Maltańczyk — wszystkie informacje i opis rasy

Pochodzenie i historia rasy maltańczyk

Maltańczyk należy do jednej z najstarszych ras psów na świecie. Wywodzi się od niewielkich psów, które hodowano w celu wytępiania gryzoni.
Historia maltańczyków sięga starożytności, podobizny zwierząt tej rasy przedstawiane były m.in. na freskach oraz przedmiotach ceramicznych w Rzymie i Grecji już kilka tysięcy lat przed naszą erą.

Wbrew pozorom nazwa rasy nie ma związku z Maltą - pomimo, że wskazanie konkretnego miejsca ich pochodzenia jest trudne, większość historyków jest zdania, że psiaki te wywodzą się z basenu Morza Śródziemnego.
Starbon - grecki geograf oraz podróżnik w 25 r. p.n.e nawiązał w swoim dziele o białych pieskach, które napotkał na nadadriatyckiej wyspie Meleda.

Inne źródła podają również, że maltańczyki mogą pochodzić z Azji lub Wysp Kanaryjskich, a psiaki mogły przybywać na Maltę w ramach umów handlowych, która ówcześnie była strategicznym punktem handlowym, dzięki czemu rasa z łatwością mogła przedostawać się do innych krajów europejskich lub przybywać z handlarzami z różnych zakątków świata.

Maltańczyki trafiły na teren Wysp Brytyjskich z wysp Morza Śródziemnego około 55 roku n.e. wraz z legionami rzymskimi. W XIV wieku rasa ta pojawiła się na dworach angielskich. Dzięki swojej elegancji oraz urokowi maltańczyk zyskał dużą popularność, był również towarzyszem królowej Elżbiety I. Wierzono wówczas w uzdrowicielską moc tych białych czworonogów, a szczególnie w ich terapeutyczne zdolności leczące bóle reumatyczne. Wiele angielskich psiaków zostało eksportowanych do USA, Kanady, Niemiec oraz Francji w celach leczniczych.

W Europie hodowla maltańczyków największy rozwój przeżyła w XIX wieku. W Polsce pierwsze wzmianki o rasie pojawiły się w źródłach historycznych już około 1320 roku, w których to maltańczyka posiadać miał jeden z Wielkich Mistrzów Krzyżackich. Mimo to dopiero w 1900 roku maltańczyk o imieniu Sułtan zaprezentował rasę podczas warszawskiej wystawy.

Ku rozpaczy kynologów II Wojna Światowo znacząco zdziesiątkowała populację maltańczyków, jednak dzięki wysiłkom podjętym przez miłośników psów udało się zrekonstruować rasę.
Pierwszym zarejestrowanym w Polsce maltańczykiem została suczka o imieniu Psina, natomiast pierwszy rodowód w naszym kraju otrzymała sunia Miki II urodzona w 1948 roku.

Wzorzec rasy psów maltańczyk

Zgodnie z klasyfikacją Międzynarodowej Organizacji Kynologicznej - FCI, maltańczyk należy do Grupy 9 - Psy ozdobne i do towarzystwa, Sekcji 1 - Bichony i rasy pokrewne. Według wzorca FCI psiaki te nie podlegają próbom pracy.

Maltańczyk jest małym, eleganckim czworonogiem o pięknej, śnieżnobiałej szacie oraz dumnej postawie.

WRAŻENIE OGÓLNE: Zwierzę niewielkich rozmiarów o wydłużonym ciele, które pokrywa długa, biała okrywa włosowa.

WAŻNE PROPORCJE: Długość tułowia jest większa o około 38% od wysokości w kłębie, co nadaje psu prostokątną sylwetkę.
Długość głowy powinna wynosić 6/11 wysokości w kłębie.

ZACHOWANIE/TEMPERAMENT: Maltańczyk to pies energiczny, bystry, o czułym oraz łagodnym usposobieniu.

Usposobienie i charakter rasy — czy maltańczyki to mądre psy?

Maltańczyki to psiaki lojalne, w pełni oddane oraz bardzo przywiązane do swojej rodziny.

Z natury są energiczne, wykazują dużą potrzebę aktywności zarówno fizycznej, jak i intelektualnej. Wielką frajdę sprawiają im długie, piesze wędrówki, zabawy w przeciąganie oraz pogonie za ulubioną maskotką. Ważne, aby urozmaicać codzienność psiaków i starać się możliwie zapobiegać nudzie, w przeciwnym wypadku pupil może zacząć wykazywać niszczycielskie zapędy oraz przede wszystkim — stać się sfrustrowany lub apatyczny.
Pomimo swojej żywiołowości, maltańczyki nie pogardzą również chwilą spędzoną na leniuchowaniu, szczególnie jeśli w tym czasie znajdują się u boku ukochanego właściciela.

Ze względu na swoją delikatność w stosunku do najbliższych, rasa świetnie nada się jako towarzysz w domu starszej osoby lub pupil w rodzinie z najmłodszymi. Pamiętajmy jednak, że czworonóg to istota czująca, a mały pies dla dziecka nie zawsze jest dobrym pomysłem. Wychowywanie się u boku zwierzęcia stanowi niezwykłe doświadczenie, jednak pełna odpowiedzialność za psiaka zawsze powinna spoczywać na osobach dorosłych. Obowiązkiem rodziców jest przekazanie pociechom szacunku w stosunku do psiaka. Maluchy, które przestrzegają granic nowego domownika z pewnością zbudują z nim udaną relację oraz zdobędą wiernego kompana zabaw na wiele lat.

Czy maltańczyk może zostać sam w domu?

Jako zwierzak hodowany przez lata w celu dotrzymania towarzystwa człowiekowi, maltańczyk źle znosi dłuższą rozłąkę z opiekunem. Ze względu na słabą tolerancję samotności, rasa nie jest polecana dla osób zapracowanych, regularnie wyjeżdżających, które często spędzają czas poza domem i nie są w stanie zabierać ze sobą czworonoga. Co więcej, ważne aby od najmłodszych lat przyzwyczajać pupila do przebywania samemu oraz systematycznie wydłużać ten czas. Dzięki temu szanse na rozwinięcie się stresu oraz lęku separacyjnego u psa znacznie maleją.

Wychowanie maltańczyka

Maltańczyki są uznawane za niezwykle mądre, lubiące się uczyć oraz wykonywać polecenia swojego właściciela. Równocześnie są to psiaki o kruchej psychice, pod żadnym pozorem nie można wobec nich stosować kar ani krzyków. Szkolenie maltańczyka będzie najskuteczniejsze, gdy opiekun wykaże się spokojnym, cierpliwym oraz motywującym podejściem. Dzięki swojej inteligencji piesek bardzo dobrze potrafi wyczuć słabość swojego właściciela — z tego powodu należy jasno i konsekwentnie, lecz delikatnie wyznaczać mu granice.

Czy maltańczyk jest szczekliwy?

Maltańczyk, wbrew swoim niewielkim rozmiarom jest psem bardzo czujnym, o donośnym głosie.
Zdarza się, że szczekanie psa zaczyna być uciążliwe, gdy psiak próbuje zaalarmować o wszystkich hałasach dochodzących z zewnątrz. Nadmierna wokalizacja może również wynikać z braku możliwości realizowania naturalnych potrzeb zwierzaka. W przypadku wystąpienia takiego problemu, w pierwszej kolejności należy zlokalizować jego źródło. Jeśli nie wiemy, co nim jest - bardzo pomocna może okazać się współpraca z psim behawiorystą.

Jako rasa o przyjaznym usposobieniu, maltańczyk doskonale odnajdzie się jako drugi pies w domu. Potrafi stać się jednak zaborczy o opiekuna lub pozostałych członków rodziny, zdarzają się również osobniki nieco nieśmiałe, z tego względu kluczowe jest prawidłowe przeprowadzanie socjalizacji z innymi psami oraz osobami w wieku szczenięcym.

Zdrowie psów rasy maltańczyk

Ze względu na swoją popularność rasa psów maltańczyk dosyć często pojawia się na wizytach u lekarza weterynarii, jednak pupile te wcale nie są szczególnie chorowite. Zazwyczaj psiaki przychodzą do gabinetu na badania profilaktyczne oraz szczepienia.

Nierzadko właściciele przyprowadzają czworonogi zaniepokojeni nadmiernym łzawieniem oczu. Przeważnie przyczyną tego problemu jest niedrożność kanalików łzowych, która może być spowodowana m.in. uwarunkowaniami anatomicznymi (zbyt wąskie przewody) lub zatkaniem (np. śluzem, pyłem, ciałem obcym). Konsekwencją niedrożności jest znaczne utrudnienie lub uniemożliwienie naturalnego odpływu łez, przez co pod oczami zwierzaka pojawiają się brzydkie zacieki.

Podobnie jak w przypadku innych ras małych psów, maltańczyki są szczególnie narażone na choroby przyzębia i zębów. Nieświeży oddech, niechętne pobieranie pokarmu lub krwawiące dziąsła to jedne z objawów, które mogą świadczyć o toczącym się procesie chorobowym w obrębie jamy ustnej.

Oprócz powyższych problemów istnieje kilka innych potencjalnych zagrożeń zdrowotnych, na które maltańczyk bywa podatny. Poniżej przedstawiamy najczęstsze z nich.

Choroby, do których maltańczyk jest predysponowany ze względu na czynniki genetyczne:

• Zwichnięcie rzepki: jest jedną z najczęstszych dolegliwości ortopedycznych u psów. Mówimy o nim, gdy rzepka (kość znajdująca się z przodu stawu kolanowego) przemieści się ze swojej prawidłowej pozycji na stronę boczną lub przyśrodkową. Do charakterystycznych objawów należy ból, nagła kulawizna, niechęć do ruchu oraz sztywność stawu.

• Choroba Legg-Calve'a-Perthesa (aseptyczna martwica głowy kości udowej):
  schorzenie rozwija się, gdy w okresie wzrostu dochodzi do niedostatecznego ukrwienia w obrębie kości. Wskutek zaburzeń unaczynienia składniki odżywcze, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju oraz funkcjonowania nie zostają dostarczone. Konsekwencją tego stanu jest postępujące obumieranie tkanki kostnej oraz zanik głowy kości udowej, a następnie deformacja stawu biodrowego. Prowadzi to do dolegliwości bólowych podczas ruchu, kulawizny, nadmiernej sztywności tylnej kończyny (lub kończyn), w skrajnych przypadkach pupil może stać się apatyczny i całkowicie unikać podejmowania aktywności fizycznej.

• Dysplazja stawu łokciowego: do powstania tej choroby przyczynia się nieprawidłowy rozwój chrząstki stawowej oraz zahamowanie wzrostu kości łokciowej lub promieniowej. Najczęstszymi symptomami jest kulawizna, a wraz z postępowaniem zaburzenia rozwija się zapalenie oraz zwyrodnienie stawu łokciowego, co nasila ból u psiaka oraz zniechęca go do podejmowania aktywności fizycznej.

Do pozostałych predyspozycji rasowych należą:

• głuchota,
• zaćma,
• przetrwała błona źrenicza, 
• dysplazja siatkówki,
• dwurzędność rzęs (distichiasis), 
• wodogłowie,
• zapaść tchawicy,
• zespół drżenia białych psów,
• zespolenie wrotno-oboczne,
• endokardioza,
• przetrwały przewód tętniczy (przewód Botalla),
• niedoczynność tarczycy,
• enteropatia białkogubna,
• przetrwałe zęby mleczne,
• niedokrwistość autoimmunohemolityczna,
• martwicze zapalenie mózgu i opon mózgowych,
• mastocytoma (guz z komórek tucznych — postać trzewna).

Jak długo żyje maltańczyk?

Przeciętna długość życia maltańczyka wynosi około 14-15 lat.

Aby psiak cieszył się dobrym samopoczuciem przez długie lata, należy zadbać o prawidłowe żywienie maltańczyka, odpowiednią ilość ruchu oraz optymalne warunki bytowe.
Ze względu na niewielkie rozmiary i wyjątkowo delikatne ciało pupila, pamiętajmy o ostrożnym obchodzeniu się ze zwierzakiem oraz regularnych wizytach u lekarza weterynarii.

Pielęgnacja maltańczyka — jak zadbać o jedwabistą sierść i nie tylko?

Utrzymanie długiej, białej sierści w nienagannej kondycji stanowi niemałe wyzwanie. Włos maltańczyka nie wypada, co więcej — rośnie przez całe życie.
Wzrost i ewentualna odbudowa następują jednak w powolnym tempie, dlatego ważna jest regularna, staranna oraz czasochłonna pielęgnacja, na co przyszły właściciel powinien być przygotowany.

Przede wszystkim zalecane jest codzienne czesanie pieska, w przeciwnym wypadku mogą powstać kołtuny, których bardzo ciężko jest się później pozbyć. Szczególną uwagę należy poświęcić miejscom trudno dostępnym np. łapkom, łokciom, okolicom pach lub pachwinom, ponieważ są to obszary najbardziej podatne na splątanie. Włosy pupila czeszemy pasemkami, zaczynając od brzucha. Do tego celu najlepiej przyda się druciana szczotka oraz metalowy grzebień.
Aby ułatwić rozczesywanie oraz nadać szacie błysku, możemy użyć odżywki w sprayu bez spłukiwania przeznaczonej dla ras długowłosych.

Co ile powinno się kąpać maltańczyka?

Częstotliwość kąpieli psa dostosowujemy indywidualnie do trybu życia naszego czworonoga, pamiętając jednak, że zbyt częste kąpiele mogą doprowadzić do przesuszenia skóry oraz włosów. Mycie raz lub maksymalnie dwa razy w miesiącu powinno być wystarczające. Korzystajmy z delikatnych, nawilżających środków myjących przeznaczonych dla zwierząt o prostej i długiej sierści. Po kąpieli dokładnie wytrzyjmy pupila oraz starannie osuszmy jego uszy.

Jeżeli nasz maltańczyk nie jest psem wystawowym, jak najbardziej możemy skrócić jego włos. Z prośbą o pomoc możemy zwrócić się do psiego fryzjera, który pomoże dobrać nam efektowną fryzurę dla pupila. Pierwsze strzyżenie nie powinno być przeprowadzone wcześniej niż przed upływem szóstego miesiąca życia szczeniaka, natomiast odstępy pomiędzy kolejnymi zabiegami uzależnione są od preferowanej długości włosa. Zazwyczaj rekomendowane są wizyty u groomera co 1,5-2,5 miesięcy.

Obcinanie pazurów u psa pozostaje kwestią osobniczą. Należy sprawdzać ich długość minimum raz w miesiącu i w razie potrzeby je skracać.

Co na zacieki dla maltańczyka?

Oczy stanowią kolejny ważny aspekt pielęgnacji tej rasy. Łzawienie stanowi bardzo częsty problem u maltańczyków. Ciemne zacieki szczególnie kontrastują ze śnieżnobiałą okrywą włosową. Aby ograniczyć ich powstawanie należy przede wszystkim stosować codzienną higienę okolicy oczu. Do przemywania można wykorzystać wacik oraz letnią, przegotowaną wodę lub sól fizjologiczną. Istnieją również specjalne preparaty przeznaczone do pielęgnacji okolic oczu psów ras białych. Są to jednak działania doraźne, które nie wyleczą przyczyny dolegliwości. W przypadku nadmiernego wycieku i podejrzenia niedrożności kanalików łzowych należy udać się do lekarza weterynarii.

Odpowiednia pielęgnacja zębów u psa jest niesamowicie ważna, aby usunąć płytkę nazębną i zapobiec tworzeniu się kamienia nazębnego. Do szczotkowania zębów oraz pozostałych zabiegów higienicznych warto przyzwyczajać czworonoga już we wczesnym okresie życia.

Pies rasy maltańczyk — ciekawostki

• W XVI wieku istniały wierzenia mówiące o uzdrawiających mocach maltańczyków. Według ówczesnych poglądów spanie z maltańczykiem przy nogach miało leczyć bóle reumatyczne.
• Wzmiankę o rasie w polskiej poezji można znaleźć w dziele "Oda do Kasperka", którą napisał Jan Ursyn Niemcewicz.
• Nazwa „maltańczyk" wcale nie pochodzi od wyspy Malty. Wywodzi się ona od semickiego słowa „malat", które oznacza zatokę, przystań lub azyl.

Podsumowanie — dla kogo pies maltańczyk będzie odpowiedni?

Maltańczyk to stara rasa małych psów wywodząca się z wysp Morza Śródziemnego. Intelekt, wierność oraz delikatność są cechami, które sprawiają, że maltańczyk jest idealnym psem do towarzystwa.

Wydłużona sylwetka, elegancki wygląd oraz śnieżnobiała sierść maltańczyka to cechy, które wyróżniają rasę. Co ciekawe, maltańczyk prawie wcale nie linieje, a jego okrywa włosowa rośnie przez całe życie. Z tego względu wymaga starannej oraz regularnej pielęgnacji.

Te małe pieski są nie tylko czułe, ale również pogodne oraz żywiołowe. Uwielbiają towarzyszyć swojemu opiekunowi, chętnie zaangażują się w podejmowanie wspólnych aktywności. Źle znoszą samotność, dlatego właściciel maltańczyka nie powinien być osobą, która większość czasu spędza poza domem lub nie może zabierać ze sobą pupila.

Maltańczyk najlepiej odnajdzie się w roli psiaka rodzinnego, szczególnie jeśli otoczony zostanie troską, cierpliwością, a jego najbliżsi będą chętnie angażować go w codzienne działania. Czworonóg ten lubi czuć się ważny oraz doceniony, odpowiednio prowadzony bardzo chętnie współpracuje oraz tworzy wspaniałego oraz lojalnego kompana.