Niewydolność nerek u kota może wystąpić w każdym wieku, częściej jednak choroby nerek dotykają kotów powyżej 9 r.ż. i mają charakter przewlekły. Przewlekła niewydolność nerek dotyczy 1-3% (1) wszystkich kotów i jest chorobą nieuleczalną, jednak przy pomocy diety, płynoterapii i regularnych badań można spowolnić postęp choroby.
Spis treści
Niewydolność nerek u kota - objawy i leczenie. Źródło: 123rf.com
Kiedy mówimy o niewydolności nerek u kota?
Co to jest niewydolność nerek?
Niewydolnością nerek nazywamy stan, gdy dochodzi do upośledzenia czynności nerek, czyli nie są one w stanie odpowiednio filtrować krwi. Prowadzi do tego proces uszkodzenia nerek, który niszczy nefrony - podstawowe struktury budujące nerkę.
Nieprawidłowa filtracja krwi oraz utrata równowagi w gospodarce elektrolitowej organizmu skutkują szeregiem zaburzeń dających objawy niewydolności nerek u kota. Między innymi dochodzi do wzrostu ilości szkodliwych produktów przemiany materii we krwi, podczas gdy zdrowe nerki powinny usunąć te metabolity wraz z moczem.
Stadia przewlekłej niewydolności nerek u kota
Gdy na skutek choroby nerek doszło do utraty 75% nefronów, rozwija się azotemia, we krwi wzrasta ilość mocznika i kreatyniny, które powodują swego rodzaju zatrucie organizmu. Na podstawie ilości kreatyniny w surowicy krwi można określić stadium zaawansowania niewydolności nerek, co pomaga w ustaleniu leczenia i określeniu rokowania pacjenta. Wyróżniamy 4 stadia przewlekłej niewydolności nerek, gdzie 1 stadium to brak azotemii, a 4 jest ciężką azotemią.
Niewydolność nerek u kota - ostra czy przewlekła?
Niewydolność nerek u kota może mieć charakter ostry lub przewlekły. Ostra niewydolność nerek daje objawy zmniejszenia ilości wydalanego moczu lub bezmoczu, a choroba ma nagły przebieg. Zaś przewlekłej niewydolności nerek towarzyszy zwiększone pragnienie i częste oddawanie moczu.
Dlaczego powstaje niewydolność nerek u kota?
Nie zawsze da się jednoznacznie określić przyczyny niewydolności nerek. Istnieje wiele różnych powodów, które mogą prowadzić do utraty nefronów, a w konsekwencji choroby nerek, takich jak:
- wady wrodzone nerek (zaburzenia w strukturze upośledzające pracę nerek),
- przewlekłe oraz nieleczone infekcji dróg moczowych,
- kamica moczowa skutkująca niedrożnością,
- starcze zwyrodnienia struktury nerek,
- choroby nowotworowe nerek.
Jakie są objawy niewydolności nerek u kota?
Objawy niewydolności nerek widoczne dla właściciela
W czasie przewlekłej niewydolności nerek właściciel może zauważyć niepokojące objawy, które są zmianami w zachowaniu oraz wyglądzie kota:
- wzmożone pragnienie (polidypsja),
- częste oddawanie moczu (poliuria),
- brak apetytu,
- wymioty,
- Zmniejszenie masy ciała,
- pogorszenie się wyglądu sierści,
- owrzodzenia jamy ustnej,
- nieprzyjemny zapach z jamy ustnej,
- zaburzenia neurologiczne,
- krwiste wylewy w obrębie gałki ocznej.
Objawy laboratoryjne niewydolności nerek u kota
Badanie krwi
Pierwszą rzeczą, jaką wykonuje lekarz weterynarii podejrzewający niewydolność nerek u kota jest badanie krwi. Dzięki niemu możemy określić kondycję nerek na podstawie ilości mocznika i kreatyniny we krwi.
Przewlekła niewydolność nerek może prowadzić do powstania niedokrwistości, ponieważ niewydolne nerki są niezdolne do wytwarzanie hormonów erytropoetyny. Jej brak upośledza proces powstawania nowych erytrocytów.
Niewydolność nerek u kota prowadzi do zmian w jonogramie, takich jak: niedobór wapnia i potasu, wzrost stężenia fosforu, rozwój kwasicy metabolicznej.
Klaudia Skwara lekarka weterynarii, ekspertka zoocial.plMateriał promocyjny przygotowany przy współpracy z Versele-Laga
OPTI LIFE Adult Urinary Chicken
Bezzbożowa, monobiałkowa karma z kurczakiem OPTI LIFE Adult Urinary Chicken dedykowana dla dorosłych kotów zostałą opracowana z myślą o profilaktyce zdrowotnej układu moczowego. Ta specjalistyczna formuła, uboga w węglowodany, jest idealnie dopasowana do potrzeb żywieniowych kotów z wrażliwością moczową. Zawiera 77% białka pochodzenia zwierzęcego, z kurczaka jako głównego składnika. Formuła ta jest wzbogacona o kontrolowaną zawartość fosforu, żurawinę oraz dodatkową witaminę C, wspierając utrzymanie właściwego pH moczu i zdrowie dróg moczowych. Zawiera składniki łatwo przyswajalne wzbogacone o dodatkowy błonnik i prebiotyki (fruktooligosacharydy 0,3%, mannooligosacharydy 0,1%) dla optymalnego wsparcia zdrowej flory jelitowej i Także wzbogacona o dodatkową taurynę, kluczową dla wsparcia prawidłowego funkcjonowania serca.
Ta zaawansowana formuła żywieniowa zapewnia wszechstronne wsparcie dla dorosłych kotów, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb układu moczowego, trawiennego i serca.
OPTI LIFE Adult Urinary Chicken
Koniec materiału promocyjnego przygotowanego przy współpracy z Versele-Laga
Badanie moczu
Przewlekła niewydolność nerek u kota powoduje powstawanie mocno rozcieńczonego moczu, w badaniu widocznego jako niski ciężar właściwy.
Analiza osadu może być pomocna w zlokalizowaniu i określeniu pierwotnej przyczyny niewydolności nerek.
W diagnostyce niewydolności nerek ważne jest ustalenie stosunku białka do kreatyniny w moczu, aby określić nasilenie białkomoczu. Parametr ten ułatwia ustalenie stopnia niewydolności nerek.
Leczenie niewydolności nerek u kota
Po wykonaniu pełnej diagnostyki można ustalić indywidualne leczenie dla kota z chorymi nerkami. Leczenie przewlekłej niewydolności nerek to długotrwały proces i zawsze jest dobierane przez lekarza weterynarii na podstawie stanu pacjenta, jego wyników badań i stadium choroby.
Płynoterapia
Podstawową metodą leczenia jest zwiększenie filtracji krwi poprzez podawanie płynów w formie kroplówek dożylnych lub podskórnych. Umożliwia to "wypłukanie" szkodliwych metabolitów z krwi i poprawę samopoczucia pacjenta. Odpowiedni dobór płynów pozwala wyrównać stężenia elektrolitów w organizmie.
Dieta
Niewydolność nerek u kota wymaga wprowadzenia specjalnej diety, która ma dostarczać odpowiednich składników odżywczych. Działanie to jest kluczowe w trakcie leczenia.
Weterynaryjne karmy przeznaczone dla kotów z niewydolnością nerek charakteryzują się obniżoną zawartością białka i fosforu.
Ze względu na możliwość rozwoju kwasicy metabolicznej karmy stosowane przy niewydolności nerek są zasadowe, dzięki czemu umożliwiają utrzymywanie odpowiedniego pH krwi.
Właściwy stosunek kwasów omega-3 do omega-6 pomaga zmniejszyć ciśnienie w kłębuszku nerkowym oraz niwelują stany zapalne w organizmie.
Leczenie chorób towarzyszących
Nawet u 65% kotów z przewlekłą chorobą nerek stwierdza się nadciśnienie tętnicze, spowodowane zatrzymaniem sodu w organizmie. Choroba ta może prowadzić do uszkodzeń w wielu narządach takich jak mózg, oczy oraz nerki. Dlatego jeżeli u pacjenta występują zaburzenia ciśnienia krwi, należy je diagnozować i leczyć.
Nadczynność tarczycy u kota może maskować niewydolność nerek. Podwyższone ciśnienie krwi spowodowane chorobą tarczycy powoduje nasilenie filtracji kłębuszkowej nerkach, skutkując brakiem azotemii i osłabiając objawy niewydolności nerek.
Klaudia Skwara lekarka weterynarii, ekspertka zoocial.plmateriał: Ceva Animal Health Polska Sp. z o.o.
Zapytaj experta...Dlaczego koty mają kłopoty z nerkami?
Koty często doświadczają problemów z nerkami. Oto kilka głównych przyczyn:
-
Starzenie się: Z wiekiem nerki kotów naturalnie tracą swoją funkcjonalność, co może prowadzić do przewlekłej niewydolności nerek.
-
Dehydratacja: Koty często nie piją wystarczającej ilości wody, co może prowadzić do dehydratacji i zwiększać ryzyko problemów z nerkami, w tym kamieni nerkowych i infekcji.
-
Dieta: Dieta bogata w fosfor, niskiej jakości białko lub nadmierna ilość soli może obciążać nerki. Niektóre komercyjne karmy dla kotów mogą nie być idealnie zbilansowane pod kątem potrzeb nerkowych.
-
Genetyka i rasowe predyspozycje: Niektóre rasy kotów, takie jak Pers czy Maine Coon, są bardziej podatne na choroby nerek.
-
Toksyny i leki: Niewłaściwe leki lub narażenie na toksyny, takie jak antybiotyki, środki przeciw bólowe lub zanieczyszczenia środowiska, mogą uszkadzać nerki.
-
Choroby: Infekcje dróg moczowych, cukrzyca, nadciśnienie i choroby autoimmunologiczne mogą przyczyniać się do problemów nerkowych.
-
Kamienie nerkowe i kryształy: Kamienie nerkowe i kryształy mogą powodować zablokowanie dróg moczowych, co może prowadzić do infekcji lub niewydolności nerek.
-
Mała aktywność fizyczna: Brak regularnej aktywności może przyczyniać się do problemów z nerkami, ponieważ ruch pomaga w utrzymaniu zdrowego przepływu krwi do narządów wewnętrznych, w tym nerek.
-
Zapalenie nerek: Stan zapalny nerek, czyli nefritis, może również prowadzić do problemów z nerkami.
Prawidłowa opieka, w tym regularne wizyty u weterynarza, odpowiednia dieta i zapewnienie stałego dostępu do świeżej wody, może pomóc w zapobieganiu problemom z nerkami u kotów
Pobudzanie apetytu i leki przeciwwymiotne
Niewydolność nerek u kota powoduje, że poziom mocznika we krwi silnie wzrasta. Mocznik ma działanie drażniące w stosunku do błon śluzowych, powodując owrzodzenia jamy ustnej oraz stany zapalne w przewodzie pokarmowym, między innymi zapalenie żołądka. Dlatego u kotów niewydolność nerek wymaga również leczenia zaburzeń gastrycznych, poprzez wykorzystanie leków zmniejszających wydzielanie kwasu żołądkowego, leków przeciwwymiotnych oraz preparatów poprawiających apetyt.
Leczenie niedokrwistości
Rozwój niedokrwistości w trakcie trwania niewydolności nerek u kota silnie osłabia jego organizm, dlatego czasem konieczne jest podawanie erytropoetyny, która stymuluje wytwarzanie erytrocytów. Działanie to pozwala zmniejszyć ryzyko pojawienia się anemii i pozwala choremu kotu poczuć się lepiej.
Co robić jeśli u kota zdiagnozowano niewydolność nerek?
Niestety niewydolność nerek to bardzo złożona choroba wymagająca opieki lekarza weterynarii do końca życia zwierzaka. Nie da się cofnąć powstałego uszkodzenia, a jedynie spowolnić dalsze postępowanie choroby nerek. Leczenie ma na celu poprawę samopoczucia i komfortu życia kota. Regularne badanie moczu i badania krwi informują o funkcjonowaniu nerek i pozwalają kontrolować leczenie.
Istnieją rasy kotów, które są bardziej podatne na choroby nerek niż inne. Oto niektóre z nich:
-
Kot perski: Koty perskie są szczególnie narażone na chorobę nerek zwłaszcza na policystyczną chorobę nerek (PKD), która jest chorobą genetyczną powodującą tworzenie cyst w nerkach.
-
Maine Coon: W tej rasie również odnotowuje się większą skłonność do policystycznej choroby nerek oraz innych problemów nerkowych.
-
Kot syjamski: Koty syjamskie mogą być bardziej narażone na przewlekłą niewydolność nerek, co często występuje u starszych kotów tej rasy.
-
Abisyński: Koty tej rasy są czasami podatne na dziedziczną chorobę nerek zwaną amyloidozą nerek, która może prowadzić do niewydolności nerek.
-
Birmański: Podobnie jak koty syjamskie, birmańskie mogą być bardziej podatne na przewlekłą niewydolność nerek.
-
Kot Rosyjski niebieski: Chociaż generalnie są to zdrowe koty, u niektórych przedstawicieli tej rasy odnotowuje się problemy z nerkami.
-
Ragdoll: Podobnie jak w Maine Coon, u Ragdolli również stwierdzono przypadki policystycznej choroby nerek.
-
Kot Brytyjski krótkowłosy: W niektórych przypadkach, koty tej rasy mogą być narażone na choroby nerek, w tym PKD.
Warto jednak pamiętać, że każdy kot, niezależnie od rasy, może rozwinąć choroby nerek, zwłaszcza z wiekiem
Bibliografia
- (1) Brown SA. Management of chronic kidney disease. In Elliott J, Grauer GF (eds): BSAVA Manual of Canine and Feline Nephrology and Urology, 2nd ed. Gloucester (UK): BSAVA, 2007, pp 223-230
- Gregory F. Grauer, Wytyczne dotyczące leczenia przewlekłej choroby nerek u psów i kotów. Zalecenia Międzynarodowego Towarzystwa Nefrologicznego, Weterynaria po Dyplomie, 03, 2018
- Cailin R. Heinze, Diety stosowane w chorobach nerek – czym karmić i kiedy zacząć,Weterynaria po Dyplomie, 06,2016
- Meghan Myott, Cathy Langston, Różnicowanie ostrej i przewlekłej choroby nerek, Weterynaria po Dyplomie, 02, 2012
- Karolina Wrześniewska, Jacek Madany, Kliniczne korzyści wynikające ze stosowania klasyfikacji IRIS w przebiegu przewlekłej choroby nerek u psów i kotów, Życie Weterynaryjne, 91(3), 183-185, 2016
- Olga Gójska-Zygner, Joanna Gajger, Objawy chorobowe u kotów leczonych z powodu nadczynności tarczycy. Część I. Patofizjologia i choroby współistniejące, Życie Weterynaryjne 96(5) , 324-33
Brak komentarzy
Nikt jeszcze nie dodał komentarza do tego artykułu.