki dobrze rozwinięte, z głęboko osadzonymi zębami.
OCZY
Średniej wielkości, o migdałowym kształcie, nieco skośnie ustawione, nie wyłupiaste, możliwie jak najciemniejsze. Oczy jasne i przeszywające spojrzenie niepożądane.
USZY
Średniej wielkości, stojące, spiczaste, skierowane małżowinami do przodu i równoległe wobec siebie. Zarówno w ruchu, jak w spoczynku mogą być położone płasko do tyłu. Uszy załamane na końcach lub obwisłe stanowią wadę.
OGON
W spoczynku sięga co najmniej do stawu skokowego, ale nie dalej niż do połowy długości śródstopia. Noszony szablasto, w ruchu i przy pobudzeniu może być wzniesiony wyżej, ale nigdy powyżej linii grzbietu. Sierść na spodniej stronie ogona nieco dłuższa. Wszelkie zabiegi chirurgiczne, mające na celu korekcje ogona, są zakazane.
RUCH
Owczarki niemieckie to typowe kłusaki. Dzięki odpowiedniej długości kończyn i harmonijnemu kątowaniu wykrok kończyn przednich jest dobry, a zasięg tylnych daleki przy zachowaniu stabilnej linii grzbietu. Niewskazane jest nadmiernie głębokie kątowanie kończyn tylnych, bo zmniejsza ono wytrzymałość i pewność ruchu. Prawidłowo zbudowany i kątowany owczarek niemiecki porusza się przestrzennym, wydajnym i niskim kłusem, sprawia wrażenie poruszającego się bez wysiłku. W ruchu głowa wysunięta do przodu, ogon nieco uniesiony, a linia górna powinna przebiegać płynnie od końców uszu aż do końca ogona.
Owczarek niemiecki skaczący nad falami
Czy owczarek niemiecki to trudny pies?
Według najróżniejszych rankingów najmądrzejszą rasą na świecie jest border collie, natomiast najbardziej wszechstronną – owczarek niemiecki. Opinię tę psy tej rasy zawdzięczają cechom, jakie udało się hodowcom uzyskać i – co ważniejsze – utrwalić u owczarka niemieckiego przez wiele pokoleń. Są to:
- inteligencja,
- odwaga,
- pojętność i łatwość szkolenia,
- posłuszeństwo,
- wytrwałość,
- wytrzymałość,
- gotowość do współpracy w każdych okolicznościach.
Owczarek niemiecki jest wierny i oddany całej swojej rodzinie, w tym także dzieciom, których jest świetnym opiekunem. Jednak ze względu na jego masę i siłę zabawa z najmłodszymi dziećmi powinna przebiegać pod nadzorem osoby dorosłej. Niemniej owczarek niemiecki nigdy umyślnie nie skrzywdzi dziecka, którym się opiekuje; będzie go bronił nawet z narażeniem życia przed każdym zagrożeniem.
Ale jest to także pies jednego pana. Oznacza to, że mimo miłości i wierności dla całej rodziny, wybiera sobie jedną osobę, którą uważa za przewodnika stada. Najczęściej jest to osoba, która poświęca psu najwięcej czasu, chodzi z nim na spacery, karmi i od pierwszego dnia pobytu w domu uczy podstawowego posłuszeństwa i czystości. Więź, jaka wytwarza się pomiędzy przewodnikiem a psem jest tak silna, że z czasem owczarek niemiecki zaczyna reagować na gesty dłonią, bez słów, zazwyczaj doskonale wiedząc, czego oczekuje od niego opiekun.
Psy tej rasy obdarzone są sporym temperamentem, choć z zasady owczarek niemiecki to rasa o łagodnym usposobieniu, zrównoważona i pewna siebie, nigdy tchórzliwa ani agresywna. Atakuje wyłącznie w obronie człowieka, posesji lub rzeczy powierzonej mu do pilnowania. Nadaje się doskonale do pracy pasterskiej, jak strzeżenie owiec czy bydła na pastwisku.
Owczarek niemiecki to pies stworzony do sportu. Uwielbia aktywność fizyczną, jest niezrównanym kłusakiem. Nie należy go jednak zbytnio forsować, dopóki jego kościec jest jeszcze w rozwoju, z uwagi na zagrażającą deformację stawów i w rezultacie dysplazję stawów biodrowych.
Łatwość układania i plastyczność owczarka niemieckiego sprawiają, że nadaje się on do pracy w różnych obszarach. Owczarki niemieckie pracują w policji jako psy tropiące, w wojsku przy znajdowaniu min i materiałów wybuchowych, w służbach celnych np. przy wykrywaniu narkotyków, w służbach ratowniczych przy poszukiwaniu ludzi zasypanych podczas trzęsienia ziemi. Są doskonałymi asystentami osób niepełnosprawnych, przewodnikami niewidomych i ratownikami wodnymi. Podczas obu wojen światowych owczarki niemieckie oddały nieocenione usługi; ich zadaniem było przenoszenie meldunków, lekarstw i środków opatrunkowych. Obecnie owczarek niemiecki to jedna z najpopularniejszych ras psów rodzinnych.
Owczarki niemieckie na szkoleniu
Zapytaj experta...Czy owczarek niemiecki lubi dzieci?
Owczarki niemieckie są znane z tego, że często dobrze dogadują się z dziećmi, zwłaszcza jeśli zostały odpowiednio wyszkolone i socjalizowane od młodego wieku. Są to psy bardzo lojalne, inteligentne i opiekuńcze, co sprawia, że mogą być świetnymi towarzyszami dla dzieci. Kluczowe jest jednak kilka aspektów:
Socjalizacja: Socjalizacja owczarka niemieckiego od szczenięcia z różnymi ludźmi, w tym z dziećmi, jest kluczowa. Dzięki temu pies nauczy się, jak prawidłowo zachowywać się w obecności dzieci i będzie mniej skłonny do agresji lub strachu.
Trening: Owczarki niemieckie są bardzo inteligentne i uczą się szybko. Należy je jednak odpowiednio trenować i nauczyć posłuszeństwa. Dobrze wytrenowany owczarek niemiecki będzie bardziej przewidywalny i bezpieczny wokół dzieci.
Nadzór: Należy zawsze nadzorować interakcje między dziećmi a psem, niezależnie od rasy. Dzieci mogą czasem być zbyt gwałtowne lub nieświadome potrzeb psa, co może prowadzić do niepożądanych reakcji ze strony psa.
Właściwe wprowadzenie: Ważne jest, aby nauczyć dzieci, jak prawidłowo obchodzić się z psem, w tym nie drażnić go, nie przeszkadzać mu podczas jedzenia i szanować jego przestrzeń.
Aktywność i zabawa: Owczarki niemieckie są aktywne i często lubią zabawy, co może być świetne dla energicznych dzieci. Jednak ich duża energia i siła wymaga odpowiedniego kierowania, aby uniknąć przypadkowego zranienia dziecka.
Pamiętając o tych wytycznych, owczarek niemiecki może być fantastycznym przyjacielem dla dziecka, dostarczając mu zarówno towarzystwa, jak i ochrony. Oczywiście, każdy pies jest jednostką i jego temperament może się różnić, dlatego tak ważne jest indywidualne dopasowanie psa do rodziny i środowiska.
Jakie wady ma owczarek niemiecki? Zdrowie, pielęgnacja
Spośród wszystkich psów ras dużych i średnich, podatnych na dysplazję stawów łokciowych i biodrowych, owczarek niemiecki ma do niej największe skłonności. Schorzenie to pojawia się w wyniku kompilacji wielu czynników. Podstawowym jest czynnik genetyczny. Dysplazja jest dolegliwością recesywną, czyli dziedziczy się tak od matki, jak i od ojca – oboje rodzice muszą być nosicielami uszkodzonego genu. Ponadto na rozwój choroby mają wpływ czynniki zewnętrzne: warunki życia, żywienie, aktywność fizyczna. Dlatego tak ważne jest, aby kupować szczeniaka w rejestrowanej hodowli, w której para rodzicielska otrzymała kwalifikację do rozrodu po spełnieniu wszelkich wymogów Regulaminu Hodowli Psów Rasowych, a szczenięta wychowywane są w dobrostanie. O rozsądnym kupowaniu szczeniąt można przeczytać tutaj.
Niekiedy owczarki niemieckie cierpią na młodzieńcze zapalenie kości. Przyczyny tej choroby nie są dokładnie zbadane; sądzi się, że występuje ona głównie na tle zaburzeń genetycznych, a także metabolicznych i hormonalnych. Negatywny wpływ ma również nieodpowiednio zbilansowana dieta, zwłaszcza zawierająca zbyt dużo białka.
Pielęgnacja owczarka niemieckiego nie nastręcza specjalnych trudności. Szczenię po przywiezieniu do domu musi mieć kontynuowane odrobaczanie i szczepienia ochronne, rozpoczęte jeszcze w hodowli. Zabiegi należy wykonywać zgodnie z pierwszymi wpisami w książeczce zdrowia szczeniaka i według kalendarza, ustalonego przez lekarza weterynarii. Cykl szczepień kończy się obowiązkowym szczepieniem przeciwko wściekliźnie, wykonywanym po ukończeniu przez szczeniaka 3 miesięcy życia, a następnie doszczepia się co roku. Zazwyczaj jest to wiek około 4 miesięcy. Dawkę przypominającą (kombajn) przeciwko chorobom zakaźnym podaje się po roku, następnie co dwa lata.
Owczarek niemiecki to rasa o obfitym podszerstku. Psy linieją dość obficie dwa razy w roku, a gęsty, szary podszerstek wychodzi kępami. W okresie linienia psa trzeba codziennie szczotkować. Poza okresami linienia wystarczy robić to co kilka dni. Nie ma potrzeby kąpać owczarka niemieckiego w wannie, chyba że „uperfumuje się” w?ciach. Latem w cieplejsze dni można pozwolić mu wykąpać się w stojącym zbiorniku (jeziorze). Poza tym należy kontrolować stan uszu psa i w razie potrzeby czyścić je, wycinać sierść pomiędzy opuszkami i jeżeli istnieje taka konieczność – przycinać pazury.
Dieta owczarka niemieckiego musi być dostosowana do jego wieku, stanu zdrowia, poziomu aktywności fizycznej i warunków bytowych. Dorosłego psa pracującego należy żywić pokarmem bardziej energetycznym i wysokobiałkowym. Stosuje się karmy renomowanych producentów, przeznaczone specjalnie dla tej rasy psów, zbilansowane pod względem składników odżywczych. Można karmić posiłkami przyrządzanymi w domu, ale wówczas należy je uzupełniać suplementami witaminowo – mineralnymi dla zdrowego rozwoju. Odpowiedni preparat dobierze lekarz weterynarii, który zaleci też jego dawkowanie.
Owczarek niemiecki – wystawy, kwalifikacje hodowlane
Zarówno owczarki niemieckie krótkowłose, jak i długowłose, objęte są obowiązkiem pracy. W tym wypadku to nie tylko kwestia tytułu Międzynarodowego Championa Piękności, który może uzyskać jedynie pies użytkowy. To również sprawa kwalifikacji do hodowli. Uprawnienia do rozrodu otrzymują psy i suki, który otrzymały odpowiednie oceny na wystawach, a także zaliczyły przegląd hodowlany z testami psychicznymi oraz szkolenia i egzaminy:
-
Psy – minimum wstępne z obrony (IPO-V). W zakres IPO-V wchodzi chodzenie na smyczy i bez smyczy przy nodze, siadanie, warowanie i zostawanie na komendę, oraz umiejętność obezwładnienia napastnika bez robienia mu krzywdy.
-
Suki – minimum BH (Begleithund – pies towarzyszący). Suka musi umieć chodzić na smyczy i bez smyczy przy nodze, siadać, warować i zostawać na komendę, przychodzić na zawołanie z obejściem przewodnika od tyłu i siadem przy lewej nodze oraz przynoszenie i oddawanie aportu.
Po ukończeniu przez owczarka 18 miesięcy życia należy wykonać prześwietlenie stawów biodrowych w kierunku dysplazji (HD). Jest to badanie bezwzględnie obowiązkowe i warunkujące dopuszczenie psa oraz suki do hodowli. Kwalifikację otrzymują osobniki z wynikiem A lub B. Zdjęcia i opis wykonuje uprawniony lekarz weterynarii, a wynik wpisywany jest do rodowodu psa. Niektórzy hodowcy wykonują również zdjęcia stawów łokciowych (ED), choć nie są one obowiązkowe. Jednak nabywcy szczeniąt często stawiają takie wymagania.
Wystawianie owczarka niemieckiego różni się od wystawiania psów innych ras. Inne są klasy wystawowe, inny jest też układ ringu dla owczarków. Zasady wystawiania owczarków niemieckich i inne niezbędne informacje można znaleźć na stronie Klubu Owczarka Niemieckiego – komisji Związku Kynologicznego w Polsce.
Jak długo żyją psy owczarki?
Owczarek niemiecki długowłosy i krótkowłosy to pies rasy dużej i żyje średnio 8-12 lat. Niestety owczarki niemieckie są psami obciążonymi często chorobami genetycznymi, a w wieku senioralnym często zapadają na nowotwory złośliwe.
To, jak długo żyją owczarki niemieckie długowłose i krótkowłose zależy w dużej mierze od nas. Owczarki niemieckie powinny dostawać dobrą, zbilansowaną suchą karmę lub mokrą. Absolutnie nie można żywić owczarka niemieckiego tanią karmą z supermarketu lub ludzkim jedzeniem. Jak długo żyją owczarki niemieckie, zależy niestety również od chorób w tym genetycznych. Dlatego kupno psa z renomowanej hodowli ZkwP obniży to ryzyko, gdyż rodzice szczeniąt muszą być przebadani na niektóre choroby genetyczne.
Czy owczarki niemieckie nadają się dla dzieci?
Historia rasy owczarek niemiecki mówi nam, że jest to pies pracujący do zaganiania owiec i pracy obronnej oraz węchowej w policji. Psy te często wybierane są jednak na towarzyszy rodzin i dzieci. Należy pamiętać, że owczarki niemieckie to psy potrzebującej dużej ilości ruchu i szkolenia, wtedy mogą być kompanami rodzin. Jednak zostawione same sobie bez ruchu i zajęcia będą sprawiać problemy i może to być również obrona zasobów u psa atakowanie dziecka czy innych psów.
Dlatego również warto wybierać psiego nowego członka rodziny z legalnej, renomowanej hodowli ZKwP z rodowodem, gdzie do rozrodu wybierane są stabilnie psychiczne psy. Nasz owczarek niemiecki z dobrej hodowli nie powinien być nadmiernie lękliwy, agresywny czy reaktywny.
Ile kosztuje owczarek niemiecki?
Szczenięta owczarka niemieckiego z renomowanych hodowli, posiadające pełne rodowody i spełniające wysokie standardy hodowlane, mogą kosztować od około 2500 zł do nawet 5000 zł lub więcej, szczególnie jeśli pochodzą z linii o wysokich osiągnięciach hodowlanych czy wystawowych.
Z kolei ceny szczeniąt bez rodowodu lub z mniej znanych hodowli mogą być niższe, ale przy takim zakupie trudniej jest zweryfikować ich zdrowie, historię medyczną i predyspozycje genetyczne.
Przy zakupie szczeniaka Owczarka Niemieckiego zawsze warto zwrócić uwagę na warunki, w jakich są hodowane szczenięta, oraz na to, czy hodowca może dostarczyć pełną dokumentację dotyczącą zdrowia i rodowodu psów. Ponadto, odpowiedzialni hodowcy często oferują wsparcie i doradztwo dla nowych właścicieli szczeniąt.
Przeczytaj także: Ile kosztuje owczarek niemiecki?
Ile waży owczarek niemiecki?
Według wzorca rasy FCI prawidłowa waga owczarka niemieckiego to dla suki 22- 32 kg, samca zaś 30-40 kg.
Przeczytaj także: Ile waży owczarek niemiecki
Jakie imię pasuje do owczarka niemieckiego?
Owczarki niemieckie są znane ze swojej inteligencji, lojalności i odwagi, co warto wziąć pod uwagę przy wyborze imienia.
Max - popularne i klasyczne imię, które pasuje do wielu psów, zwłaszcza tak silnych i lojalnych jak Owczarek Niemiecki.
Luna - piękne imię dla suczki, odnoszące się do tajemniczości i piękna.
Rex - tradycyjne imię, kojarzące się z królewskością i siłą, pasuje do majestatycznego psa.
Bella - popularne imię dla suczki, podkreślające jej urodę i elegancję.
Zeus - imponujące imię dla psa, nawiązujące do boga z mitologii greckiej, symbolizujące siłę i władzę.
Athena - dla inteligentnej i odważnej suczki, imię bogini mądrości i strategii wojennej z mitologii greckiej.
Bruno - mocne, męskie imię, które dobrze pasuje do silnego psa.
Shadow - doskonałe imię dla psa, który jest zawsze u boku swojego właściciela, jak cień.
Sasha - słodkie i przyjazne imię, które może pasować do łagodniejszej suczki.
Thor - imię nawiązujące do nordyckiego boga piorunów, idealne dla psa o silnym i odważnym charakterze.
Trzy szczeniaki owczarka niemieckiego wylegujące się na trawie
Podsumowanie
Owczarek niemiecki nadaje się dla osób, które preferują aktywny wypoczynek. Psy te potrzebują towarzystwa rodziny, do której silnie się przywiązują, a kontakt, zbudowany w młodym wieku, procentuje w dalszych latach. Przewodnik owczarka niemieckiego, czyli osoba, którą upatrzył on sobie na „szefa stada”, musi być spokojny, zrównoważony, aczkolwiek stanowczy. Powinien też lubić sport, jako że owczarek niemiecki wymaga sporej aktywności fizycznej, niezależnie czy jest psem wystawowym i hodowlanym czy jedynie rodzinno – domowym. Zdrowy, dobrze odkarmiony i zadbany owczarek niemiecki dożywa średnio 12-13 lat, choć nierzadko zdarzają się osobniki znacznie starsze.
Bibliografia
- Malcolm Willis: Owczarek niemiecki. Opieka i wychowanie. Tytuł oryginału: The Pet Owner's Guide to German Shepherd Dog. Przekład z angielskiego: Małgorzata Fabianowska, Bartosz Stolarski. Wyd. Read Me, 2003
- Marian Szymankiewicz, Antoni Brzezicha, Mirosław Redlicki, Barbara Blenau: Owczarek Niemiecki. Praca pod red. Zbigniewa Milewskiego. Wyd. MAKO Press, Warszawa 2005
- https://fci.be/en/Nomenclature/
- https://www.zkwp.pl/wzorce.php
Brak komentarzy
Nikt jeszcze nie dodał komentarza do tego artykułu.