Dieta wątrobowa dla psa. Co może jeść pies z chorą wątrobą?

Dieta wątrobowa dla psa. Co może jeść pies z chorą wątrobą? 

Choroby wątroby to jedne z najbardziej wymagających i trudnych w leczeniu jednostek. Mogą prowadzić do upośledzenia trawienia, a w rezultacie do niedożywienia. W tym artykule dowiesz się, jakie są objawy, przyczyny oraz jaką dietę i leczenie należy wdrożyć, jeśli twój pies boryka się z tym problemem. 

Do czego tak właściwie służy wątroba? 

Wątroba to drugi co do wielkości organ ciała. Jest odpowiedzialna za przeprowadzanie około 1500 elementarnych reakcji biochemicznych w psim organizmie. Do jej głównych funkcji należy detoksykacja oraz produkcja związków kluczowych dla prawidłowego funkcjonowania zwierzęcia, takich jak albuminy czy czynniki krzepnięcia krwi oraz metabolizowanie leków. Jest ona zaangażowana w proces trawienia białek, węglowodanów oraz tłuszczy. 

Chora wątroba u psa — przyczyny 

Wśród najczęstszych przyczyn chorób wątroby wymieniamy: 

• zakażenia bakteryjne i wirusowe (np. choroba Rubartha) 
• przewlekły stan zapalny 
• leki, toksyny czy inne substancje, powodujące uszkodzenie wątroby 
• nieprawidłowa dieta 
• utrata drożności przewodów żółciowych, która prowadzi do rozwoju żółtaczki 
• zespolenie wrotno-oboczne - są to wrodzone lub nabyte nieprawidłowości naczyniowe, w wyniku których dochodzi do utworzenia połączenia pomiędzy żyłą wrotną wątrobową, a innymi dużymi naczyniami w organizmie zwierzęcia 
• nowotwory - np. rak wątrobowokomórkowy (HCC), mięsak histiocytarny, nowotwór wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych czy nowotwory neuroendokrynne wątroby 
• u niektórych psów, czynniki genetyczne mogą skutkować rozwojem marskości wątroby, choroby spichrzeniowej miedzi (występującej u ras: bedlington terrier, cocker spaniel, doberman, rottweiler czy mastif neapolitański), czy przewlekłego zapalenia wątroby. 

Jak dbać o wątrobę psa? 

W trosce o prawidłowe funkcjonowanie wątroby twojego psa zasadnicze znaczenie ma zarówno unikanie niedoborów, jak i nadmiaru składników pokarmowych. Regularnie wykonywane badania krwi oraz USG jamy brzusznej gwarantują odpowiedni monitoring pracy tego narządu zarówno u zdrowego, jak i chorego czworonoga. 

Istotnym makroskładnikiem w kontekście dbania o dobry stan tego narządu jest białko. Jego niedobór w diecie prowadzi do zaburzenia funkcjonowania wątroby, natomiast nadmiar występujący w diecie opartej w głównej mierze na mięsie stwarza duże ryzyko rozwoju encefalopatii wątrobowej. Jest to zespół objawów nerwowych powstałych na skutek upośledzenia odtruwających funkcji wątroby u psa. 

Innym ważnym związkiem jest cholina, czyli witamina B4. Wykazuje ona działanie hepatoprotekcyjne (wpływa ochronnie na komórki wątroby). Musi zostać dostarczona do organizmu psa w pokarmie. Jej źródłem są między innymi mięso i jaja. Niedobór choliny prowadzi do zaburzenia funkcji wątroby, co spowodowane jest gromadzeniem się nadmiernych ilości triglicerydów. 

Długotrwałe głodzenie, jak i wysoka podaż tłuszczu w diecie prowadzi do rozwoju stłuszczenia wątroby. 

Nieprawidłowa dawka miedzi i cynku w diecie pupila może być czynnikiem ryzyka przewlekłego zapalenia wątroby związanego z odkładaniem się miedzi u predysponowanych psów (labrador retriever i bedlington terrier). 

W przypadku psów ze zdiagnozowanym zespoleniem wrotno-obocznym w dawce pokarmowej należy zmniejszyć podaż białka. Może mieć ono zły wpływ na bilans azotowy, a zwierzęta z tą jednostką chorobową narażone są na szkodliwe działanie amoniaku, który w fizjologicznych warunkach metabolizowany jest w wątrobie. 

Objawy chorej wątroby u psa 

Początkowe objawy choroby tego narządu są niespecyficzne. Niestety najczęściej wykrywana jest ona dość późno, kiedy u psa zdąży już rozwinąć się niewydolność wątroby. Taki stan prowadzi do rozwoju ciężkiego zatrucia organizmu zwierzęcia. 

Główne symptomy towarzyszące temu schorzeniu to: biegunka, wymioty, apatia i ospałość, brak apetytu, zmniejszenie lub zwiększenie pobierania wody, smoliste stolce, umiarkowanie powiększony obrys brzucha oraz jego bolesność. 

W przypadku ostrego zapalenia wątroby u psa oprócz wyżej wymienionych symptomów może wystąpić wysoka gorączka, utrata masy ciała, drżenia spowodowane nudnościami lub dyskomfortem, żółtaczka, nasilenie bólu w obrębie jamy brzusznej wraz z intensywnymi wymiotami i biegunką, encefalopatia wątrobowa czy nagła ślepota. 

Czym karmić psa z chorą wątrobą? 

Dieta w kontekście chorób wątroby pełni ważną funkcję wspomagającą proces leczenia. Tylko właściwie dobrany pokarm daje szansę na regenerację tego narządu. Odpowiednia dawka pokarmowa nie tylko zapewni właściwe zaspokojenie potrzeb żywieniowych, ale również będzie miała wpływ na stopniowe wygaszenie procesu zapalnego oraz wspomoże regenerację wątroby. Wprowadzenie małych posiłków, 3-4 razy dziennie pozwoli odciążyć pracę układu pokarmowego. 

Zarówno sucha, jak i mokra karma komercyjna typu hepatic charakteryzuje się wysoką strawnością i podwyższoną zawartością tłuszczu, dzięki czemu dostarcza choremu zwierzęciu wysokiej dawki składników odżywczych nawet w niewielkiej ilości pokarmu. Karmy te charakteryzują się obniżoną ilością białka i miedzi, a wzbogacenie ich o witaminy i przeciwutleniacze ma na celu wyciszenie stanów zapalnych. 

Zgodnie z najnowszymi doniesieniami, większość psów z przewlekłym zapaleniem wątroby nie wymaga ograniczenia spożycia białka w diecie. Są to przypadki kliniczne w przebiegu, których nie ma ryzyka wystąpienia zaburzeń bilansu azotowego i narażenia organizmu zwierzęcia na szkodliwe działanie amoniaku. Zwiększony poziom białka o wysokiej wartości biologicznej może mieć korzystne działanie u chorych psów. Pozwala on utrzymać beztłuszczową podaż makroskładników i zapobiec kacheksji, która wiąże się z obniżeniem odporności, co za tym idzie zwiększoną zachorowalnością i krótszą długością życia. Ten kluczowy makroelement należy ograniczyć w przypadku rozwoju encefalopatii wątrobowej (HE). Udowodniono, iż inne niż mięso źródła białka, takie jak soja, są lepiej tolerowane przez psy zagrożone tą jednostką chorobową. 

Aby zaspokoić zapotrzebowanie energetyczne Twojego pupila, należy podawać mu lekkostrawną dietę wątrobową. Wysoki poziom tłuszczu w dawce pokarmowej zapewnia większą ilość kalorii oraz wiąże się z poprawą smakowitości diety. Rekomendowane jest nieograniczanie poziomu tłuszczu w posiłkach spożywanych przez twojego pupila, chyba że występuje u niego niedrożność dróg żółciowych. 

Suplementacja witaminy E i cynku może zmniejszyć uszkodzenia oksydacyjne, które powstają podczas rozwoju stanu zapalnego oraz następujące w ich rezultacie zwłóknienie wątroby. Wzbogacenie diety o olej rybi bogaty w długołańcuchowe kwasy tłuszczowe omega-3, kwas eikozapentaenowy oraz dokozaheksaenowy w znacznym stopni przyczynia się do ograniczenia procesu zapalnego. 

Dodanie do diety witaminy B jest zasadne, jeśli zwierzę wykazuje zwiększone pragnienie oraz częściej oddaje mocz. Suplementacja witaminy K, która magazynowana jest w wątrobie, jest zasadna, jeśli parametry krzepliwości krwi psa nie są w normie. 

Suplementy takie jak S-adenozylometionina czy fosfatydylocholina ma znaczny wpływ na poprawę kondycji twojego pupila. Dodatek ostropestu plamistego (Silybum marianum), dzięki zawartej w nim sylimarynie, przyczynia się do znacznej poprawy stanu zdrowia pacjentów, gdyż wspomaga pracę wątroby. Najnowsze doniesienia naukowe potwierdzają hepatoprotekcyjne działanie mieszaniny sylibiny i S-adenozylometioniny. 

Podsumowanie 

Dieta ma zasadniczy wpływ na kondycję wątroby u psa. Niedoborowe dawki pokarmowe mogą przyczyniać się do rozwoju zaburzeń czynności tego organu oraz osłabiać go, co zwiększa jego podatność na uszkodzenia.