Wymioty u kota — dlaczego kot wymiotuje?

Dlaczego kot wymiotuje?

Sporadyczne zwracanie treści pokarmowej (rzadziej niż raz w miesiącu) u zdrowego kota może nie wskazywać na nic nienormalnego. Najczęściej takie wymioty same ustąpią. Zazwyczaj ich powodem, w przypadku kotów, są tzw. kule włosowe, czyli zbita sierść. W trakcie codziennej pielęgnacji koty połykają duża ilość swojej sierści. U większości z nich zostanie ona usunięta razem z kałem. U części z nich jednak nastąpi cofnięcie się zbitego kłaczka z żołądka, co wywoła odruch wymiotny. Problem ten częściej dotyczy długowłosych niż krótkowłosych kotów.

Z wymiotami u kota mamy też często do czynienia w przypadku nagłej zmiany karmy. Jeśli jednak Twój kot wymiotuje częściej niż raz w miesiącu powinien go obejrzeć weterynarz. Częste wymioty mogą bowiem świadczyć o tym, że przewód pokarmowy kota nie działa w prawidłowy sposób. Jeśli wymioty u kota są częste i towarzyszą im objawy tj. osłabienie, zmniejszony apetyt, krew w wymiocinach, zwiększone pragnienie, zwiększony lub zmniejszony poziom oddawania moczu lub jednoczesna biegunki, zwierzęta powinny natychmiast zostać skonsultowane przez lekarza weterynarii

Kiedy wymioty u kota powinny niepokoić?

W medycynie weterynaryjnej wyróżniamy dwa rodzaje wymiotów: ostre i przewlekłe. Kot wymiotuje przewlekle, jeśli dzieje się to z pewną regularnością, przez dłuższy czas (np. raz w miesiącu). Zwykle wymioty są jednokrotne i nie wiążą się z pogorszeniem samopoczucia zwierzęcia. Mimo tego, że wymioty przewlekłe wydają się niegroźne, nie należy ich lekceważyć. Mogą bowiem wiązać się z występowaniem poważnych chorób u twojego kota.

Wymioty ostre występują, gdy kot, który na ogół nie wymiotował, zwraca pokarm kilka- kilkanaście razy w ciągu dnia. Stan ten może wiązać się z pogorszeniem samopoczucia i odwodnieniem zwierzęcia. Nie należy ich bagatelizować. Częste zwracanie pokarmu może bowiem prowadzić do powstania zaburzeń wodno — elektrolitowych w organizmie, co stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia twojego kota. Dlatego, jeśli u kota występują silne, uporczywe wymioty lub też nie jesteś w stanie podać przyczyny ich występowania, skonsultuj stan swojego zwierzęcia w gabinecie weterynaryjnym.

Jakie są przyczyny wymiotów u kota?

Wymioty u kota są dość częstym objawem występującym u kota. Niestety mogą one stanowić objaw wielu chorób, dlatego tak ciężka jest ich diagnostyka. Najczęstsze przyczyny wymiotów u kota to:

• Sierść zalegająca w przewodzie pokarmowym, tzw. kłaczki.

• Podróż u kotów cierpiących na chorobę lokomocyjną.

• Toksyny: np. pochodzące z trujących dla kota roślin tj. lilie (rośliny trujące dla kota), płynu z chłodnicy itd.

• Leki: chemioterapia, antybiotyki, leki przeciwzapalne.

• Dieta: nietolerancja pokarmowa, nagła zmiana diety, alergie pokarmowe, zatrucia pokarmowe , zbyt mała częstotliwość posiłków i zbyt łapczywe jedzenie.

• Żołądkowy: ciała obce, wrzody, zapalenie czy nieżyt żołądka.

• Jelita: ciała obce, ostre stany zapalne, choroby zapalne jelit (częściej przewlekłe), nowotwory, zaparcia.

• Zaburzenia funkcjonowania niektórych narządów: niewydolność wątroby, niewydolność nerek, zapalenie trzustki ostre i przewlekłe.

• Endokrynologiczne: nadczynność tarczycy, podwyższone stężenie wapnia, cukrzyca, kwasica ketonowa.

• Neurologiczne: choroba przedsionkowa (może być związana z chorobą ucha wewnętrznego), zapalenie mózgu, nowotwory.

• Anatomiczne: np. wady przełyku.

• Zakaźne: panleukopenia kotów, FIP, robaczyca sercowa.

• Pasożytnicze: w przypadku obecności pasożytów tj. nicienie, tasiemce w przewodzie pokarmowym.

• Nowotwory: może być bezpośrednią przyczyną, np. nowotwory występujące w obrębie jelit lub przyczyną pośrednią, taką jak guzy komórek tucznych w skórze.

Jednorazowe wymioty spowodowane nagromadzeniem się sierści w żołądku kota, tzw. kule włosowe, zazwyczaj nie wymagają interwencji lekarza weterynarii; wymioty same ustąpią. Spożycie toksycznych substancji zazwyczaj powoduje wymioty ostre, o dość ciężkim przebiegu (chyba że kot jest przewlekle narażony na tę samą toksynę, na przykład zjada toksyczną roślinę). Jeśli przyczyną wymiotów jest połknięcie ciała obcego (np. sznurka) może powodować zarówno wymioty ostre, które mogą samoistnie minąć po zwróceniu zalegającego przedmiotu, ale i przewlekłe, jeśli przedmiot pozostaje w żołądku.

Wymioty u kota — diagnostyka

Diagnostyka wymiotów u kota jest dość trudna. W przypadku ich występowania często konieczne jest wykonanie dodatkowych badań, a także przeprowadzenie szczegółowego wywiadu i badania klinicznego zwierzęcia. Już charakter (ostre, przewlekłe, pojedyncze, wielokrotne) czy wygląd (kolor, obecność niestrawionego pokarmu czy sierści) może być wskazówką co do przyczyny ich występowania. Wymioty nietrawionym pokarmem, zazwyczaj związane są z górną częścią przewodu pokarmowego, te wyglądające jak fusy kawy są charakterystyczne dla chorób związanych z krwawieniem w obrębie żołądka, np. wrzodów itd.

Badanie morfologiczne i biochemiczne krwi

Jeśli o twojego kota występują wymioty o nieznanej przyczynie, są częste lub powodują pogorszenie samopoczucia twojego zwierzęcia lekarz weterynarii najprawdopodobniej zaleci wykonanie badań krwi. Podstawowym badaniem dodatkowym wykorzystywanym w przypadku występowania wymiotów u kota są badania krwi. Najczęściej we krwi oznacza się parametry morfologiczne — w celu oceny stopnia odwodnienia i oceny profilu białokrwinkowego oraz parametry biochemiczne, dzięki którym można ocenić pracę niektórych narządów tj. wątroba, nerki, trzustka, tarczyca. Badania krwi mogą także obejmować tzw. tzw. jonogram, w celu oceny gospodarki elektrolitowej i dobrania odpowiedniej płynoterapii, a także oznaczyć inne parametry, które mogą pomóc w diagnozie pierwotnej przyczyny wymiotów u kota.

Badanie kału

Badanie to najczęściej wykorzystywane w przypadku podejrzenia choroby pasożytniczej czającej się w układzie pokarmowym kota. Oprócz badań w kierunku pasożytów na podstawie specjalistyczne badania kału wykonujemy w celu diagnostyki obecności krwi utajonej, zaburzeń trawienia i wchłaniania w jelitach. W zależności od rodzaju badania konieczne jest dostarczenie próbki badań kału z jednego bądź kilku kolejnych dni. Następnie próbki takie mogą być poddane badaniom flotacji, sedymentacji, szybkim testom w kierunku Giardia czy innym koniecznym w procesie diagnostycznym.

Szybkie testy diagnostyczne

W przypadku próby odpowiedzi na pytanie dlaczego twój kot wymiotuje, przydatne mogą być także tzw. szybkie testy diagnostyczne. Dzięki nim można ocenić obecność niektórych pasożytów m.in. Giarda, Cryptospiridium, wirusów tj. wirus panleukopenii, FIV, FeLV itd czy ocenić pracę niektórych narządów, np. trzustki w przypadku testu SNAP fPL. Badanie to jest szybkie, mało inwazyjne (potrzebna jest jedynie niewielka próbka krwi lub kału), niestety wiąże się też ze stosunkowo dużym marginesem błędu, w przypadku pozytywnego wyniku. Dlatego często ich wynik wymaga dodatkowego potwierdzenia przy pomocy bardziej szczegółowych badań.

Badanie USG jamy brzusznej

Badanie ultrasonograficzne wykonuje się w celu oceny anatomii i ewentualnych patologii występujących w obrębie jamy brzusznej. Jest ono przydatne w przypadku oceny wyglądu żołądka, jelit cienkich czy grubych, wątroby, pęcherzyka żółciowego, trzustki, węzłów chłonnych, pęcherza moczowego, nerek, jajników, macicy, prostaty czy jąder. Na podstawie tego badania lekarz jest w stanie ocenić obecność niektórych ciał obcych czy płynu w obrębie jamy brzusznej. Badanie to jest nieinwazyjne, w większości przypadków nie wymaga znieczulenia pacjenta i wymaga tylko niewielkiego przygotowania (głodówka, podania leków na bazie symetykonu czy próba utrzymania pełnego pęcherza u kota).

Badanie RTG jamy brzusznej

Najczęściej wykonujemy je w przypadku podejrzenia obecności ciała obcego lub niedrożności występującej w obrębie przewodu pokarmowego kota. Zazwyczaj badanie poprzedzone jest podaniem specjalnego kontrastu. Często wymaga uspokojenia lub znieczulenia pacjenta.

Endoskopia przewodu pokarmowego

Jeśli twój kot wymiotuje często, lekarz weterynarii może zalecić także tzw. badanie endoskopowe. Badanie to polega na wprowadzenia endoskopu przez jamę ustną do przełyku, do żołądka i ew. dalszych odcinków układu pokarmowego. Podobnym badaniem jest kolonoskopia. Tym razem endoskop wprowadzany jest przez odbyt i służy do oceny dolnego odcina układu pokarmowego kota. U zwierząt badanie to jednak jest dość rzadko przeprowadzane. Endoskopia wymaga pełnego znieczulenia kociego pacjenta.

Endoskopia wykorzystywana w celu oceny pracy żołądka, jelit, zobrazowania zmian patologicznych w obrębie tych narządów (np. zmiany zapalne, uszkodzenia, wrzody, zmiany przerostowe czy nowotworowe), a także ocena obecności ciał obcych. Może być także alternatywą dla zabiegu chirurgicznego. W jej przebiegu można bowiem pobrać biopsję zmienionych tkanek, usunąć niektóre zmiany przerostowe czy ciała obce.

Laparoskopia zwiadowcza jamy brzusznej

U kota z uporczywymi wymiotami, u których leczenie objawowe nie jest skuteczne, a badania dodatkowe nie pomogły w ustaleniu pierwotnej przyczyny ich występowania, konieczna może być interwencja chirurgiczna. W większości przypadków jest ona jednak ostatecznością ze względu na dość wysoki koszt i inwazyjność. Wykonuje się ją najczyściej w przypadku podejrzenia obecności tzw. ciała obcego lub nowotworu czy chęci pobrania biopsji tkanek.

Jak leczyć przyczyny wymiotów u kota?

Jeśli twój kot wymiotuje, odczuwa przy tym silne skurcze żołądka, jest osłabiony lub ma inne, niepokojące objawy, zasięgnij porady lekarza weterynarii. W zależności od przyczyny schorzenia kota najprawdopodobniej zastosuje on jedną z opisanych niżej metod leczenia.

Płynoterapaia

Jeśli w badaniu klinicznym lekarz stwierdzi znaczny stopień odwodnienia u kota lub jeśli badania krwi wykażą tzw. zaburzenie elektrolitowe, najprawdopodobniej podjęta zostanie decyzja o zastosowaniu kroplówek podskórnych bądź dożylnych. O rodzaju podawanych środków i o formie podania płynów decyduje weterynarz na podstawie badania klinicznego, wywiadu i badań krwi.

Lek przeciwwymiotne

Inną powszechną terapią większości rodzajów wymiotów jest podawanie leków przeciwwymiotnych. Leki te hamują ośrodki w mózgu odpowiedzialne za odruch wymiotny. Niektóre z nich mają także działanie przeciwbólowe, łagodzą więc dyskomfort występujący u kotów, zwiększając jednocześnie apetyt i pragnienie u kociego pacjenta.

Dieta

Zarówno w przypadku kotów przewlekle, jak i ostro wymiotujących, jednym z najważniejszych sposobów leczenia jest dietoterapia. Jeśli wymioty trwają kilka dni bądź są bardzo intensywne, należy podać kotu odpowiednio lekkostrawną dietę domową lub komercyjną typu gastrointestinal.

W przypadku kotów cierpiących na wymioty przewlekłe odpowiednio zastosowana karma może mieć działanie lecznicze w kierunku schorzenia pierwotnego. W przypadkach tj. alergie, nietolerancje pokarmowe, niektórych formach zapalenia jelit czy trzustki, w łagodnych formach chorób wątroby lub nerek odpowiednio dobrana dieta jest kluczowa w procesie leczenia i często stanowi jego jedyny element.

Warto tu wspomnieć o tym, że wymioty u kota mogą być spowodowane nagłą zmianą karmy. Jeśli więc wprowadzasz kotu nowe jedzenie rób to stopniowo.

Leczenie choroby pierwotnej

Najważniejszym punktem w leczeniu wymiotów u kota jest terapia skierowana w pierwotne przyczyny występowania u niego tego objawu. W niektórych przypadkach konieczne może być stosowanie długotrwałej sterydoterapii (np. IBD), zastosowania antybiotyków (np. zatrucia pokarmowe), odpowiedniej diety (choroby nerek, wątroby), zabiegów chirurgicznych (np. ciała obce) i innych koniecznych środków terapeutycznych. Dlatego tak ważne jest poznanie przyczyny choroby twojego kota.

Podsumowując, nie należy bagatelizować kocich wymiotów. Mogą one bowiem świadczyć o poważnym problemie zdrowotnym, z jakim zmaga się kot. Jeśli twój kot wymiotuje, skonsultuj się z najbliższym lekarzem weterynarii. Ten przeprowadzi diagnostykę i wprowadzi odpowiednie leczenie.