Decydując się na posiadanie suczki, należy mieć świadomość, że ma ona swój fizjologiczny cykl rujowy, który umożliwia jej rozmnażanie i utrzymywanie gatunku. Jednym z objawów fazy przedowulacyjnej cyklu jest tak zwana cieczka, czyli krwiste upławy z dróg rodnych samicy. Posiadanie suczki w swoim domu niesie wiele radości, jednak czas, gdy u naszej podopiecznej występuje cieczka, jest zawsze trudny. Suczka wtedy inaczej się zachowuje, ucieka na spacerach i brudzi w domu. Dlatego w poniższym artykule przybliżamy temat cyklu rujowego u psa oraz podpowiadamy, jak można sobie poradzić z objawami cieczki.
Spis treści
Cykl rujowy u psa
Cykl rujowy jest to naturalny proces związany z dojrzałością płciową, który regularnie się powtarza. Wyróżnia się 4 fazy cyklu:
-
anestrus,
-
proestrus,
-
estrus,
-
diestrus (metestrus).
Anestrus jest to faza spoczynku, pomiędzy kolejnymi aktywnościami hormonalnymi. Kolejnym etapem jest proestrus, czyli okres przedowulacyjny, kiedy nasza suka ma objawy rui m.in. cieczkę. Estrus to moment owulacji, wtedy suka może zajść w ciąże. Ostatnim etapem jest diestrus (metestrus) kiedy w jajnikach pozostają ciałka żółte, podtrzymujące ewentualną ciąże w początkowym jej etapie. Jeżeli nie doszło do ciąży to cykl się zamyka, przechodząc ponownie w anestrus.
Objawy cieczki:
-
obrzęk sromu,
-
zainteresowanie samcami,
-
wydzielanie feromonów, które wabią samce,
-
krwiste upławy.
Warto podkreślić w tym miejscu, że krwista wydzielina z pochwy nie zawiera pełnej krwi, a jedynie same erytrocyty. Oznacza to, że suka rzeczywiście nie krwawi w trakcie cieczki i jest to zupełnie inny proces niż ten, który występuje u kobiet. Erytrocyty przedostają się z naczyń krwionośnych do światła macicy pod wpływem aktywności estrogenów, które powodują rozszczelnienie się komórek budujących naczynia krwionośne. Ten sam mechanizm powoduje, że dochodzi do obrzęku i zaczerwienienia zewnętrznych narządów płciowych.
Kiedy pojawia się pierwsza cieczka?
Na czas wystąpienia pierwszej cieczki u psa ma wpływ jego rasa, a więc wielkość docelowa psa. Średnio pierwsza cieczka występuje pomiędzy 7 a 10 miesiącem życia, jednak u psów małych ras pierwsza cieczka może pojawić się około 6 miesiąca życia, zaś u dużych nawet w wieku około 1 roku. Niepokojące jest, gdy suka nie miała cieczki ani razu mimo ukończeniu 2 lat.
Ciche ruje
U bardzo młodych lub starszych suczek może dochodzić do występowania cichych rui. Mają one miejsce, gdy poziom hormonów jest stosunkowo niski, na skutek czego nie powodują wyraźnych zewnętrznych objawów rujowych (np. brak cieczki), mimo że doszło do zmian hormonalnych w organizmie.
Odstępy pomiędzy kolejnymi cieczkami
Fizjologicznie okres międzyrujowy, czyli czas między kolejnymi cieczkami, wynosi 5-11 miesięcy. Mówi się, że średnio jest to okres około 6-7 miesięcy, jednak czas ten może być bardzo indywidualny dla każdego psa i zależny między innymi od jego rasy i wielkości.
Psy małych ras mogą mieć cieczkę nawet 3 razy w roku, podczas gdy u dużych psów, takich jak np. dog niemiecki, cieczka może występować raz do roku.
Metody zapobiegania cieczce
Sterylizacja
Najbardziej popularną metodą zatrzymania cyklu rujowego u suki jest wykonanie sterylizacji. Jest to nieodwracalny zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu narządów płciowych, zwykle jajników oraz macicy. Zabieg taki eliminuje możliwość wystąpienia ropomacicza oraz zmniejsza szanse pojawienia się guzów gruczołu sutkowego. Szacuje się, że jeżeli zabieg wykona się po pierwszej cieczce, ryzyko wystąpienia nowotworu sutka wynosi jedynie 0,5%, zaś po trzeciej cieczce wzrasta już do 26%.
Antykoncepcja hormonalna
Polega na podawaniu progestagenów, czyli substancji chemicznych, pochodnych progesteronu, w formie zastrzyku lub tabletek. Hamują one aktywność jajników w fazie anestrus, blokując występowanie kolejnych faz cyklu.
Do plusów tej metody można zaliczyć fakt, iż jest to rodzaj antykoncepcji odwracalnej, czyli po przerwaniu podawania hormonów cykl płciowy wraca do normy, a suka może zajść w ciąże. Dużym minusem są efekty uboczne długiego stosowania sztucznych hormonów, takie jak nowotwory gruczołu sutkowego, ropomacicze oraz cukrzyca.
Majtki dla psa
Wykorzystanie majtek dla psa na cieczkę to sposób, aby ograniczyć brudzenie w domu przez suczkę. Istnieje duży wybór kolorowych majtek dla psa z wymiennymi wkładkami, które można prać w pralce, aby zapewnić suczce czystość.
Którą metodę wybrać?
Wybór metody zapobiegającej występowaniu cieczki u psa jest zależna od wieku, stanu zdrowia i planów właściciela na potomstwo suczki.
Wielu lekarzy weterynarii sugeruje wykonanie zabiegu sterylizacji chirurgicznej, ponieważ ogranicza to wystąpienie chorób związanych z układem rozrodczym i zmniejsza niekontrolowane rozmnażanie się psów, co wspiera walkę z bezdomnością wśród tych zwierząt.
Zawsze warto porozmawiać z lekarzem weterynarii, który doradzi wybór odpowiedniej metody dostosowanej do oczekiwań właściciela i stanu pacjenta.
Bibliografia
- Prof. dr hab. Wojciech Niżański, lek. wet. Marta Gotowiecka,dr n. wet. Grzegorz J. Dejneka „Możliwości sterowania cyklem płciowym u suk”, Magazyn Weterynaryjny 2015, styczeń
- Prof. dr hab. Wojciech Niżański „Spojrzenie polskiego lekarza weterynarii Czy można odpowiedzieć na pytanie, czy kastracja/sterylizacja wpływa na stan zdrowia zwierzęcia dobrze czy źle?” Weterynaria po Dyplomie, 2015, styczeń
- lek. wet. Ilona Kaszak, dr n. wet. Kamil Kacprzak, lek. wet. Szymon Kanafa, dr hab. Bożena Dworecka-Kaszak prof. nadzw. SGGW, dr hab. Andrzej Max prof. nadzw. SGGW, dr hab. Piotr Jurka prof. nadzw. SGGW „Profilaktyczna kastracja psów i kotów – czy na pewno słuszna?”, Magazyn Weterynaryjny, 2019, wrzesień
Brak komentarzy
Nikt jeszcze nie dodał komentarza do tego artykułu.